Çocuklar için güvenli internet

Ebeveyn olmanın tanımı kişiye, kültüre ve dönemlere göre değişse de sorumluluk duygusuyla kol kola giden endişe değişmiyor. Özellikle bugünün dünyasında, X ve Y kuşağından ebeveynler, tam anlamıyla hakim olmadıkları dijital dünyanın içine doğan Z kuşağını yetiştirmeye çalışıyor. Çocuklar tabletlerle oynamakla kalmıyor, küçük yaşta dijital cihazların sahibi oluyor. Bu cihazları kullanırken de karşılarına keşfetmeyi destekleyen içeriklerin yanı sıra uygunsuz içeriklerin de çıkabileceği riskli bir dünyaya adım atıyor. Ebeveynlerin bu alandaki endişelerinden yola çıkan Lilu, anne-babalara çocuğun cihazındaki hareketleri izleyebileceği ve müdahale edebileceği bir sistem sunuyor. Ebeveyn Kontrol Uygulaması Lilu’nun kurucusu Nihat Tanfer’e detayları sorduk.

Bugün dijital büyüyen bir kuşak var; çocuklarımızın 6 yaş itibarıyla kendi tablet ve telefonları olmaya başlıyor ve bu dünyanın yeni kuralları var. Çocuk 8 yaşında ne yapmalı, cihazı ne kadar süre kullanmalı? 8 yaşında bir çocuk okuldan gelip annesine porno ne demek diye sorabiliyor, sonra da dönüp bunu Google’layabiliyor. Mavi Balina benzeri ya da şiddeti özendiren oyunlar oynayabiliyor. Bunu satın alıp almamak da önlem değil; çünkü Youtube’dan ‘game play’ dediğimiz, yetişkinlerin bu tür oyunları oynarken kendilerini çektiği videoları izleyebiliyor. Bunlar birçok ebeveynin bilmediği tehlikeler; teknoloji şirketlerinden telekom şirketlerine herkes de ebeveyn kontrolü ihtiyacının farkında. Fakat sundukları çerçeveler, kesin bir çözüm sunmada yetersiz kalıyor. Lilu, bu noktada farklı teknolojileri bir araya getirerek farklı ihtiyaçlara hitap eden bir sistem sunuyor.

- Ne tür bir yetersizlik bu?

Örneğin güvenli Youtube diye, Youtube’u güvenli hale sokan bir eklenti var fakat bunun için Youtube’a giriş yapmanız ve o özelliği açmanız gerekiyor. Çocuk da çok kolay bir şekilde sistemden çıkış yapıp yine güvenli olmayan içeriği aynen izleyebiliyor. Güvenli Youtube var mı var ama ebeveynin işine yaradı mı? Tam olarak değil. Hem kolaylıkla ekarte edilebilir hem de her site veya uygulama için bunu tek tek yapmanız ve kontrol etmeniz gerekiyor. Ebeveynler de bu noktada zorlanıyor. Bizim yaptığımız tüm bu özellikleri bütünleşik olarak sunmak.

- Neler sağlıyor Lilu?

Öncelikle direkt Google ve Youtube’un kendi iç mekanizmasında var olan güvenli arama ve güvenli Youtube devreye giriyor. Uygunsuz içerikler arama sonuçlarında çıkmıyor. İkincisi güvenli bir ağ üzerinden VPN sistemiyle internete bağlanıyorsunuz, yine Türkiye’deki sunuculara bağlanıyorsunuz tabii ki. Bunun dışında ebeveynler, çocuğun cihazı üzerinden onun lokasyonunu takip edebiliyor, pil durumunu, internette hangi siteleri gezdiğini, hangi uygulamayı indirdiğini görebiliyor. Görüntülemenin yanı sıra bir de kısıtlama tarafı var. Cihaza yüklü uygulamaları görebiliyor ve kullanmasını istemediğini kapatabiliyor, günün belli zamanlarında ya da belli bir süreliğine olabilir. Çocuğun uymasını istediği kurallar çerçevesinde bir takvim oluşturabiliyor. Uyku saati örneğin; uygulamalara ve internete erişim 20.00’de kapansın ve 08.00’de açılsın gibi... Lilu kullanıcısı ebeveynlerden gelen yorumlarla da kendimizi sürekli güncelliyoruz tabii.

- Ebeveynler endişe etmekte haklı ama kısıtlamak her zaman çözüm mü?

Bunu pozitif eğitimin parçası olarak düşünmek lazım. Evet, bir dünya var, bunu keşfet ama çerçevesini belirleyelim, bu çerçevenin içinde keşfet. Oyun mu oynamak istiyorsun? Oyna ama 6 yaş kategorisinde oyna ya da 45 dakika oyna. Yoksa toptan yasaklayıcı bir sistem değil Lilu. Burada ebeveynlik perspektifi de devreye giriyor, bazı ebeveynler sadece gözetlemek istiyor, çocuğum ne yapıyor, bileyim diyor. Bazıları da müdahale etmek zorundayım yoksa işin ucu kaçıyor diye düşünüyor. Lilu’nun iki taraf için de sunduğu şeyler var.

Nasıl çalışıyor?

Sistem, biri diğerinin uzaktan kontrolünü sağlayacak şekilde iki uygulama sunuyor. Ebeveynler “Lilu Ebeveyn Kontrol” uygulamasını indirdikten sonra çocuklarının cihazına da “Lilu Çocuk” uygulamasını yüklüyor. Uygulama, her çocuk için ayrı bir profil oluşturmayı ve her profili birden fazla cihazla ilişkilendirmeyi mümkün kılıyor.