Arzın merkezine seyahat

İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Celal Şengör, çocukluğunda okuduğu Jules Verne’in ‘Arzın Merkezine Seyahat’ romanından etkilenerek jeolog olmuş. Şengör, romanda okuduğu yerleri görmek ve dünyanın oluşumuna ışık tutan yanardağ ve buzulları incelemek için İzlanda’ya gitti. İzlanda’da Jules Verne’in hayat verdiği Profesör Lidenbrock’un maceralarına esin kaynağı olan doğal güzellikleri görüntüleyen Şengör’e, eşi Oya Şengör ile asistanı Dr. Nalan Lom eşlik etti.

‘Çok ilginç bir yer’

Jeoloji öğrencileri için İzlanda’dan volkanik ve buzul taşları getiren Şengör şunları anlattı: “İzlanda’da merkez vadinin batısında yer alan Snaeffels volkanı jeoloji açısından ilginç bir yer. Orada daha derinden gelen lavlar var. Bir tabla olan İzlanda’da ortalama yükseklik bin metreden fazla. İzlanda dünyada savaşmadan sürekli toprak kazanan tek ülke. Bu seyahatimin hissi bir tarafı da var. İzlanda’nın Arkastapi kasabasındaki bir lokantada Jules Verne’in eserlerinin dünya dillerindeki tercümeleri bulunuyor. Jeoloji ile tanışmama vesile olan eserin geçtiği doğal alanları görmek istedim. İzlanda’da Prof. Lidenbrock’un dünyanın merkezine inmek için katlandığı zorlukların ne derece iyi tasvir edildiğini gördüm. Jeoloji öğrencileri dağları da çölleri de görmeli.”

‘Her jeolog İzlanda’yı görmeli’

Prof. Dr. Celal Şengör’ün İzlanda seyahatinde yer alan asistanı, İTÜ araştırma görevlisi Dr. Nalan Lom da şunları söyledi: “İzlanda, kayaçları ve bunları örten buzullarıyla her jeoloğun gitmek isteyeceği bir ada ülkesi. Atlas Okyanusu’nda gizlenen dünyanın en büyük dağ kuşağının parçası olan İzlanda, bazalt türü kayaçlardan oluşuyor. İzlanda yer mantosundan malzeme eklenmesiyle yılda 2 santim büyüyor. Kendini volkanlar ve çatlaklar ile belli eden yayılma merkezi, adanın kuzeybatısından güneydoğusuna uzanıyor. Doğusunda Avrasya levhası, batısında Amerika levhası bulunuyor. Jules Verne’in romanındaki dünyanın merkezine açılan krater adanın batısındaki Sneffelsness denilen yarımada, Snaefellsjökull’de. Bir jeologun gözünden seyahati anlatan bu roman, mesleği sevdirmekle kalmayıp aynı zamanda ilham kaynağı oluyor.”