3 büyüklerde kadının adı yok

Listeler tamamlanmadan yüzde 50’ye yakın oranda kadın aday göstereceğini duyuran HDP, bu sözünü tuttu. Örgütlerinde eşbaşkanlık sistemi uygulayan HDP, 268 kadın milletvekili adayı (yüzde 48) gösterdi. HDP’yi 103 kadın milletvekili adayıyla CHP izlerken, AK Parti 99, MHP ise 61 kadın adaya listesinde yer verdi. HDP ve CHP’de kadın aday sayısı ve sıralamalardaki artış dikkat çekerken, Ak Parti ve MHP’de kadın adaylar umduğunu bulamadı. HDP’nin kadın aday sayısı diğer üç partinin toplam aday sayısından fazla oldu. Birinci sıradan aday gösterilen kadınların sayısı Ak Parti’de 3, CHP’de 15, MHP’de 2, HDP’de 25 olarak gerçekleşti. CHP’nin, İstanbul, Ankara ve İzmir’de birinci sıra milletvekili adayları kadınlardan oluştu. Kadın adayların oranı ise Ak Parti’de yüzde 18, CHP’de yüzde 18, MHP’de yüzde 9, HDP’de yüzde 48 oldu. Ak Parti listesinde 42 başörtülü kadın aday yer aldı.
Mevcut parlamentoda 6 başörtülü kadın milletvekilinden ikisi listeye giremedi. CHP’nin listesinde 15 seçim çevresinde ilk sıralara kadın adaylar yerleştirildi.

Adana’da Elif Doğan Türkmen, Afyonkarahisar’da Burcu Kayıkcı, Ankara 1. bölgede İsmet İnönü’nün torunu Gülsün Bilgehan, Ankara 2. bölgede Şenal Sarıhan, Bursa’da Lale Karabıyık, Denizli’de Melike Basmacı, Erzurum’da Gonca Aytaş, Eskişehir’de Gaye Usluer, İstanbul 1. bölgede Şafak Pavey, İstanbul 2. bölgede Selina Doğan Özuzun, İstanbul 3. bölgede Bihlun Tamaylıgil, İzmir 1. bölgede Selin Sayek Böke, İzmir 2. bölgede Sivas katliamında hayatını kaybeden şair Metin Altıok’un kızı Zeynep Altıok, Kocaeli’de Fatma Kaplan Hürriyet ve Tunceli’de Saniye Barut liste başı oldu. Bu isimlerden Erzurum dışındakilerin TBMM’de olmasına kesin gözüyle bakılıyor. Bu isimler dışında Ankara 1. bölge 4. sıra adayı Aylin Nazlıaka, Bursa 5. sıra adayı Nurhayat Altaca Kayışoğlu, İstanbul 1. bölge 2. sıra adayı Gamze Akkuş İlge zdi, İstanbul 2. bölge 6. sıra adayı Gülay Yedekci Arslan, İstanbul 2. bölge 8. sıra adayı Didem Engin ve Tekirdağ 2. sıra adayı Candan Yüceer’in de parlamentoya girmesi bekleniyor.

Ev hanımları listede
Ev hanımı Fisun Yıldız Kütahya’dan 3., Serpil Düzgün Osmaniye’den 3., Havva Adıyaman Şırnak’tan 3., Hatice Açıkgöz Yozgat’tan 4. sırada yer aldı. Boks antrenörü Kamile Balcı Siirt’te 3. sırada bulunurken, kadın adayların çoğunluğunu üniversite mezunları oluşturdu. 36 ilde 48 CHP’li kadın ilk 5 sırada milletvekili adayı olarak yer aldı.

MHP’de sayı arttı
Kadın aday sayısını artıran MHP’de, üniversite mezunu kadınların okluğu dikkati çekti. 2011’de 56 kadın aday gösteren MHP, bu seçimde 61 kadını listesine aldı. Ancak bunlardan 4’ü seçilebilecek sıralarda yer aldı. Meral Akşener İstanbul 3. bölgeden 1., Arzu Erdem aynı bölgeden 3., Ruhsar Demirel Eskişehir’den 1., Zühal Topçu Ankara 2. bölgeden 2. sırada yer aldı.
İzmir 1. bölge 3. sıradaki Senem Kılıç ile İzmir 2. bölge 3. sıradaki Süeda Neslihan Çelik’in de Meclis’e girme olasılığının bulunduğu kaydedildi. 21 ilde 29 MHP’li kadın aday ilk 5 sırada gösterildi. Listede başörtülü aday yer almadı.

