‘Büyüme ivme kazanacak’

TBMM Genel Kurulu’nda 2017 bütçesinin sunumunu yapan Maliye Bakanı Naci Ağbal, “Türkiye ekonomisi, 2016’nın ilk yarısında yurtiçi talepten de gelen destekle yüzde 3.9 büyümüştür. Bu büyüme oranı, Çin ve Hindistan hariç gelişmekte olan ülkelerin ortalama büyüme oranının 2.5 katı seviyesindedir. 15 Temmuz darbe girişimi, terör saldırıları, turizmdeki daralma, zayıf dış talep ve finansal piyasalardaki kırılganlıklar yılın ikinci yarısında büyümeyi sınırlamaktadır. Büyümenin tekrar ivme kazanacağını tahmin ediyoruz” diye konuştu.

Ağbal, CHP’lilerin laf atmalarına, “Kıskanmayın” yanıtını verdiği Genel Kurul’daki bütçe konuşmasında özetle şunları söyledi:

TRUMP RİSK VE BELİRSİZLİKLERİ ARTTIRDI: ABD’de Trump’ın seçimi kazanması global ekonomi ve finans piyasalarına ilişkin belirsizlikleri de önemli ölçüde artırmıştır. Bu belirsizlik sonucu dolar, gelişmiş ve gelişmekte olan ülke para birimlerine karşı önemli derecede değer kazanırken sabit getirili menkul kıymetlerin getirileri de hızla yükselmiştir.

İŞSİZLİK DÜŞECEK: Ekonomik faaliyetlerde yılın ikinci yarısından itibaren görülen yavaşlama yılın ikinci yarısında işsizlik oranlarının yükselmesine neden oldu. Uygulamaya koyduğumuz politikaların, iş gücü istihdam politikalarının istihdamı desteklemesi ve ekonomik faaliyetlerin ivme kazanmasıyla işsizlik oranının 2017’de yüzde 10.2’ye düşmesini hedefliyoruz.

TAKİPTEKİ KREDİLER: 2016 Ekim itibarıyla bankacılık sektörünün sermaye yeterlilik oranı yüzde 16’dır ve bu oran yasal sınır olan yüzde 8’in 2 katıdır. Takipteki alacakların toplam kredilere oranı ekim ayı itibarıyla sadece yüzde 3.3 seviyesindedir.

DOLARDAKİ ARTIŞ: Reel sektörün dış borcu yönetilebilir düzeydedir. Firmaların döviz cinsinden borçları ağırlıklı olarak 5 yıl üzeri vadeli kredilerden oluşmaktadır. Bu yükümlülükler de daha çok ihracatçı yani döviz geliri olan imalat sanayisi gibi sektörlerde yoğunlaşmaktadır. Kurdaki artış ihracat gelirlerini de artıracağından firmalara doğal bir koruma sağlamış olmaktadır.

KAMU BORÇ YÜKÜ: Kamu borç yükümüz tarihin en düşük seviyelerindedir. Borç stokunun millî gelire oranı 2016 sonunda yüzde 32.8’e düşmüştür. Bu trend devam edecektir. Borç yükümüz G7 ve OECD ortalamasının yaklaşık dörtte 1’i, avro bölgesinin yaklaşık üçte 1’i kadardır, gelişmekte olan ülkelerin ortalamasından da 14 puan daha düşüktür.

GENEL DEVLET AÇIĞI: 2017’de yüzde 1.7’ye düşmesini beklediğimiz genel devlet açığının millî gelire oranını 2019’da yüzde 1’e düşürmeyi hedefliyoruz. Yine, 2017 sonunda yüzde 31.9’a düşmesini beklediğimiz AB tanımlı borç stokunun millî gelire oranını 2019’da yüzde 30’un altına inşallah düşürmüş olacağız.

FAİZ BÜTÇESİ DEĞİL: 2017 bütçemiz, vatandaşlarımızın refahını artıran, ihtiyaç duydukları hizmetleri karşılayan ve faize değil kamu hizmetlerine kaynak ayıran bir bütçe olma özelliğini taşımakta. 2002’de bütçe giderlerimizin yüzde 43’ü faiz harcamalarına gidiyordu, 2017’de bu oran yüzde 8.9 olacaktır. Benzer şekilde, 2002’de her 100 liranın, her 100 lira verginin 86 lirası faize giderken 2017’de her 100 lira verginin sadece 11 lirası faize gitmektedir. Geriye kalan kısmı nereye gidiyor? Geriye kalan kısmı ise eğitime, sağlığa, yatırıma, tarıma, sosyal yardımlara, kısaca halkımızın ihtiyaçlarına ve refahına gidiyor. 2017’de vergi gelirlerinin yaklaşık yüzde 24’ünü sadece eğitime ayırıyoruz.

