KARNIM TOK DUYGUM AÇ!

Cadde’de yazılarını da okuduğunuz uzman diyetisyen Dilara Koçak’la öğlen yemeğinde buluştuk.
Neşe içinde sohbet ederken -ki kendisi pür neşe bir insan- ben yine ne yaptım ettim neşemizi kaçıracak bir konu buldum: “Dilara sence ben neden gece ikide uyanıp, mutfakta ne bulursam yiyorum?”
Hep böyleyim işte...
Aslında çoğumuz böyleyiz. Kiminle görüşsek hemen onun yanıtlayabileceğini düşündüğümüz kişisel sorularımızı dayıyoruz burnuna...
Neyse ki Dilara için bu ‘benim kişisel sorunum’ değilmiş; bu durumda çok sayıda hastası varmış.
Öncelikle gece kalktığımda ne yediğimi sordu, söylemeye utandım. Gecenin o vakti patlıcan yatağında levrek pişirip yemiyorum herhalde. Artık o gün mutfakta ne varsa...
Bolca peynir, ekmek, turşu, çikolata, pasta, çiğ sucuk, soğuk pizza...
Yok yok, ayrı ayrı değil, hepsi bir arada...
(Yazarken bile midem bulandı.)
Dilara’ya bunları söylemedim, “Genellikle tatlı ve karbonhidrat ağırlıklı” diyerek gayet cool geçiştirdim.
İlk sorusu, şekerime baktırıp baktırmadığım oldu. Baktırdım, hiç bir şey çıkmadı ama baktırmam gereken başka değerlerim de varmış. Tiroid hormonu da bunlardan biriymiş.
Neyse ikinci sorusu, akşamları huzurlu uyuyup uyumadığım, stres altında olup olmadığımdı.
“Gayet huzurlu ve tok karnına uykuya daldığımı sanırken bir anda mutfağa dalıyorum ve ne var ne yok silip süpürüyorum.”
Neşeli arkadaşın yerini bir anda şefkat dolu abla aldı ve bana ‘duygusal açlığın’ ne olduğunu anlattı.
Karnım tokmuş ama duygum açmış benim!
Araya ‘bir psikologdan destek alman lazım’ı da sıkıştırıp konuyu değiştirdi. Ama evine gider gitmez bana notlar derleyip yollamış. Ben son derece ikna oldum kendi sendromuma da, belki size de faydam dokunur dedim.
Bakın bakalım aynı sendromun pençesinde miyiz?

HASTA MIYIM BEN?

Gece yarısı atıştırmaları sendromu (Nighttime Eating Syndrome: NES) sabahları iştah azlığı, geceleri fazla yeme ve uykusuzluk olarak tanımlanıyor.
Aşağıdaki maddelerin çoğuna “Evet” diyorsan risk altındasın:
n Kişinin sabah kahvaltısında iştahı çok azdır ya da hiç yoktur. Sabah kalktıktan sonra saatlerce ilk öğünü erteler. Kişi aç değildir ya da bir gece önce ne kadar çok yediğine üzgündür. (Evet, aç değil pişman uyanırım)
n Kişi akşam yemeğinde yediklerinden daha fazlasını sonra yer. (Evet)

KESİNLİKLE EVET
- Günlük gıda alımının yarısından fazlasını akşam yemeğinden sonra ama kahvaltıdan önce yer. Gece de, atıştırmak için yataktan kalkabilir. (Evet)
- Bu davranış kalıbı en az iki ay boyunca devam eder. (20 yıl!)
- Kişi yerken, kendisini asabi, kaygılı, üzgün ya da suçlu hissedebilir. (Yerken değil, yedikten hemen sonra)
- Uykuya dalmada zorlanır. Sık sık uyanır ve çoğunlukla da atıştırır. (Evet)
- Çoğunlukla karbonhidrat olan şeker ve nişastalı besinler tercih edilir. (Kesinlikle evet)

TEDAVİSİ VAR
Bu durum sadece ‘yeme bozukluğu’ değil aynı zamanda uyku ve ruhsal durum bozukluklarına da işaret ediyor. Üstelik zaman içinde hormon seviyelerinin değişimine ve bazı hastalıklara da yol açıyor.
Geceleri atıştırmak stresli, üzgün veya karamsar, hatta sıkılmış olmak gibi ruh hallerini kapamanın da bir yolu olabilir.
Peki beslenme üstündeki kontrolümüzü hangi nedenlerle kaybediyoruz?
Eksikliği hissedilen herhangi bir psikolojik duyguyu tamamlamak için! Duygulardaki eksiklik, tatminsizlik...
Bu boşluğu doldurmak için başka seçenekler olsa da, doğal olarak insanlar kendilerine en kolay gelen yolu; yemek yemeyi seçiyor.
Gece yarısı atıştırmalarının azalmasında ya da ortadan kalkmasında uykudan önce kas gevşetme egzersizlerinin faydası görüldü.
Ancak kalıcı tedavi; beslenme, psikolojik ve tıbbi olarak üç alanda da profesyonel yardım alarak mümkün.