50 BiN KiŞi BÖBREK NAKLi BEKLiYOR

Medicana International İstanbul Hastanesi Transplan- tasyon Bölüm Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Sarıyar, organ bağışının önündeki sorunları, yapılması gerekenleri ve çözüm önerilerini anlattı.

Ülkemizde organ bağışında ve nakillerinde son durum nedir?
Ülkemizde her yıl organ bağışı ve nakil sayısı artıyor ama bütün hastalar için yeterlisayıya ulaşamadık.

Organ bağışının istenilen düzeylere gelememesinin önündeki en büyük engel nedir?
En önemli engel, bu konudaki bilincin yeterli düzeye ulaşamamış olması. Yeterince bilgilendirilen Türk insanının büyük çoğunluğu organ bağışına sıcak yaklaşıyor. Bağışları artırmak için bu işle uğraşan insanların yanı sıra, sivil toplum kuruluşları ve özellikle de medayaya çok önemli görevler düşüyor. Medyanın bu konuya pozitif yaklaşım gösterdiği her dönemde bağış artıyor.

Türkiye’de yıllardır hiç organ bağışı yapılmayan iller var.
Organ bağışının az olması o bölge insanın bu konuya olumsuz bakışından değil, bilgiye tam ve zamanında ulaşamamasından kaynaklanıyor. Bu arada sosyal çevre ya da yanlış dini değerlendirmelerin de bunda etkisi var. Bilginin ulaşamadığı yerlerde olumsuz görüşler organ naklinin azalmasına veya hiç olmamasına yol açabiliyor.

Türkiye, canlıdan yapılan nakillerde dünya ortalamasının üzerinde istatistiklere sahipken kadavradan son derece az nakil yapılıyor. Neden?
Son dönem böbrek yetmezliği olan hastalar, tedavi edilmezlerse ölüyorlar. Bu durumdaki hastaya ya diyaliz, ya da böbrek nakli yapılmalıdır. Diyaliz, hastayı hayatta tutar ama organın yapması gereken görevleri tam olarak yerine getiremez. Diyalizdeki ömür organ nakline göre daha kısadır, maliyeti de organ naklinden çok daha yüksektir. Organ nakli yapabilmek için sağlam bir organa ihtiyaç var. İdeali, bu organın ölmüş bireylerden alınması. Dünyanın hiçbir yerinde sadece kadavradan alınan organlarla yapılan nakiller yeterli olamıyor.

Organ bağışı kampanyaları işe yarıyor mu?

Sağlık Bakanlığı’mızın bu konuda yaptığı organizasyon, kampanya ve destekler organ naklinin gelişmesine çok ciddi katkı sağladı. Koordinasyonun oluşturulması çok önemli.

Din, organ bağışının önündeki engellerden biri mi?
Dinimizin bu konuya bakış açısını doğru biçimde yansıttığımız zaman bu konuya mani olmadığı gibi tam tersine desteklediğini görürüz. Dini otoriteler yaptıkları açıklamalarla, kendilerine müracaatı halinde bizzat ölü yakınlarıyla konuşarak onlara dini görüşleri anlatmak suretiyle bugüne kadar organ naklini hep destekledi.

Kadınların daha bağış yaptığı doğru mu?
Doğrudur. Fakat son yıllarda erkekler de gittikçe artan sayıda organ bağışlıyor.

Organ bağış kartlarına sahip olmak bağış için yeterli mi?

Organ bağış kartı taşıyan kişinin organları ölümü halinde hiç kimseye danışılmadan alınabilir. Fakat kart taşısa da yakınlarına danışmadan, onların rızasını almadan ve imzaladıkları onay kağıdını görmeden hiç kimsenin organını almıyoruz. Türkiye’nin her yerinde de durum aynı.