Her spor dalına özgü çok değişik spor yaralanmaları görülebilir. Yapılan spor dalına ve olayın şiddetine göre yaralanmanın tipi de değişebilir
Spor yaralanmaları sportif etkinlikler sırasında vücutta oluşan her türlü hasara verilen isim. Spor yaralanmalarının en sık olanları; burkulma, gerilme, zorlanma, ezilme, çıkık, kırık, aşınma, açık yara, iltihaplanma ve beyin sarsıntısı. Futbolda ve basketbolda daha çok bacak, diz, ayak yaralanmaları ya da kas ezilmeleri gözlenirken, yüzme, tenis, voleybol ve hentbolde omuz, kol, dirsek yaralanmaları, boksta kafayla yüz travmaları, binicilikteyse kemik kırıkları izlenir.
Önemli kısmı önlenebilir
Koruyucu malzeme kullanılması yaralanmaları en aza indirir. Raket sporlarında koruyucu gözlük, boksta kafa koruyucu kaskların kullanımı gibi. Sporcuların antrenman hatalarından kaçınmaları da sakatlıkları önler. Bazı yaralanmalar spor dallarına özgü. Tenisçi dirseği, koşucu dizi, sıçrayıcı dizi, binici zorlanması bu tip yaralanmalara örnek.
Bir sporcu için en önemli konu, herhangi bir spor yaralanmasından ne kadar süre sonra antrenmanlara ve karşılaşmalara dönebileceği. Eklem hareketini engelleyici tedaviler, kasların erimesine ve performans düşüklüğüne neden olacağı için tercih edilmemeli. Sporcu bir dizi kurallar zinicirini dikkate alırsa spora mümkün olduğunca çabuk ve güvenli bir şekilde döner:
1-Sportif etkinliğin sonunda ağrı olabilir. Ancak izleyen günün sabahında ağrının hissedilmemesi iyileşmenin doğru seyirde olduğunu gösterir.
2-Yaralanan uzvun aksaması ya da topallaması antrenmana veya karşılaşmaya dönmenin çok riskli olduğunu gösteren önemli bir belirti.
3-Eğer sporcu sportif etkinlik sırasında ya da sonrasında çok rahatsızlık hissediyorsa yaralanma iyileşmemiş veya rehabilitasyon tamamlanmamış demektir.
4-Sporcunun antrenmana ya da sportif etkinliğe katılabilmek amacıyla ağrı kesici ilaçlar kullanması vücudun ağrı sinyallerinin kolaylıkla algılanamayacağı için uygun değil.
Çeşitli bölgelerin yaralanmaları
Omuz yaralanmalarında en sık kırılan kemik köprücük kemiği. Bu kırıklar, kas kitlesi fazla olan sporcularda muayeneyle anlaşılamayabilir. Köprücük kemiği kırıklarında sekiz bandajı kullanılabilir. Sporcunun müsabakaya dönüşüyse yaptığı spora bağlı. Kaleci dışındaki futbolcular bandajlama sonrasında sahaya dönebilirken, güreşçinin müsabakaya dönmesi tam iyileşme olmadan doğru değil.
Omuz çıkıkları da sık gözlenir. Öne çıkık yüzde 90 oranında izlenir. Omuz yerine yerleştirildikten sonra 4-6 hafta askıda kalmalı ve rehabilitasyon uygulamalarına erken zamanda başlanmalı. Dört aylık rehabilitasyondan sonra genellikle sahaya dönüş gerçekleşir. Bazı iyileşmeyen vakalarda artroskopik girişimle tamir gerekebilir. Akut kas ve tendon kopmalarındaysa kasın güçsüzlüğü izlenir, zaman zaman şekil bozukluğu görülebilir. Omuz manşon kaslarının tamirinden sonra sporcunun geri dönüş için 4-6 ay beklemesi gerekebilir. Lateral epikondilit denilen diğer adı tenisçi dirseği olan ve dirseğin üst kısmındaki kasların yapışma yerinin zorlanmasına bağlı olan rahatsızlıksa yüzde 75-90 oranında fizik tedaviye cevap verir. 6-8 hafta süreyle bu tedavilerden sonuç alınamazsa steroid enjeksiyonları denenebilir.
