‘ABD’de limitsiz kart, bizde ihale’

Giyilebilir kalp pilinin mucidi Türk biliminsanı Dr. Canan Dağdeviren, her yıl bir kadın ve bir erkek öğrenciye 20 bin dolarlık maddi destek ve ABD’de bir haftalık akademik ziyaretten oluşacak ‘Vizyon Bursu’ sağlayacağını açıkladı.

Bursun sorumluluğunu üstlenecek vakfı birkaç gün önce kuran Dağdeviren, ileride daha da fazla kişiyi kapsayacak bir noktaya ulaşması için çalışacaklarını söyleyerek, “Ben vizyonu olan ve vizyon yaratmaya çalışan her çocuğun birşeyler başarabileceğini düşünüyorum. Bu kişiler ABD’ye gelerek Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT), Harvard gibi okulları ziyaret edip, araştırmacılarla öğrencilerle sohbet edecek. Türkiye’ye döndüklerinde ise birer tane ağaç dikecekler. Bunun nedeni ise çocuk ve ağaç yetiştirmenin ne kadar zaman aldığını topluma göstermek” dedi.

‘Akademisyenlere güven var’

Boğaziçi Üniversitesi’nde yapacağı konuşma öncesi görüştüğümüz Dağdeviren, “Gençler bir şeyi gerçekten istedikleri zaman başarısız olmak gibi bir lüksleri kalmıyor” diyen Dağdeviren, Türkiye’deki akademik hayatta başarısızlığın olumsuz bir şey olarak algılanmasını da şu sözlerle eleştirdi; “Başarısız olunca başarıya giden bir adımı daha aşmışsınız demektir.”

Türkiye’ye ABD’de yaptığı bilimsel araştırmaları yapıp yapamayacağına dair kapsamlı bir araştırma yapmaya geldiğini söyleyen Dağdeviren, ilk izleniminin olumsuz olduğunu söyledi ve buna neden olarak Türkiye’deki bürokratik sistem ile akademisyene tanınan olanakların darlığını gösterdi. Türk öğrencilerle de çalışmalar yürüten Dağdeviren, Türkiye’de malzemelere ulaşmanın bile zorluğunu şu şekilde anlattı: “Bir malzeme ısmarlıyoruz, önce ihaleye çıkıyor. Sonra şirketler başvuruyor ve en hesaplı olanı veriyorlar. 6 ay geçti daha hiçbiri gelmedi. Getirebildiğim malzemeleri getirdim. ABD’de çalışanlara çok güvenirler. Bize bir kredi kartı verirler, kredi kartı limitsizdir. Bir şey ısmarlarız, ertesi gün gelir. Üzerinde de MIT ya da Harvard gibi okul adı yazar. Absürt bir şey olmadığı sürece hiçbir açıklama yapmanıza gerek olmuyor.”

‘Özel bir sohbet kulübü’

Harvard Üniversitesi’nin Fellow of Harvard kulübüne 2014’te davet edilerek kulübün ilk Türk üyesi olan Canan Dağdeviren, “Kulüp Harvard içinde ayrı bir krallık gibi. Kendi bütçesi var. Kulüpteki senior pozisyonundakilerin yüzde 80’i Nobel Ödüllü araştırmacılar. Her pazartesi akşam yemeği yiyoruz. Misafirler de katılıyor. Geçen hafta ünlü fizikçi Stephen Hawking aramızdaydı. Entellektüel bir sohbet kulübü” dedi.