07.12.2009 - 13:04 | Son Güncellenme:
Civan Canova'nın yazdığı Soka Çıkma Yasağı, gerek yakın tarihle yüzleşmeyi, gerekse 1980 sonrası Türkiyesi’nde kök salan toplumsal paranoyayı anlatmayı ustalıkla başarıyor. Oyun tarihimizin en kanlı ve karanlık dönemine atıfta bulunurken kara komedi formundan yararlanıyor.
Sokağa çıkma yasağının uygulandığı bir gecede, bir otelin lobisinde herkesin birbirinden şüphelendiği, işlerin gittikçe arapsaçına döndüğü delice bir fars. Şiddetle güldürünün birbirine karıştığı bu sıkıyönetim parodisinin içinde, bir süre sonra gülümsediklerinize yabancılaşıyorsunuz. Sizi gülümseten durumların kalbinde yatan şiddetle, şok içinde, karşı karşıya kalıyorsunuz.
Canova oyununda, kaba ve tipik bir darbe tasvirinden uzak durmuştur. Zamansız bir düzlemde yorumlanabilecek olan anlatının odağına, korkudan beslenerek varlığını meşrulaştıran her tür diktatörlüğü yerleştirmiştir. Oyunun temel ideasını yönlendiren “Bu akvaryum yalnızca kendi balıklarını zehirler” cümlesinde mitolojideki Kronos’u andırır bir barbarlık içinde, kendi çocuklarını yiyen 1980 darbesinin izlerini yakalamak mümkündür… Darbe yöneticilerinin barbarlıklarına eşlik eden cehaletleri, pek çok trajikomik durumun oluşmasına neden olmuştur. Oyunun mizahı; döneme ait anlatılan birçok anekdotun taşıdığı trajikomikliği anımsatıyor. Oyun, bir yanıyla da olan bitene duyarsızlaşarak üretilen korkuda kendinden başka hiçbir şeyi önemsemeyen insanı mizah unsuru olarak kullanıyor. Devekuşlarının saklandıklarını düşündükleri anda açıkta bıraktıkları yanlarıyla düştükleri gülünç durum, tüm oyun boyunca bulmaca çözen yaşlı çiftte, 1980 sonrası oluşan toplumsal yapıya atıfta bulunur bir halde, görünür kılınıyor.
Türk Sinemasında geçtiğimiz yıllarda arka arkaya çekilen pek çok 12 Eylül filmi, Türkiye’nin artık bu ağır süreçle yüzleşmekten kaçamayacağının en somut kanıtı. Civan Canova Sokağa Çıkma Yasağı oyunuyla; bu karanlık tarihi, tiyatronun dili ve estetiği ile keşfetmemizi ve bugün hala aynı sıcaklığıyla süren paranoyalarımızla yüzleşmemizi sağlıyor.
“SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI”
Yazan: Civan CANOVA
Yöneten: Emrah EREN Dekor
Tasarım: Ali YENEL
Kostüm Tasarım: Gönül SİPAHİOĞLU
Kukla Tasarım: Ayçın TAR
Işık: Yüksel AYMAZ
Koreografi: Maral CERANOĞLU
Dramaturg: Ceren ERCAN
Yönetmen Yardımcısı: Esra PAMUKÇU
Reji Asistanları: Bulut AKKALE, Pervin BAĞDAT, Emel SAYIM OYUNCULAR
Joker: Ali Aziz ÇÖLOK
302: Burak DUR
402: Didem GERMEN
Müdür: Orhan ŞİMŞEK
303: S. ULAŞ BAKIR
101: Beyti ENGİN
100: Görkem Z. GÖNÜLŞEN
Bayan 101: Şirin Ç. TAŞPINAR
Garson: Bulut AKKALE
Bay 555 (Ses): Müşfik KENTER
Bayan 555 (Ses): Kadriye KENTER