Abdülhamid’in dolabından çıktı 15 ciltte basıldı
20.12.2010 - 01:00 | Son Güncellenme:
Haber: Kültür Sanat Servisi
1500-1600 arasına ait 15 kadı sicili, Osmanlıcadan Türkçeye çevrilerek basıldı. 24 bin sayfa arasında sadece İstanbul’a ait 40 binden fazla mahkeme kaydı yer alıyor
Kadı Sicilleri, Osmanlı İmparatorluğu’nun en önemli hukuki belgeleri sayılıyor. Bu sicillerde, sadece mahkemeye intikal etmiş hukuki uyuşmazlıklar değil, sosyal hayatla ilgili belgeler de yer alıyor: Vakıf senetleri, alım-satım-bağış-ödünç, ürünlerin fiyat listeleri, esnafla ilgili her türlü yönetmelik, miras ve vasiyetname düzenleme, evlenme-boşanma, imar bilgileri, merkezden gelen hüküm ve fermanlar...
Bu nedenle Kadı Sicilleri, Osmanlı İmparatorluğu’nda gündelik yaşama birinci elden ışık tutacak. Bunların bir bölümü, Sultan Abdülhamid’in bizzat yaptığı ve halen İstanbul Müftülüğü tarafından kullanılan dolapta saklanıyor.
Osmanlı tarihi konusunda, mahkeme kayıtları üzerinden şimdiye kadar yapılmış bu en kapsamlı çalışma, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi tarafından, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı desteğiyle gerçekleştirildi.
Osmanlı İmparatorluğu’ndaki gündelik yaşama ışık tutacak ilk 15 ciltte toplam 24 bin sayfa var. Bunların 40 binden fazlası İstanbul’a ait mahkeme kayıtlarından oluşuyor. 2011 sonuna kadar toplam 40 cilt basılmış olacak.
Birçok soru cevap bulacak Bugüne kadar Kadı Sicilleri’nin, Osmanlıcadan Türkçeye çevrilmesi ve Arapça kayıtların tercümesi, hem bilimsel zorluklar, hem ekonomik olarak kârlı görülmediği için yapılamamıştı.
İstanbul’a ait 10 bin kadar Kadı Sicili’nin ise ayrı bir önemi var. Çünkü İstanbul o zamanlar, dini ve etnik olarak çeşitliliğe sahipti. Dil, din, ırk ve kültürleri farklı insanlar, dört yüzyıl boyunca İstanbul’da nasıl bir arada yaşadı? Karşılıklı ilişkileri nasıldı? Ayrı komünler halinde miydiler? Yoksa iç içe mi oldular? Ticari, sosyal ve hukuki ilişkileri nasıldı? Bu ve benzeri soruların yanıtları, Kadı Sicilleri’nin satırları arasında yatıyor.
Projenin yönetmenliğini Prof. Dr. M. Âkif Aydın, editörlüğünü Dr. Coşkun Yılmaz yürüttü. Bilim Kurulu’nda ise, Prof. Dr. M. Âkif Aydın, Prof. Dr. İdris Bostan, Prof. Dr. Feridun Emecen, Prof. Dr. İsmail. E. Erünsal, Prof. Dr. Mehmet İpşirli ve Dr. Mustafa Oğuz görev aldı.
