Daha çok sporcularda görülen diz ve çevresin-deki doku hastalıklarına yakalanma riski, yaş ilerledikçe artıyor
Diz eklemi çevresinde sürtünmeyi azaltan ‘bursa’ adında birçok yastıkçık var. Patella denilen diz kapağı kemiğinin önünde bulunan yastıkçık, sık diz çökme sonucunda sıvı biriktirerek şişebilir. Genelde dizde ağrı olmaz ancak basma sırasında ortaya çıkabilir.
Dizdeki çevre yapılar
Popliteal kist denilen durumdaysa dizin arka tarafında kalan iki kas arasında sıvı birikimi olur. Menisküs yırtıkları, ön çapraz bağ yaralanmaları ve kireçlenmeler de popliteal kiste yol açabilir. Dizin iç kısmında ağrı varsa ‘pes anserin bursit’ denilen rahatsızlık akla gelmeli. Bu yastıkçık, üç kas arasında yer alır. Koşucularda sık görülür, uygunsuz antrenman, koşu mesafesinin ani artışı, tepelere tırmanma nüksetmesine katkıda bulunabilir. Ayrıca bu bölgeye darbe sonrası, dizde kireçlenme sorunu yaşayanlarda gelişme riski yükselir.
Tedavide öncelikle ağrıyı artıran aktivitelerin azaltılması önerilir. Merdiven ve yokuş çıkmadan kaçınmak gerekir. Buz uygulama, streoid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAI), bandajlama ilk etapta tercih edilir. Diz ve kalça çevresi kasların germe, güçlendirme çalışmalarına 6-8 hafta devam edilmeli.
Aşil tendonu rahatsızlıkları
Aşil tendonu, baldır kaslarını topuğa bağlayan, vücudun en güçlü tendonları arasında yer alır. Bağlandığı gastrosoleus kas grubu kasıldığında parmak üzerinde yükselme olur. Aşil tendonu rahatsızlıkları daha çok atletlerde, özellikle koşucularda, basketbol oyuncularında, zıplama sporu yapanlarda görülür.
Aşil tendonu etrafında da sürtünmeyi azaltan sıvı dolu yastıkçıklar bulunur. Bunlar, iltahaplanıp şişebilir ve ağrı kaynağı olabilir.
Aşil tendonu kopması; orta yaş tenis oyuncularında tendonun fazla gerilmesine bağlı gelişebilir. Bacak boyu farkı, bir atlet için antrenmalarında ani artış olması, şişmanlık, diyabet veya diğer endokronik hastalıklar, yaşlanma, steroid kullanımı tendonun zayıflama nedenleri arasında sayılabilir.
Örneğin yaşlanmayla tendonun liflerinde yırtılmalar artar. Bu yırtılma yerleriyse kalınlaşarak kalitesiz bir şekilde iyileşir. Bu durum tendon kopması için bir risk faktörüdür. Aşil tendonu arkasındaki bursaların iltihaplanması sonucundaysa topuk arkasında ağrı ve rahatsızlık olur, şişlik veya kızarıklık görülebilir. Ayakkabı giymek rahatsız edicidir hale gelebilir.
Aşil tendinitinde ağrı daha yukarıdadır, hassasiyet ve kalınlaşma hissedilebilir. Yürümeyle özellikle parmak ucunda durmayla ağrı artar. Aşil tendonu koptu-ğunda ses duyulabilir.
Pek çok tedavi seçeneği var
Hafif semptomu olan hastalar 2-4 haftada fizik tedaviye iyi yanıt verir. Tedaviye istirahat, buz ve antiinflamatuar tedavisiyle başlanır. Ultrason, ısı, masaj gibi fizik tedavi modelleri, kronik tendon sorunlarında germe ve güçlendirme egzersizleri önem taşır. Düşük enerjili şok dalga tedavisi, kanlanmayı artırarak yumuşak doku iyileşmesini uyarır. Kortizon enjeksiyonu önerilmez, topuğun yükseltilmesi ve ayağın üzerine ağırlık verilmemesine dikkat edilir.
