Dr. Jan Klod Kayuka

Dr. Jan Klod Kayuka

jan.klod@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

RAMAZAN SONRASI BESLENME VE SAĞLIK
Yaz aylarına denk gelen Ramazan boyunca özellikle 17 saat aç ve susuz kalınması, hava sıcaklığındaki artışa bağlı olarak vücuttan su kaybının fazla olması, metabolizmanın normal düzenini ve beslenme alışkanlıklarını etkiledi. Oruç tutarak aç kalmaya alışan bireylerde, Ramazan Bayramı’nın gelmesiyle,
yemek yeme isteği artabilir
ya da Ramazan boyunca sahur yemekleri sonrası gece yemek şeklinde sürdürülebilir.
Bundan dolayı yeterli ve dengeli beslenme oruç tutarken olduğu gibi, yeme düzeninin normale döndüğü bayram sırasında da önem taşır. Yaşamın her döneminde yeterli ve dengeli beslenme, sağlığın korunması için esastır. Bu nedenle, dört besin grubunda bulunan çeşitli gıdalar yeterli miktarlarda alınmalıdır. Süt grubunda yer alan süt, yoğurt, et grubunda yer alan et, tavuk, yumurta, peynir, kuru baklagiller, sebze, meyve grubu ve tahıl grubuna giren ekmek, bulgur, makarna, pirinç vb. gıdaların her ana öğünde yeterli miktarlarda tüketilmesinde fayda var.
Sağlığın korunması ve geliştirilmesinde hayatımızın her döneminde yeterli ve dengeli beslenme en önemli faktörlerden biridir. Ancak, oruç tutan kişiler, günlük öğün sayısını azaltmaları ve beslenme düzeninde meydana gelen değişiklikler nedeniyle, bayramda normal yeme düzenine geçtiklerinde, psikolojik olarak daha fazla yeme eğilimine girer. Kimi kişiler hâlâ kendilerini oruç tutuyor zannederken, kimileri ise “Oruç bitti, şimdi yeme zamanı” diyerek aşırı miktarda besin tüketir. Ramazan ayı sonrası aşırı yemek yemeyle bazı problemler kaçınılmaz olur. Bunların en önemlisi, hazımsızlık ve mide problemleridir.

Haberin Devamı

Sütlü olanı tercih edin
Hamurlu ve şerbetli tatlılar yerine sütlü veya meyveli tatlıları tercih edin. Özellikle bayram süresince ve sonrasında, çevrenin ısrarcı tutumlarından ve aşırı yeme eğiliminden mümkün olduğunca uzak kalınmalı. Eğer tatlı tüketmek çok isteniyorsa, hamurlu, şerbetli tatlılar yerine, sütlü veya meyveli tatlılar seçilmeli. Günde en az iki porsiyon meyve tüketilmeli. Meyveler, vücudunuza karbonhidratı yeterli oranda almanızı sağlayacağından, tatlı isteğinizde de azalma olacaktır.

Haberin Devamı

Kahvaltıyla başlayın!
Yeterli enerjiyle güne başlarsanız, gününüz daha güzel seçimlerle geçer.
Esmer ekmek ve bol çiğ sebzeyi eksik etmeyin.

Düşük kolarili sofra
Bayram sofraları için yüksek hacimli, düşük kalorili besinler seçin. Sebze-meyve gibi yüksek su, lif, düşük yağ ve kalori içeriği olan yiyecekler, ana yemeğin yanında servis edilecek sağlıklı aperatiflerdir. Et tüketiminin arttığı bayramlarda, öğünlerin kalori değerini düşürmek, sindirime yardımcı olmak ve sağlık sorunlarıyla tadınızı kaçırmamak için mutlaka porsiyon kontrolüne dikkat etmeli, yağsız etleri ızgara, haşlama veya fırında pişirerek pilav, makarna, ekmek eşliğinde yemekten çok, sebze veya salatalarla tüketmelisiniz. Porsiyon kontrolünde en kolay yöntem, kendi avuç içiniz kadar hesap etmektir. Yine hayali olarak bir tabağı dörde bölerseniz yarısını sebzeler, çeyreğini et, diğer çeyreğini de yoğurtla doldurmak da kolay porsiyonlama yöntemidir.

Haberin Devamı

Çiğnemek önemli
Besinleri iyi çiğneyerek küçük lokmalar halinde getirmeliyiz. Bu sayede yediklerimiz daha kolay sindirilecek ve kullanılacaktır. Ayrıca sindirim şikayetleri yaşamayacak, şişkinliğin ve hazımsızlığın önüne geçmiş olacaksınız.

İki litre su...
Bayram boyunca; çay, kahve ve meşrubat tüketiminin artmasıyla, su içmek ikinci plana atılıyor. Oysa ki; düzenli bir sindirim sistemi ve metabolizmayı canlandırmak için yapmanız gereken en önemli beslenme kuralı, günde 8-10 bardak su içmektir. Özellikle yaşlılar ve tansiyon hastalarının gün boyu
kahve ve çay tüketimlerine dikkat etmeleri, bitki çaylarını tercih etmeleri ve günde iki fincandan fazla kahve tüketmemeleri önerilir.

Hareketinizi artırın
İşlerinizin yoğunluğundan ve zamansızlıktan şikayetçiyseniz, işte size altın fırsat! Bayram tatilinde yürüyüş yapın. Gün içinde yapacağınız 30-45 dakikalık tempolu yürüyüşler, hem Ramazan’da yavaşlayan metabolizmayı hızlandıracak, hem de bayramda yediklerinizi sindirmenize yardımcı olacaktır.

Bunları yapmayın!
- Yetersiz sıvı tüketmek
- Yemek yemek için açlık hissinin olmasını beklemek
- Öğün atlamak
- Şeker, tatlı ve çikolata gibi besinleri fazla tüketmek
- Yetersiz sebze ve meyve yemek
- Yemekleri çiğnemeden ve hızlı bir şekilde yutmak
- Düzenli egzersiz yapmamak
- Düzenli uyku uyumamak