CHP tüzüğü sil baştan

CHP’nin, sert tartışmalar ve gerginliklere sahne olan 19. Olağanüstü Kurultayı’nda, parti tüzüğünde kapsamlı değişiklikler yapıldı. Kritik önemdeki 2019 seçimlerine gidilirken yapılan değişikliklerle, partinin yönetim işleyişinin çerçevesi yeniden çizildi. Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu’nun çok istediği belirtilen “üyelik” reformu parti içi muhalefetten gelen tepkiler nedeniyle hayata geçemedi, muhalefetin tüzük genelindeki çok sayıda önerisi de kabul görmedi. Kulislerde, üyelik reformunu yapamayan Kılıçdaroğlu’nun da, talepleri kabul edilmeyen muhalefetin de yeni tüzükten beklentisinin tam anlamıyla karşılanmadığı yorumları yapıldı.

Kılıçdaroğlu kızdı

Öte yandan kurultayın son gününde yaşanan sert tartışmalara ilişkin yeni bilgiler ortaya çıktı. Alınan bilgilere göre, Divan Başkanı Hakkı Süha Okay, gerginlikler sırasında, kendisine yönelik sert eleştiriler üzerine başkanlık görevini bırakarak salondan ayrıldı. Bu görevi daha sonra Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu devam ettirdi. Kurultayın sonunda konuşan Kılıçdaroğlu’nun yaşanan gerginliklere ilişkin olarak, “Gerginlikler gerçekten beni üzdü. Kurultayda bir tartışma oldu, A kişisi B kişisi seçildi bitti. Televizyonlarda hâlâ kurultayı tartışıyorsak bu partiye kötülük yapmaktır. Eksiklikleri kamuoyu önünde tartışmak sadece AKP’nin ekmeğine yağ sürer. Burada da gerginlikler oldu. Fotoğrafları çekip servis edenlerin hiçbirisi CHP’li değildir ve samimi değildir. Servis edeni bulsam, vallahi bir dakika bu partide tutmam. Kimsenin partiye ihanet etme hakkı yoktur” ifadelerini kullandığı öğrenildi.

Yeni tüzükte öne çıkan düzenlemeler şöyle:

YENİ TÜZÜKTE ÖNE ÇIKAN DÜZENLEMELER ŞÖYLE:

- Daha önceki kurultaylarda yapılan çok sayıda değişikliklerle toplam 98 maddeden ve 138 sayfadan oluşan mevcut tüzük, büyük oranda sadeleştirilerek, daha anlaşılır ifadelerle şekillendirildi. Yeni tüzük 68 sayfaya indirilirken, toplamda 86 maddede toparlandı. Tüzüğün, 10 başlıktan oluşan bölümlerinin neredeyse tamamında düzenlemeler yapılırken, anlaşılması zor hükümler yeni ifadelerle yazıldı.

Gençlik kotası yüzde 100 arttı

- Parti organlarına üye olmada uygulanan yüzde 10’luk gençlik kotası yüzde 20’ye çıkarıldı. Yüzde 33’lük cinsiyet kotası yeni tüzükte de korundu. Gençlik kollarına üye olmada aranan üst yaş sınırı ise eski tüzükteki gibi 30 olarak belirlendi.

Kadın ve çocuk vurgusu

- Yeni tüzüğe, partinin amaçlarının anlatıldığı bölüme, “Kadına karşı her türlü şiddeti önlemek, çocuklara yönelik her türlü şiddet ve istismarı önlemek” ifadeleri eklendi.

- Eski tüzükte, üyelerin partiye ödeyeceği aidat tutarı 12-120 TL arasında belirlenmişti. Yeni tüzükte bu miktar, 12-600 TL’ye yükseltildi.

İl örgütlerine görüş sorulacak

- Yeni tüzükte, milletvekili ve belediye başkan adaylarını belirleme sürecine ilişkin hükümlere “il örgütünün görüşü alınarak” ifadesi eklendi. İl örgütleri Genel Başkan Kılıçdaroğlu başkanlığında gerçekleştirilen “tüzük” toplantılarında böyle bir düzenleme yapılmasını istemişti.

PM adaylığı için imza şartı

- Kurultaylarda uygulanan “çarşaf liste” yöntemi korunurken, PM adaylığı için delege imzası şartı konuldu. Yeni tüzüğe göre PM üyeliğine aday olmak için en az 10 kurultay delegesinin ya da Genel Başkanın yazılı önerisi gerekecek. Bu düzenleme ile PM seçimlerinde çok fazla sayıda PM adayı olmasının önüne geçilecek.

Etik Kurul oluşturuluyor

- Yeni tüzüğe, parti bünyesinde bir Etik Kurul oluşturulmasına ilişkin hükümler de eklendi. Kurulun görevinin, “etik kurallar belirlemek, partililer, yerel yönetimler, parti grupları ve parti organlarının kendi içinde ve birbirleriyle ilişkilerinde görüş bildirmek; bu çerçevede raporlar hazırlayarak Genel Başkan’a sunmak” olarak düzenlendi. Etik Kurul, parti üyeliği devam etmek kaydıyla Cumhurbaşkanlığı, TBMM Başkanlığı, Başbakanlık ve Genel Başkanlık yapmış olanlar ile Genel Başkan’ca partililer arasından seçilecek 5 üyeden oluşturulacak.

Cumhurbaşkanı için 4 yöntem

- Kritik önemdeki 2019 seçimlerinde partinin cumhurbaşkanı adayının nasıl belirleneceğine ilişkin yöntemler de tüzüğe eklendi. Buna göre, cumhurbaşkanı adayı; seçmen yoklaması, önseçim, aday yoklaması ya da merkez yoklaması yöntemlerinden biriyle belirlenecek. Hangi yöntemin uygulanacağına ise PM karar verecek.

Önseçim aynı kaldı

- Kurultayda en sert tartışmaların yaşandığı “önseçim” maddelerinde değişikliğe gidilmedi. Buna göre, genel merkez yönetiminin milletvekili adayları arasından yüzde 15 oranında “kontenjan” adayı belirleme yetkisi aynı kaldı. Ancak, partinin yüzde 10’dan daha az oy aldığı seçim çevreleri ile eğilim yoklaması sonucu belirlenecek aday sayıları eski tüzükteki gibi bu orana dahil edilmedi. Geri kalan seçim çevrelerinde ise “önseçim” uygulamasına devam edilecek. Parti içi muhalefet genel merkezin aday belirleme yetkisinin yüzde 5 ile sınırlı tutulması talepleri kabul edilmemiş oldu.

‘Destekçi üye’ olmadı

- Genel Başkan Kılıçdaroğlu’nun çok istediği belirtilen üyelik reformu ile ilgili düzenlemeler ise parti için muhalefetin yoğun tepkisi üzerine delegelerden onay almadı. Parti çalışmalarına etkin olarak katılan ve aidatını düzenli olarak ödeyenlere “üye” partiyle sadece gönül bağı olan partililere ise “destekçi üye” tanımlamasını getiren hükümlerin oylamasında yeterli kabul oyu bununamadı. Bu düzenlemeler eski tüzükteki haliyle yeni tüzüğe girdi.