Black Friday'den aldıklarımız kendi zevkimizi mi yansıtıyor?
İnsanların 'alışveriş yapmazsam mahvolacağım' düşüncesiyle uyku uyumadan ertesi günü beklediği, çılgınlar gibi mağazalara koşup birbirini ezme pahasına alışveriş yaptığı güne 'kara cuma' ismi verilmesi pek şaşırtıcı değil.
Kasım ayının soğuğuna aldırmayan insanlar, indirime giren ve mağazalara sınırlı sayıda gönderilen bu ürünleri satın alabilmek için sabahın köründe kuyruklar oluşturdu. Bu 'özel günde' çıldırasıya alışveriş yaptılar. Peki tüketim çılgını olduğumuzu anlamak için ille de 'kara cuma'ya ihtiyacımız var mı? Kapitalizmin başarısı sadece kara cuma ile sınırlı değil ki...
Hepimiz alışveriş mağazalarının önünden geçerken 'alamasam bile hiç değilse şööyle bir bakayım' düşüncesine kapılıyoruz. Hele bir de indirim gördük mü, kar etme duygusunun verdiği hazla aslında ihtiyacımız olmayan şeyleri satın alabiliyoruz. İhtiyacımız olmayan kazakları, içeriğinde ne olduğu belirsiz saçmasapan makyaj malzemeleri… Yaptığımız alışverişlerin arkasında hep 'yarışmak' var. Bu mantıkla 'tektipleşerek', nasıl en güzel ve en özel olabiliriz ki?
Adorno ve Horkheimer, piyasa ekonomosini elinde bulunduranların amaç ve beklentilerine göre insan bilincini yönlendirmesine 'kültür endüstrisi' adını vermiş.
Buradan yola çıkarak düşünelim… Dolabımıza giren giysiler gerçekten kendi zevkimizi mi yansıtıyor? Yoksa sadece indirimde olduğu için mi satın alındı? Gerçekte ben kimim, nelerden hoşlanırım?
Neden buna takılıyorum bilmem ama, mesela hepimizin telefonu aynı çalıyor... Eskiden, yani bu kadar akıllı telefon bağımlısı olmadan önce, telefonlarımız bize özel melodilerle çalardı. Müzik zevkimizi, hatta kendi kişiliğimizi telefona bile yansıtırdık. Telefonlarımızın bile kişiliği vardı yahu!
Büşra Özbelli
Instagram: www.instagram.com/ozbellibusra
