Kasım 2017 tarihinde Christie’s Müzayede Evi’nde satışa çıkan Salvator Mundi o tarihten beri en çok konuşulan sanat eseri. Şu an bu tablonun nerede olduğuna dair net bir şey bilmiyoruz. Sahibinin kim olduğunu da...
Dünyanın en bilinen, en çok ziyaret edilen, en fazla kopyası yapılan, en fazla parodisi yapılan sanat eseri büyük Rönesans dehası Leonardo da Vinci’ye ait olan Mona Lisa. Ama bu her zaman böyle değildi. Mona Lisa 21 Ağustos 1911 tarihinde Louvre Müzesi’nden çalındı. Çalındığı, olaydan 26 saat sonra anlaşıldı. Çünkü bugünkü gibi önünde uzun kuyruklar oluşmuyordu. Hatta ilk yoğun ilgi, çalınmasından hemen sonra insanların Mona Lisa’nın yokluğunu görmeye gelmeleriyle başladı. Bu durum gazete manşetlerine bile taşındı. Fransızlar Mona Lisa’yı bulabilmek için o kadar büyük bir çaba sarf ettiler ki tablo bu çabalardan sonra dünyanın en bilinen sanat eseri haline geldi. Mona Lisa’yı arama faaliyetleri sırasında büyük ressam Pablo Picasso ve Fransız şair Guillaume Apollinaire de gözaltına alınıp sorgulandı. Yaklaşık iki yıl sonra, eseri Louvre’da çalışan ahşap ustası Vincenzo Peruggia’nın çaldığı anlaşıldı.
Bugünlerde gene Leonardo da Vinci’ye ait bir eser üzerinden benzer bir tanıtım kampanyası yapılıyor. Kasım 2017 tarihinde Christie’s Müzayede Evi’nde satışa çıkan Salvator Mundi o tarihten beri en çok konuşulan sanat eseri. İlk başta fiyatı tartışılmaya başlandı. 400 milyon dolar gibi bir fiyata satılan eser, satışı yapılmış en pahalı sanat eseri ünvanını kazandı. Beklenen yaklaşık fiyatın 80-100 milyon dolar arasında olduğu göz önüne alınırsa neden bu kadar şaşırtıcı olduğu daha rahat anlaşılır. Daha sonra alıcının kim olduğuna dair söylentiler hızla yayıldı. Ve büyük ihtimalle Suudi veliaht prensi Muhammed bin Selman’nın aldığı neredeyse kesinleşti. Müzayede esnasında diğer pey veren kişinin ise Abu Dhabi veliahtı Muhammed bin Zayd Al Nahyan olduğu ve eseri politik olarak sıkıntı yaşadıkları Katar’ın alacağından endişe ettikleri için yükselttikleri ise bir başka teoriydi. Müzayede evlerinin yapısından dolayı tam olarak kimlerin teklif verdiğinden taraflar açıklama yapmadıkça asla emin olamayacağız.
Satın almadan kısa bir süre sonra Abu Dhabi Kültür ve Enformasyon Bakanlığı esere sahip olduğunu belirten bir tweet attı. Daha sonra da eserin Louvre Abu Dhabi 2018 eylülünde sergileneceğini söyledi ama sonra herhangi bir neden belirtmeden ertelendiğini duyurdu. Şu an bu tablonun nerede olduğuna dair net bir şey bilmiyoruz. Sahibinin kim olduğunu bilmiyoruz. Ama konuşmaya devam ediyoruz. Sanat tarihçisi Ben Lewis’in “The Last Leonardo” isimli kitabı geçtiğimiz günlerde William Collins Yayınevi tarafından yayımlandı. (Bu kitabın Türkçe’ye çevirileceğine dair hiç ümidim yok) Yaşayan en önemli Leonardo da Vinci uzmanlarından Martin Kemp’in de bu tabloyla alakalı bir kitap hazırladığını biliyorum.
Tabloyla alakalı en büyük en büyük soru işaretlerinden biri de tablonun gerçekten Leonardo da Vinci’ye ait olup olmamasına dair. Gene söylentilere göre bu yıl Da Vinci’nin ölümünün 500. yılı nedeniyle büyük bir sergi hazırlığında olan Louvre Müzesi eseri sergilemek için Abu Dhabi’den talep etti ama bir cevap alamadı, ayrıca gene iddialara göre eğer olumlu bir cevap alırsa da eserin gerçekten Leonardo da Vinci’ye ait olduğuna inanmadıkları için sanatçının stüdyosundan çıkan eserlerle birlikte sergileyecekleri söylentiler arasında. İster Leonardo’ya ister onun öğrencilerinden birine ait olsun Salvator Mundi daha çok konuşulacak. Böylelikle değeri daha da artacak.