YATIRIMA 76 MİLYAR: 2017’de özel sektör yatırımlarına ayıracağımız kaynağı yüzde 30 oranında artırarak 78 milyar liraya çıkarıyoruz. 22 milyar lirasını ulaştırma sektörüne tahsis etmiş olacağız. Eğitim yatırımları için 13.7 milyar lira, tarım yatırımları için 10.3 milyar lira, sağlık yatırımları içinse 7.1 milyar lira kaynak ayırdık. Bütçeden ayırdığımız bu kaynaklar dışında kamu-özel iş birliği projeleri yoluyla da yatırımlara önemli destekler veriyoruz.

REEL SEKTÖRE 32.4 MİLYAR: 2017 bütçesinden reel sektöre 32.4 milyar lira kaynak ayırıyoruz. Sosyal güvenlik işveren prim desteği olarak 22 milyar lira, BAĞ-KUR’lularımıza prim desteği olarak 1.5 milyar lira dolaylı yoldan kaynak ayırmış olacağız. 2017’de özellikle ihracat sektörümüze desteği 3 milyar liraya çıkardık.

GÜNEYDOĞU’YA CAZİBE DESTEĞİ: Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Cazibe Merkezleri Programı, yatırım ve destek hamlesi çerçevesinde 2017 bütçemizde yaklaşık 12 milyar lira kaynak ayırdık. 2017’de de KÖYDES için ayırdığımız kaynağı 2 kat artırıyoruz, 1 milyar liraya çıkarıyoruz. Kalkınma ajanslarımıza da 2017 bütçesinden 532 milyon TL kaynak ayırdık. SODES Projesi’ne 264 milyon lira kaynak ayırıyoruz.

SÜPER TEŞVİK MODELİ: Süper Teşvik modelini hayata geçirdik. Yasal düzenleme Meclis’ten geçti, Bakanlar Kurulu kararı da yayınlandı. Süper Teşvik’le 10 yıla kadar kurumlar vergisi istisnası getirdik. Kamu alımları için alım garantisi getirdik.

ENFLASYON DÜŞECEK

2015’te yüzde 8,8 olan enflasyonun 2016 sonunda yüzde 7.5’e inmesini bekliyoruz. Hedefimiz, enflasyonu 2017’de yüzde 6,5; 2018’de ise yüzde 5’e indirmektir.

CARi AÇIK iNECEK

Yılın ilk on ayında ihracatımız bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2.8 oranında; ithalatımız ise yüzde 5.8 oranında daralmıştır. 2015’te yüzde 4.5 olan cari işlemler açığının millî gelire oranı 2016 ve 2017 yıllarında sırasıyla yüzde 4.3 ve yüzde 4.2 oranlarına inecektir.

MEMURA REFAH ARTIŞI

Kamu görevlilerine 2016 yılında, ocakta yüzde 6.9; temmuzda yüzde 5 zam yaptık. Yıl sonunda gerçekleşecek enflasyon yüzde 7.5 civarında. Dolayısıyla kamu görevlilerimiz 2016’da gerçekleşen enflasyonun çok üzerinde bir refah artışı almış olacaklar.

80 MiLYAR TL YAPILANDI

30 Kasım tarihi itibarıyla 8.5 milyonun üzerinde başvuru aldık. 80 milyar lirayı aşan bir yeniden yapılandırma yapmış olduk. Maliye ile vatandaş arasındaki 44 bin ihtilaf dosyasını ortadan kaldırdık. Sadece Maliye idaresi olarak 12 milyar lirayı aşan bir tahsilat yaptık.

TASARRUFLAR ARTIYOR

Hane halkı tasarruf oranı son 8 yılın en yüksek seviyesine çıkmıştır. Mevduatların bireysel kredilerden daha hızlı büyüyor olması tasarruf oranlarının yükselmeye devam ettiğini göstermektedir.