SORUN ÇOCUKLUK DÖNEMiNDE BAŞLIYOR

Acıbadem Kadıköy ve Maslak Hastaneleri’nden kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Sinan Dağdelen, tuza bağlı gelişen hastalıklardan korunmak için çocukluk çağından itibaren beslenmeye dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor. Bu konuda özellikle ailelere büyük sorumluluk düştüğünü söyleyen Dağdelen, çocukları fast-food tarzı yiyeceklerden uzak tutmanın çok önemli olduğunu vurguluyor.
- Çocukluk döneminde tuzlu yiyecekler tüketmenin riskleri var mı?
Yüksek tansiyon ve damar sertliği sorunları, çocukluk yaşlarda başlar. ABD’de Ekim 2011’de yayımlanan bir araştırmada, iki yaşın üzerindeki çocukların tuz tüketme alışkanlıkları incelendi. Yüzde 50’sinin ulusal diyet kılavuzlarının önerdiğinin çok üzerinde tuz tükettiği tespit edildi. Ayrıca çalışmalarda öne çıkan önemli bir nokta da şu: Bu çocuklar, özellikle tükettikleri besinlerdeki tuzun yanı sıra doğru orantılı olarak aşırı kalori de almaktadır. Bu durum tansiyonda yükselme eğiliminin yanında farkında olmadan obeziteyi de beraberinde getirmektedir.
- Çocuklar, fast-food tarzı yiyecekleri seviyor. Bu beslenme, erken yaşta kalp hastalığı riskini artırıyor mu?
2009’da Los Andes Üniversitesi’nde okul çocukları üzerinde bir çalışma yapıldı ve hazır beslenmeyle kardiyovasküler risk parametreleri araştırıldı. Obez çocukların yüzde 69’unda abdominal obezite, yüzde 28’inde üst sınırda tansiyon değerleri, yüzde 67’sinde yüksek kan yağları ve kolesterol, yüzde 39’undaysa kalp hastalıkları açısından çok yüksek risk oluşturan metabolik sendrom tespit edildi.
2010’da Alman ve İsviçreli 260 bin çocuk üzerinde yapılan bir başka araştırmadaysa obez veya kilolu çocukların yüzde 52’sinde en az bir tane önemli kalp-damar hastalığı riski, yüzde 35’inde hipertansiyona bağlı kalp ve veya damarlarda sertleşme bulguları, yüzde 32’sinde kan yağlarında artış ve karaciğer yağlanması, yüzde 0.7’sinde diyabet ve yüzde 3’ünde glukoz intoleransı olduğu tespit edildi. Bu bulguların tamamı, yanlış beslenme sonucu çocuk yaşlarda kalp-damar hastalıklarını artıran önemli riskler olduğunun ve alarmın çoktan çaldığının bir göstergesi.


TUZ TÜKETiMi VE MENOPOZ

Kadınlarda 50’li yaşlardan sonra özellikle östrojen azalması ve menopozla birlikte tansiyon sorunları artar. Hatta bu dönemde tansiyon sıklığı, erkeklerden daha fazladır. Bu durum kadınlarda menopoz sonrası felç ve kalp krizi riskini önemli oranda yükseltir. Bu nedenle tuz miktarının azaltılması ve kilo almamak ayrıca önem kazanır.


BY-PASS SONRASI TUZ KULLANIMI
By-pass operasyonu geçirenlerin mutlaka yaşam tarzlarını değiştirmeleri gerekir. Bu hastaların haftada en az 4-5 defa düzenli egzersiz yapmalarında fayda var. Bu egzersizin miktarı ve hızını kardiyologlarıyla planlamalılar. Mutlaka karbonhidratı ve tuzu azaltılmış, doymuş yağlar bakımından fakir ama omega yağ asitleri açısından zengin, doğal beslenme yollarını benimsemeliler. Peynir, salamura ve zeytin gibi gıdaların tuzunun alınarak tüketilmesi ve sofrada tuzluk bulundurulmaması tavsiye edilir.