Hastalıkları ‘kestirmeden’ tedavi etme yollarının başında cerrahi müdahale geliyor. Oysaki hasta, rehabilitasyonla ekonomik yoldan sağlığına kavuşabilir
Rehabilitasyon, hasta ve sakatların tüm sorunlarıyla ilgilenmeyi gerektiren, onlara bedensel, ruhsal, ekonomik destek sağlayan bir bilim dalıdır. Günümüzde sağlığa ve sağlık hizmetlerine uzun zaman ayırmama ve hastalıklarla ilgili sorunları kestirmeden bitirmeye yönelik telaş, sağlık sistemini etkiliyor. Halbuki birçok hastalığın tedavisinde sabır gerekmektedir. Nasıl ki romatizmal rahatsızlıklarda hastaya “Al şu ilaçları kullan” deyip eve göndermemek gerekiyorsa, aynı işlem akciğer, kalp, felç ve ortopedik ameliyatlardan çıkmış hastalarda da geçerli. Çünkü tüm bu hastalar için özel geliştirilmiş rehabilitasyon programları ve bilimsel destekler oluşturulmuştur.
Hasta tüm bunları bilmeyebilir. Bu konuda onları aydınlatmak ve programları uygulatmak rehabilitasyon hekimlerinin, diğer yetkililerin görevidir. Örneğin romatizmal hastalık tedavisi sadece romatizmal hastalıklarla uğraşan bir hekimin vereceği ilaçlarla mümkün olmaz. Bunun içine fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları başta olmak üzere psikiyatristler, nörologlar, ortopedistler girmelidir.
Huzuru yakalamak için
Özellikle tedavisi uzun sürecek hastalığa yakalananların tüm olanaklardan yararlanabilmesi, evine, ailesine ve topluma dönebilmesi için yapılan çalışmaların tümü rehabilitasyon kapsamına girer. Uzun süren bir hastalığa yakalananların, sakatların tutum ve çevreye karşı davranışlarını bilen sosyal durum araştırmacıları onların yeniden yaşama tutunabilmeleri için destek sağlamak durumundadırlar. Biz hekimler de hizmeti bu şekilde sunduğumuz zaman rahat edebilir, görevini yapmış insanların huzurunu ancak bu şekilde yaşayabiliriz.
Vücut bir bütündür
Hekimlerimiz bireysel çalışmalardan ve başarılardan hoşlanır hale geldiler. Hastaya yararlı olunacaksa bu bakış açısından ve bu tür çalışma şeklinden uzaklaşılması, ekip çalışmasının, sabrın egemen olması sağlanmalıdır. Örneğin ortopedik bir cerrahiden önce hastanın bütün sisteminin hazırlıklı olması gerekir. Hastanın daha önceden kasları ve eklemleriyle ilgili hiçbir hazırlık yapılmadan cerrahiye alınmasını doğru bulmuyorum. Acil vakalar hariç... Fakat yukarıda anlattığım konular sabır ve iş gerektirdiği, hasta da bu bilinçte olmadığı için piyasa şartları da düşünülünce üzülerek söyleyebilirim ki birçok işlem eksik yapılmaktadır.
“Ben yaptım” yerine “Biz yaptık” demeyi öğrenmek
Günümüz tıbbında “Ben yaptım, oldu” görüşü egemen. “Biz yaptık oldu”yu bir söyleyebilsek! Kabullenmek hiç de ayıp değil. Ortopedik ameliyatlar öncesinde ve sonrasında gerekli rehabilitasyon programları tam uygulanmadığı için birçok hasta sakat kalıyor. Yapılan boyun fıtığı ve bel fıtığı ameliyatlarında da eksik kalan veya yanlış yapılan işlemlerden dolayı hastalar mağdur olmaktadırlar.
Gereksiz yere yapılan ameliyatlar
Üzülerek söyleyeyim tıp eğitiminde de cerrahi eğilim daha fazladır. Birçok şey yanlış anlatılmakta ve uygulanmaktadır. Örneğin bel ve boyun fıtığı yüzde 98 oranla ameliyatsız tedavi edilebilir, o zaman neden acilen ameliyat kararı verilir? Tıp literatürüne girdiğinizde bu konuda yapılan cerrahi girişimlerle ilgili çalışmalarla karşılaşıyorsunuz. Ama fizik tedavi ve rehabi-litasyon uygulamalarına çok sık rastlayamıyorsunuz. Çalışmalar hasta yararınaysa, ki buna yüz 100 inanıyorum, fizik tedavi ve rehabilitasyon hekimlerinin de bu çalışmalara katkı sağla- malarını diliyorum. Hepimizin istediği hasta mutluluğu değil mi?
