UYKU APNESi VE TEDAVi YÖNTEMLERi - 8 BELiRTi VARSA DOKTORA BAŞVURUN

Şiddetli horladığınız söyleniyorsa, solunum güçlüğüyle uyanıyorsanız, gün içinde kendinizi yorgun hissediyor-sanız sizde uyku apnesi olabilir. Gülhane Askeri Tıp Fakültesi KBB Anabilim Dalı Başkanı Tuğgeneral Prof. Dr. Mustafa Gerek, uyku apnesinin nedenlerini ve belirtilerini anlatıyor.

Uyku apnesinin nedenleri nelerdir?
Genel anlamda burunda nefes borusunun girişine kadar uzanan alanda; bu alanı daraltan ya da tıkayan ve buradaki kas gruplarında kas tonusunu azaltan her türlü durum apne hastalığını oluşturur. Bunlardan en bilinenleri; burun kıkırdağında eğrilikler, nazal polipler, burun kanatlarının darlığı, koanal atrezi, geniz eti, burun bölgesi ve geniz bölgesi tümörleri, büyük tıkayıcı bademcikler, kalın ve sarkık damak, dil kökü büyüklüğü, papillomlar, ses teli felçleri, nefes borusu ve ses telleri tümörleri nefes borusunun doğumsal ya da sonradan edinilmiş darlıkları, doğumsal yüz iskeletine ait deformite oluşturan hastalıklardır.
Yaş, sigara kullanımı, aşırı kilo, genetik etkenler uyku apnesine neden olan diğer faktörlerdir.

YAKINLARINIZ FARK EDEBİLİR

Uyku apne hastalarını bekleyen en büyük tehlike kişinin durumunu bilememesidir. Uyku sırasında ortaya çıkan bir rahatsızlık olduğu için eğer apneniz varsa bunu en son öğrenecek kişi siz olabilirsiniz. Bu durumu ancak sizi uyurken gözleyen bir yakınınız fark edebilir.
Uyku apnesi hastalığının belirtilerini sekiz maddede toplayabiliriz. Eğer apne olma ihtimalini düşündürten sekiz belirti sizde varsa hemen bir doktora başvurmanızı ya da bir uyku laboratuvarına gitmenizi öneririz.
1- Horlama: Apnesi olan hastaların horlama şiddeti fazladır. Sadece nefesleri kesildiği zaman horlamaları kesilir. Apneleri 10 - 100 saniye kadar sürüp bittikten sonra tekrar aynı tempoda horlamaya devam ederler. İnsanlar genelde sırtüstü yatış pozisyonunda horlarken, apne hastaları her pozisyonda adeta kükrer tarzda ve sıkıntılı uyuduğunu gösterir şekilde horlar. Her apne hastası horlar ancak her horlayan kişinin sadece yarısı belirli derecede apne hastalığına sahiptir.
2- Uykuda solunum durması: Uykuya girerken ve uyanırken normaldir. Ama birinin nefesi 10 saniyeden fazla duruyorsa bu kişide sorun var demektir. Nefes durması 90 saniye ve üzeri olduğunda risk yüksektir. Öte yandan solunumun sürekli durması kardiyolojik sorunları da beraberinde getirir, dolaşım bozukluğu ve kalp krizi yaşanabilir. Uykuda kalp krizi geçirerk gelişen ölümlerin bazılarının nedeni aslında uyku apnesidir.
3- Gündüz uyuklama ve yorgunluk: Çoğumuzun yaşadığı ancak başka nedenlere bağladığı bir sorundur. Gün içinde olur olmaz yerde uyuklama ve halsiz hissetme sıkça yaşadığınız bir durumsa bir KBB uzmanına başvurmamız gerekir.
4- Şişmanlık: Şişmanlık ve apne arasında kısır döngü vardır. Şişman hastalar apneye girer, apne hastalığı olan da kilo almaya meyillidir. Kilo vermek apneyi hafifletir ancak apne hastaları tedavi edilmeden kolay kolay kilo veremez. Apne hastalığı birçok hormonu, özellikle insülin salgılanmasını bozarak kan şekerinde anormal oynamalara ve bunun sonucunda kilo alınımına ve yağlanmaya zemin hazırlar.
5- Dikkatsizlik, zayıf hafıza, davranış bozuklukları ve kolay sinirlenme: Bu gibi hafıza ve kişilik değişiklikleri başlayan hastaların ve psikologların akıllarına apne hastalığını da getirmeleri gerekir.
6- Cinsel isteksizlik: Yapılan araştırmalara göre, yaşlanma ve şişmanlıktan bağımsız olarak testosteron hormonunun azlığıyla apne hastalığı arasında doğrudan bir ilişki vardır. Apne, diğer metobolik rahatsızlara yol açtığından hormonel bozukluklar da görülebilir.
7- Sabah baş ağrısı: Gece nefessiz kalınca kandaki karbondioksit yükselir, vücut oksijen azlığından gerekli hücre yenilenmesi yapamaz ve hasta sabah başağrısıyla uyanır.
8- Gece idrar kaçırma ve sık idrara gitme: Uyku apne hastaları genelde rahat uyuyamaz. Hep bir uykusuz olma durumu söz konusudur. Bu nedenle zaman zaman kalkacak takatı kalmayan uyku apne hastaları gece uykuda idrar kaçırabilir.

Çocuklarda başka belirtiler de var
Uyku apne hastalığı çocuklarda, erişkinlerden farklı olarak başka ipuçları da verir. Uykuda yürüme, uyku sırasında düzensiz vücut hareketleri, göğüs kafesinde çekilmeler görülebilir.
Gündüz yakınmaları olarak hiperaktivite veya aşırı uyuklama, ağızdan soluma, sabah baş ağrıları, kötü okul performansı, davranış bozuklukları, saldırganlık, disiplin problemleri, gelişme ve büyüme geriliği olarak sayılabilir.
Çocuklarda apnenin nedeni genellikle geniz eti ve bademcik büyümesi olduğundan bu problemlerin çözülmesi sorunun bitmesi anlamını taşır.

YARIN: Uyku apneli hastalar nelere dikkat etmeli?