‘İçiciyim’ diyen yakayı sıyırıyor

Türkiye son dönemde “Bonzai” belası ile mücadele ediyor. Neredeyse her hafta Bonzai kullanımına bağlı ölüm haberleri geliyor. Kamuoyunda ciddi bir duyarlılık oluşurken yasal düzenlemelerle de hem Bonzai hem de diğer uyuşturucu maddelerin kullanımıyla mücadele edilmeleye çalışılıyor. Ancak “Torba Yasa” olarak bilinen düzenlemelerdeki bir madde başta Bonzai olmak üzere uyuşturucu kullanımını suç olmaktan neredeyse çıkarıyor.
Uyuşturucu kullanma suçu TCK’nın 191. maddesiyle yaptırıma bağlanıyor. Daha önce bu eylem için 1 yıldan 2 yıla kadar hapis cezası öngörülüyordu. Torba yasa ile cezanın alt ve üst sınırı artırılarak 2 ile 5 yıl arasında hapis cezası getirildi. Bununla birlikte bu cezaların infazı ve erteleme prosedürü de değişti. Uyuşturucu kullanma suçuna verilecek cezayı içeren 191. maddenin 2. fıkrasındaki düzenlemeyle uyuşturucu kullananlar için dava açılması herhangi bir şart aranmaksızın 5 yıl erteleme kapsamına alındı. Yani uyuşturucu kullanan kişi 5 yıl içinde tekrar uyuşturucu kullanırsa dava açılıyor.

15 günlük iade süresi
Torba Yasa’nın 30 Haziran’da yürürlüğe girmesiyle birlikte 15 günlük iade süresini doldurmayan “uyuşturucu kullanmak” suçlamasıyla hazırlanmış iddianameler mahkemeler tarafından savcılıklara iade edilmeye başladı. Savcılıklar ise davaları erteliyor. Mahkemelerdeki davalar ise bu yasa gerekçe gösterilerek erteleme kapsamına alınıyor.

Dava 5 yıl erteleniyor
TCK’nın 191. maddesinin 1. fıkrası uyuşturucu kullananlar için şu cezayı öngörüyor: “Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanan kişi 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.”
Maddenin 2. fıkrasında ise prosedür anlatılıyor: “Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında 5 yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir. Savcı bu durumda şüpheliyi erteleme süresi zarfında yükümlülüklere uygun davranmadığı ve yasakları ihlal ettiği takdirde kendisi bakımından ortaya çıkabilecek sonuçlar konusunda uyarır.”

Uzmanlar ne diyor?

* Prof. Dr. Ersan Şen: “Düzenleme ilk bakışta olumsuz bir netice içeriyormuş gibi görünse de özü itibariyle olumlu sonuçlar doğurması muhtemel. Uyuşturucuyla mücadelede kanunların caydırıcı olması kadar sosyal ve psikolojik faktörlerin de dikkate alınması, kullanıcılar için cezadan önce bu faktörleri öne çıkaran tedbirlerin alınması gerekir.”
* Av. Tuncer Özyavuz: “Bu düzenleme bir yönüyle uyuşturucu kullanıcılarına ikinci bir şanş tanıyor. Ancak uygulamada uyuşturucu kullanımıyla mücadeleyi aksatabilecek durumlar da ortaya çıkabilir.”