Öcalan’a Meclis yolu
HDP, 268 sayısıyla en fazla kadın aday gösteren parti oldu. Adaylardan 18’i, HDP’nin yüzde 10 barajını aşması halinde seçilecek il ve sıralardan gösterildi. İstanbul 3. bölgenin ilk sıra adayı Pervin Buldan oldu. Eş Genel Başkan Figen Yüksekdağ Van’dan 1. sıradan aday gösterildi. Eş Genel Başkan Yardımcısı Meral Danış Beştaş Adana 2. sırada yer aldı. Abdullah Öcalan’ın yeğeni Dilek Öcalan da Şanlıurfa 2. sıradan aday gösterildi.
Meclis’e girmesi kesin gözüyle bakılan Leyla Zana Ağrı 1., Nursel Aydoğan Diyarbakır 2., Selma Irmak Hakkari 1., Gülser Yıldırım Mardin 2. sırada yer aldı. 2012’de mayına basıp len PKK’lı Kadri Çelik’in kızı Burcu Çelik de listede yer aldı. Birlik ailesi Şırnak’ta iki partiden iki aday çıkarttı. Rizgin Birlik AK Parti’den, Leyla Birlik HDP’den aday gösterildi. Başörtülü kadın aday Hüda Kaya da İstanbul 1. bölge 2. sıradan aday gösterildi.

Varank ve Şahin sürprizi

AK Parti’nin ise 550 adayından 99’unu kadınlar oluşturdu. Kadınların çoğu seçilebilecek sıralarda yer aldı. 24. dönemde görev alan başörtülü vekillerden Canan Candemir Çelik, Nurcan Dalbudak, Sevde Beyazıt Kaçar, Gönül Bekin Şahkulubey de listede yer bulurken, Semiha Öyüş ve Gülay Samancı aday gösterilmedi. Başörtüsü davasının simge isimlerinden Leyla Şahin, Konya’dan 6. sırada aday gösterildi. Grup Başkanvekili Mihrimah Belma Satır İstanbul 1. bölgeden 2., Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın danışmanı Mustafa Varank’ın kuzeni Fatma Varank ise 21. sırada yer aldı. TBMM Başkanvekili Ayşenur Bahçekapılı İstanbul 2. bölge 2., AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Öznur Çalık da Malatya 1. sıradan aday gösterildi. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Ayşenur İslam ise Sakarya’dan 1. sırada olarak listede yer aldı.

28 Şubat’ın simgeleri

“Osmanlı İmparatorluğu’nun 90 yıllık reklam arasının sona erdi” tweeti ile tepki alan Tülay Babuşçu, listeden yer bulamadı. 22 ve 23. dönemde vekillik yapan Nükhet Hotar, İzmir 1. bölgeden 2. sıra adayı oldu. AK Parti, İzmir 1. bölge 2. sıra adayı olan Kılıçdaroğlu’nun karşısına, Ak Parti bir kadın aday koydu. Merve Kavakcı’nın kızkardeşi Ravza Kavakcı Kan da İstanbul 1. bölgeden 9. sırada aday gösterildi. İsmi Georgetown üniversitesi tarafından yayımlanan dünyanın en etkili 500 müslümanı listesinde bulunan Fatma Benli de listede yer aldı. Benli 28 Şubat sürecinde başörtüsü yasağı nedeniyle Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ndeki öğrenimini bırakmak zorunda kalmıştı.

Kadın vekil sayısı arttı

12 Haziran 2011’de yapılan genel seçimde CHP 109, AK Parti 78, MHP 56, BDP ise 13 kadın milletvekili adayı göstermişti. TBMM’ye 78 kadın milletvekili girmişti. TBMM’ye giren kadın vekil sayısı ise şöyle:

20. Dönem (1995-1999) 13
21. Dönem (1999-2002) 22
22. Dönem (2002-2007) 24
23. Dönem (2007-2011) 50
24. Dönem (2011-2015) 77