Değiş ya da öl!

Grönland’ın yüzey buzunun yüzde 97’si, dört günde eridi. NASA fotoğraflarıyla tespit edilen bu olağanüstü durum, küresel ısınmanın beklenenden daha hızlı gerçekleşeceğinin kanıtı. Türkiye’deki çevre örgütleri ortak çağrı yaptı

NASA, geçen hafta sansasyon yaratan iki uydu fotoğrafı yayınladı. Bu fotoğraflara göre, buzla kaplı Grönland’daki yüzey erimesi, dört günde yüzde 97’ye çıkmıştı. Öngörülemeyen boyut ve hızda gerçekleşen erime, bilim insanlarını endişeye sevketti.
Evet, küresel ısınmanın etkisiyle dünya ikliminin değiştiğini, buzulların hızla eridiğini biliyorduk... Sevimli kutup ayıları fotoğraflarıyla, gezegenimizin sonunun yaklaştığına dikkat çekilmeye çalışılıyordu. Ama ‘erime’, ilk kez bu kadar hızlı ve büyük ölçüde tespit ediliyordu.
Grönland’ın yüzeyindeki tabakada, bugüne kadar en fazla yüzde 55’lik bir alan erimişti. Yüzde 97’lık erime, tarihte ilk defa meydana geliyor. Bu olay, yıllık 3 mm. ortalamasında gerçekleşen deniz seviyesi yükselmesini ciddi şekilde hızlandırabilir ve önümüzdeki günlerde yeni felaketlere neden olabilir...The Guardian’da yazan Jonathan Jones, “Görebileceğiniz en korkutucu fotoğraf işte bu” diyor ve durumu şöyle özetliyor: Değiş ya da öl!

İnsan eliyle felaket
Yüzey erimesinin ne anlama geldiğini netleştirelim önce: Grönland’daki buz tabakası tamamen yok olmadı... Yüzeyi eridi. Bazı kısımları 2 mil derinliğinde olan, toplam alanı İngiltere adasının altı katına ulaşan bir buz kütlesi, Grönland. Her yaz, bu koca buz kütlesinin bir bölümü erir. Ancak bu sezonluk erime, yıldan yıla giderek büyüyor. 150 yıl önce de büyük boyutta bir erime kaydedilmiş. Buna rağmen NASA’nın fotoğraflarında görülen düzey ve hızda bir yüzey erimesine şahit olunmadı... Yıllardır bilim insanlarının bizi uyardığı, işte bu manzara.

Başka araştırmalar da ‘sonun başlangıcı‘nın hızlandığını kanıtlıyor: Temmuz’da yayınlanan bir araştırmaya göre, kutuplardaki erimenin en az yüzde 70’inin insan kaynaklı küresel ısınmanın sonucu olduğu ortaya çıktı.

Önlem alınmıyor
Küresel ısınma konusundaki duyarsızlık, bilimsel verilerin kendisi kadar korkutucu. Hükümetler ve iş dünyası, hala bildiklerini okumaya devam ediyor. The New York Times gibi ‘saygın’ gazeteler bile NASA’nın belgelerini yanlış yorumlayarak insanların kafasında soru işaretlerine neden oluyor. Gerçek şu ki, iklim değişikliği konusunda yeterli önlemleri almıyoruz ve geri dönülemez süreçlere giriyoruz. İklim değişikliğinin ana nedeni olan fosil yakıtlara olan bağımlığımız, bu kaçınılmaz sonu hızlandırıyor.

12 SİVİL TOPLUM ÖRGÜTÜ ÇAĞRI YAPTI

* Grönland’daki ani erime üzerine Türkiye’de 12 sivil toplum örgütü bir araya geldi ve ‘Biz tehlikenin farkındayız’ başlığıyla ortak bir bildiri yayınladı: İklim felaketi geri dönülemez noktaya gelmeden önce acilen durdurmak için şimdi harekete geçilmesi gerekiyor!

* Bu örgütler AFSAD (Ankara Fotoğraf Sanatçıları Derneği), Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, Doğa Derneği, Doğa Koruma Merkezi, Eurosolar Türkiye, Greenpeace Akdeniz, KADOS (Kadıköyü Bilim Kültür ve Sanat Dostları Derneği), PAB Ankara (Perşembe Akşamı Bisikletçileri- Ankara), TEMA Vakfı, TÜVİK- DER (Tüketici ve İklim Derneği), 350 Ankara, ODTÜ Mezunlar Derneği.

* Ortak çağrıda, iklim değişikliğinin etkilerinin Grönland’la sınırlı kalmadığına dikkat çekiliyor: ABD’de yaşanan kuraklık, orman yangınları, muson yağmurlarının sebep olduğu ölümler, Türkiye’de boğuştuğumuz aşırı sıcaklar ve hatta geçtiğimiz haftalarda Samsun’da ve Sinop’ta yaşanan seller...

* İklim değişikliğine sebep olan karbondioksit salımlarının üçte biri, kömür kullanımından kaynaklanıyor. Dünyada hala birincil elektrik ihtiyacının yüzde 43’ünü kömür karşılıyor ve her yıl yüzlerce yeni kömürlü termik santral planı endüstriye giriş yapıyor.

* Türkiye de şu an 23 kömür santralini inşa ediyor, 1 kömür santrali için lisans verilme aşamasında ve 27 kömür santrali de lisans başvurusunu almış durumda. Bu durumda, 51 kö-mürlü termik santral projesiyle Türkiye iklim değişikliğine çözüm değil, sebep olmaya devam ediyor.