100. yılda barış çağrısı

Çanakkale Kara Savaşları’nın 100. yıldönümü nedeniyle düzenlenen anma töreni dün Çanakkale’deki şehitlikte yapıldı. 17’si devlet başkanı, yaklaşık 90 ülkenin temsilcisinin katıldığı törenlerde tüm şehitler için dualar edildi, Kuran okundu. Ayrıca Hıristiyan bir din adamı İncil’den dualar okudu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliği yaptığı Mehmetçik Anıtı’ndaki ilk törende duygulu anlar yaşandı, şehitlerin mezarlarına çiçekler bırakıldı.
‘Dünyaya örnek olmalı’
Erdoğan törende yaptığı konuşmada Atatürk’ün “Uzaklardan harbe gönderen analar gözyaşlarını dindiriniz. Burada huzur içindeler. Artık bizim evlatlarımız oldular” sözünü anımsatan Erdoğan, dünyaya Çanakkale’den barış çağrısı yaptı. Erdoğan, “Savaş yüzyılını hep birlikte barış yüzyılına çevirelim. Ortak acıların, yeni düşmanlıklar üretmek için değil, dostluğun, barışın aracı haline dönüştürülmesi konusunda Çanakkale tüm dünyaya örnek olmalı. Buradaki hoşgörü ve dostluk iklimi tüm uluslararası kuruluşlar tarafından desteklenmeli. Terörizmin, ırkçılığın ve İslamofobinin çaresi buradadır. Bu yüzyılı barış yüzyılına dönüştürmek için işbirliğine hazırız. Çanakkale’deki bu tablo bunun ispatıdır” dedi. Erdoğan, dünya liderlerine, Çanakkale Türküsü’nün, “Çanakkale içinde vurdular beni, ölmeden mezara koydular beni.. Offf gençliğim eyvahhh” dizelerini de okudu. İngiliz ve Fransız Anıtı’nda da anma törenleri yapıldı. Prens Charles ve Erdoğan, İngiliz Anıtı’ndaki törenlere de katıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mehmetçik Anıtı’ndaki törende dünyaya şu mesajları verdi:
- HEPSİNİN HAYALLERİ VARDI: Gelibolu Yarımadası 1. Dünya Savaşı’nın en önemli cephelerinden biriydi. Bu cephede yüz binlerce askerimiz gözlerini kırpmadan ölümün üzerine gitti. Farklı milletlerden yüz binlerce asker de kendi hayalleri ve hedefleri için cesaretle savaştı. Hepsini saygıyla yad ediyorum. Bizzat burada olanların değil cephede yer almayan ülkelerin de kaderlerini değiştirdi.
- DÜNYANIN BARIŞ MESAJIMIZA İHTİYACI VAR: Burada bir araya gelen tüm ülkeleri savaş yüzyılını sona erdirip barış yüzyılının başlamasını destekleyen ülkeler olarak görüyorum. Bugün burada verdiğimiz barış mesajı çok önemli. Dünyanın bu mesaja gerçekten çok ihtiyacı var. Tüm dünyaya barış mesajı vermek için Çanakkale’nin Gelibolu’nun çok isabetli yer olduğunu düşünüyorum. Dünyaya güçlü şekilde duyurmaya katkı sağladınız. Bugün Çanakkale’de oldunuz, şehitlerinizle oldunuz.
- HEM ZAFER HEM HÜZÜN: Bizim için Çanakkale zafer sembolü olduğu kadar kayıplarımız nedeniyle hüzün ibaresidir. Yüzbinlerce genç savaştı. Hepsi askerdi ama daha önemlisi insandı. Düşmandan öte karşılarındakini insan gördüler. Bir ağır yaralı Mehmetçik, ağır yaralı Fransız askere yardım etmek istedi. Mehmetçiğe sorduklarında ‘benim annem yok belli ki onun yolunu bekleyen annesi var’ demişti. Bu gibi çok sahne yaşandı. Gözleriniz yaşarmadan bunları dinleyebilmeniz mümkün değil.
- BİZLERE DÜŞEN BARIŞ: Bizlere düşen görev yeni savaşların yaşanmaması için gençlerin ölmeden mezara girmemeleri için üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmektir. Burada yatan yüz binlerce gencin aziz hatırası önünde barışın huzurun refahın tüm dünyaya hakim olması için çalışmayı ifade ediyorum.
- ATATÜRK’ÜN SÖZÜNÜ ANIMSATTI: Gazi Mustafa Kemal diyor ki, ‘Uzaklardan harbe gönderen analar gözyaşlarını dindiriniz. Burada huzur içindeler. Artık bizim evlatlarımız oldular’. Bu topraklarda yatan her genç bizim misafirimiz değil evladımızdır. Bu topraklardaki tüm askerleri anıyoruz. Türkülerimiz kendi evlatlarımızla birlikte sizin de kayıplarınızı yüreklere işliyor.
- TÜM DÜNYAYA BARIŞ MESAJI: Bizlere düşen Çanakkale’de azimle cesaretle dostluk mesajına sahip çıkmaktır. Anzaklardan şafak ayinine 10 bine aşkın insan katılacak. Bizim gençlerimiz de sabah namazından sonra 35 bin gençle katılacak. Bunu barışa döndürmek ve tüm dünyaya bu mesajı vermek için vesile görüyorum. Ortak acılar, yeni düşmanlıklar üretmek için değil dostluğun barışın aracı haline dönüştürme konusunda Çanakkale dünyaya örnek olmalı.
- TERÖRİZMİN, IRKÇILIĞIN ÇARESİ BURDA: Buradaki hoşgörü ve dostluk iklimi tüm uluslarası kuruluşlar ve ülkeler tarafından desteklenmeli. Terörizmin, ırkçılığın ve İslamofobinin çaresi buradadır. Biz bu yüzyılı barış yüzyılına dönüştürmek için işbirliğine hazırız. Çanakkale’deki bu tablo bunun ispatıdır.

