DiYET Mi, AMELiYAT MI?
Obezite tedavisinde iki seçenek var; diyet eşliğinde egzersiz yapmak veya cerrahi yöntemler. Peki sizin için en uygunu hangisi?
Acıbadem Maslak Hastanesi’nden beslenme ve diyet uzmanı Fatma Turanlı Varderer, son zamanlarda hastaların zihinlerini sıkça karıştıran bu sorunun yanıtını verdi: “Obezitede hangi tedavi yönteminin seçileceğine, hastanın vücut kitle indeksi (VKİ) değerlerinin yanı sıra başka hastalıklarının bulunup bulunmamasına göre karar veriliyor. Örneğin, VKİ’de 35’in altında değerlere sahip olan kişilerin, sağlıklı beslenme programı ve egzersizle kilo vermeleri mümkün olabiliyor. Ancak eğer hastaların diyabet, hipertansiyon, insülin direnci ve tiroid hastalıkları gibi sağlık sorunları varsa, öncelikle bu rahatsızlıklara yönelik tedavinin yapılması gerekiyor. Çünkü diyet tedavisinin başarılı olmasında sağlıkla ilgili sorunların düzeltilmesi son derece önem taşıyor.
Kişiye özel diyet hazırlanıyor
Obezitenin diyet tedavisinde öncelikle kişinin yaşına, boyuna, herhangi bir sağlık sorunu olup olmamasına, sosyal durumuna, çalışma şekline ve yeme alışkanlıklarına göre uygun enerji ve besin öğeleri belirleniyor. Beslenme değişikliği yapma, bazı sevilen yiyeceklerden vazgeçme ve bunu uzun süreli uygulama zorunluluğu insanı yoran bir süreç. Bu süreci kolay kılan şeyse, hastaya uygun beslenme programı yapılması. Genellikle bu programlar hastayla konuşularak, besin tüketim ve yaşam şekline göre ayarlanıyor.
Alışkanlıkları değiştirmek gerekiyorObeziteden kısa zamanda kurtulmak mümkün değil. Daha hızlı kilo vermek için yapılan kısıtlı diyetler bırakıldığı anda daha hızlı kilo alınıyor. Bu durum, çoğu insanın yaşadığı ve ‘yo-yo sendromu’ denilen metabolik sıkıntılara yol açabiliyor. Bu nedenle obezite tedavisi yaşam şekli değişikliğini de beraber getiriyor. Yani yemek yeme değişikliğinin egzersiz yapma alışkanlığıyla desteklenmesi ve bunun yaşam boyunca devam etmesi öneriliyor.
Kimler ameliyata aday?
Obezite hastalarının ameliyatına karar verilirken multidisipliner bir ekiple çalışılıyor. Obezite cerrahisine; VKİ’si 40 kg./m2’nin üzerinde olanlar veya 35-40 kg./m2 arasında olup, buna hipertansiyon, diyabet, uyku apnesi ve artrit gibi rahatsızlıklar eşlik eden hastalar kabul ediliyor. Ayrıca bu hastaların 18-65 yaş aralarında olmaları ve en az bir yıl boyunca uzman denetiminde diyet ve egzersiz yaptıkları halde istenilen düzeyde kilo vermeyi başaramamış olmaları gerekiyor.
Kalıcı çözüm sunuyor Obezite ameliyatlarından sonra hastaların düzenli olarak sağlıklı beslenmeleri ve egzersiz yapmaları öneriliyor. Operasyon sonrasında 6-8 hafta kadar dikkatle uygulanması gereken bir beslenme şeklinden sonra kişi normal düzenine geçiyor. Zaten yapılan ameliyat sonrasında eskisi kadar acıkma ve yemek yeme kapasitesi olmadığı için alınan yiyecek miktarları da azalıyor. Fakat yine de çok şekerli yiyecek, içecekle alkol alınmaması, az ve sık beslenme kuralına uyulması gerekiyor.
Operasyon sonrasında rutin kontrollerin aksatılmaması, oluşabilecek aksiliklerin önüne erkenden geçmek için önemli. Bu koşullara uyan hastalar yaklaşık 1-1.5 yıl içinde hedeflenen kiloya ulaşarak, yeni bir hayata adım atıyor.”
‘SINIR’ NASIL BELİRLENİYOR?
Şişmanlığı belirlemede kullanılan en önemli formül VKİ, kilogram olarak ağırlığın, metre cinsinden boyun karesine bölünmesiyle elde ediliyor. Morbid obezite, VKİ’nin 40 kg./m2’den fazla olması durumuna deniyor. Bu değere göre:
* Zayıf: 18.5 kg./metrekarenin altında olanlar.
* Fazla kilolu: 25-29.9 kg./metrekare arasında olanlar.
* Obez: 30-39.9 kg./metrekare arasında olanlar.
* İleri derecede obez (morbid):
40 kg./metrekare üzerinde olanlar.
YARIN: OBEZiTE CERRAHiSi