Prens: Herkese görevler düşüyor

Törende İngiltere’yi temsil eden Prens Charles, Çanakkale Savaşları’nda tarafların sergilediği insanlık ve kahramanlığı hatırlatırken, bugünün dünyasında yaşanan çatışmaları ve hoşgörüsüzlüğü yenmek için çaba sarf etmenin herkesin görevi olduğunu dile getirdi

İtilaf devletleri adına da Galler Prensi Charles bir konuşma yaptı. Gelibolu’daki savaşa pek çok millet ve ülkeden insanların katıldığına işaret eden Prens Charles, tarafların, kaçamayacağı zorluklar tarafından bir araya getirildiğini dile getirdi. Konuşmasında, Çanakkale Savaşı sırasında, modern savaşın yıkıcı gücünün yanı sıra hastalıkların ve doğal şartların getirdiği yıkımdan bahseden Charles, “Her iki tarafta da dünyanın değişik bölgelerinden ailelerini arkada bırakarak gelmiş ve savaşın vahşetini göğüslemiş. Pek çok örnekte olduğu gibi bir daha sevdiklerini görememiş olanların sergilediği kahramanlığı ve insanlığı hatırlamamız gerekiyor” dedi.
Charles, Gelibolu’daki savaşın, sadece savaşçıların pek çok farkı ülkeden gelmesiyle değil sonuçlarının küresel oluşuyla da 1. Dünya Savaşı’nın gerçek manada bir dünya savaşı olduğunu ortaya koyduğunu dile getirdi.
“Eski imparatorlukları yıktı, yeni çatlaklar meydana getirdiği gibi ortak çabalarda bazı ülkeleri bir araya getirdi ve Anzak örneğinde olduğu gibi ulusal kimlikleri pekiştirdi” diyen Charles, bu savaşın Avustralya ve Yeni Zelanda’nın ulus olma onuruna da katkıda bulunduğunu belirtti.
“Bugün hatırlamamız gereken, 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana geçen 70 yılda dünyanın pek çok bölgesi daha önce görülmemiş bir barış ve istikrar yaşadı aynı zamanda pek çok ülkede de çatışmalarının en şiddetlisiyle ayrıştı” diyen Charles, iki dünya savaşının getirdiği fedakarlıklara rağmen hoşgörüsüzlüğün kalıcı bir ayrışma ve çatışma kaynağı olmaya devam ettiğini dile getirdi. Charles, “Söylemem gerekir ki bu hoşgörüsüzlüğü yenecek yollar bulmak hem birey hem de toplum liderleri ve uluslar olarak hepimizin ortak görevi” diye konuştu.

Şehit mezarlarına karanfil bıraktılar

Tören sonrası Erdoğan, Prens Charles ve diğer davetliler şehitlik bölgesine geçti. Erdoğan ve diğer davetliler şehit mezarlarına karanfil bıraktı. Daha sonra Erdoğan ve Prens Charles, “Şehitlik Defteri”ni ayrı ayrı imzaladı. Erdoğan deftere, “Bizler, şehitlerimizin miras bıraktığı değerleri, vatan sevgisini, barış ve dostluğu gelecek nesillere hakkıyla teslim etmek için her türlü çabayı gösteriyoruz” diye yazdı.

Türk Yıldızları nefes kesti

Mehmetçik Anıtı’ndaki şehitlikte Kuran okunmasının ardından boğazdan savaş gemileri geçiş yaptı. Erdoğan ve konuklar, savaş gemilerinin geçiş töreni ile Türk Yıldızları’nın gösterisini heyecanla izledi. En riskli hareketleri rahatlıkla yapabilen Türk Yıldızları’nın burgu hareketi nefes kesti.

İlk komutanlar geldi

Tören alanına ilk olarak Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel ve kuvvet komutanları ile birlikte geldi. Orgeneral Özel, burada silah arkadaşlarını ve portatif tribünlerdeki özel davetlileri selamladı. Bu sırada askeri bando çeşitli marşlar çaldı.
Bundan önceki kutlamaların aksine, tören alanında üzeri kapatılmış halde karşılıklı iki portatif tribün kuruldu. Atatürk heykelinin sağ ve sol tarafında kurulan tribünlerden birisinde törene katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan ile davetli devlet başkanları oturdu. Deniz tarafındaki diğer tribünde davetliler oturtuldu. Bu tribünün hemen yanında bariyerle kapatılan alana töreni izleyen basın mensupları alındı.
Atatürk Anıtı’nın arkasındaki rölyefin bir yanına Türk bayrağı, diğer yanına ise Atatürk posteri asıldı. Törene gelen ülkelerin bayraklarının da yer aldığı alanda, Çanakkale Savaşı’ndaki askerlerin kıyafetlerini giyen Mehmetçik’ten oluşan askerler de görev yaptı. Tarihi kıyafetlere sahip atlı jandarmanın da yer aldığı tören alanına iki büyük ekran da kuruldu.
3 dilde barış şarkısı
Törende daha sonra çocuklardan oluşan koro üç ayrı dilde barış şarkıları söyledi. TSK’ya bağlı mehter takımının gösterisinin ardından tören geçişi oldu. Harbiye Marşı’nın çalındığı esnada Türk askerlerinin yanı sıra İngiliz ve Anzak askerleri de geçiş yaptı.