Cumartesi Geçen yıl için tasarladı, bu 11 Eylülde kapak oldu

Geçen yıl için tasarladı, bu 11 Eylülde kapak oldu

13.09.2003 - 00:00 | Son Güncellenme:

Türkiyenin önde gelen çizerlerinden Gürbüz Doğan Ekşioğlu ünü yurtdışına yayılmış bir sanatçı. Ekşioğlunun, 1 milyon tirajlı Amerikan dergisi The New Yorker için hazırladığı dördüncü kapak bu hafta yayımlandı. Sanatçı, New Yorku ikiz kulelerden oluşan bir kent olarak çizdiği 11 Eylül temalı kapağı geçen yıl tasarlamıştı

Geçen yıl için tasarladı, bu 11 Eylülde kapak oldu

Anlık bir şeydi bu. Başka işler de yaptım. Başlangıçta hiç düşünmediğiniz bir şey bir anda aklınıza gelebilir. Birdenbire oldu. Ertesi gün New Yorkera dosya bırakacaktım. Önce dosya bırakıyorsunuz, editör beğenirse görüşmeye çağırıyor. "Bir tane kapakta bütün New Yorku ikiz kuleli yapsam nasıl olur?" dedim. Çıkıverdi. Tamamı ikiz kulelerden oluşan New York manzarası fikri nasıl geldi aklınıza? Evet, New Yorktayken geldi. Bir hafta sonra dosyamı almaya gittiğimde yerinde yoktu. Beni yukarı çağırdılar. Bütün işlerimden çıkış almışlar. Her birinin yayımlanıp yayımlanmadığını sordular. Basılabilmesi için yayımlanmamış olması gerekiyor. Sanat yönetmeni bu sekiz tane işimin orijinalini, belki yayınlayabiliriz diye aldı. Bir de bu eskizi çok beğendi, "Bize bunun orijinalini yapar mısın?" dedi. Ben de yaptım, yolladım. 11 Eylülde yayımlanabilir diye bekliyordum. Baktım ki yayımlanmış. Yani New Yorktayken geldi aklınıza? Bu bir senelik bir süreç. Bunu ben geçen sene yaptım. Ne zaman oldu bütün bunlar? Önceydi. O zaman yayımlanmadı, başka bir kapak yayımlandı. Bu, The New Yorkerın ikinci 11 Eylül kapağı. New Yorktan arkadaşlar e-posta atmış. "Kapak resmin çok beğenildi" diyorlar. O zamanki 11 Eylülden önce miydi? Bu, yayımlanan dördüncü kapağım. Bir kapak da sırada bekliyor. Ama orada sistem şöyle: İşinizi beğenirler, telif ücretini peşin öderler. Bu ücret kapak için 4 bin 500 dolardır. Yayımlamadan önce paranızı öderler. Yayımlamazlarsa işinizi iade ederler ama telif ücretini geri almazlar. Bir de iş yaptıkça ücretiniz artıyor. 3 bin 800 dolardan başladım, 4 bin 500e çıktım. İkiz kuleli çalışma The New Yorkera seçilen kaçıncı kapağınız oldu? "New Yorker 1925ten beri kesintisiz çıkıyor" Evet, bundan sonra 5 bin dolar olabilir, 4 bin 750 dolar olabilir. Saul Steinberge kapak başına 50 bin dolar verdikleri söylenir ama doğru olmayabilir. İyi para ödüyorlar çünkü derginin haftalık tirajı bir milyon. Reklam gelirleri çok yüksek. 1925 yılından beri kesintisiz çıkıyor. Prestijli bir dergi. Dünyadan 150 kişi kapak yapabiliyormuş The New Yorkera. Beşinci kapakta fiyatınız daha da artacak demek... 1991 yılında Amerikaya gittim. The New Yorkerdan önce başka bir yer de işlerimi beğendi ve beni oraya yönlendirdi. Orada sistem şudur: Kesinlikle yüz yüze görüşmezsiniz. Dosyanızı gönderirsiniz, eğer beğenirlerse sizi çağırırlar. Yoksa dosyanızı geri alırsınız. Bana "Sizin çalışmalarınız bizim anlayışımıza çok uygun, bize kapak yapar mısınız?" diye sordular. O şekilde tanıştık. Ben onların anlayışları doğrultusunda çalıştım. Onların felsefesi şu: Derginin okurlara bir inisiyatif vermesi gerekiyor. Okur iyi moral almalı. Ben de ne yaptım? Hayvanları çok seviyorum: Kediler, fareler yaptım, fincan yaptım. Onlar da konsepti çok sevdiler. İlk kez nasıl başvurdunuz The New Yorkera? Hayır, onlar serbest olarak yürütüyorlar kapak politikalarını. Ama diyelim ki seçimler var ya da meşhur Oval Ofis olayı var Clintonın; o zaman onu haftasında kapağa yansıtıyorlar. Mizahının mutlaka çok güçlü olması gerekiyor. Daha önce yaptığım iki kedili, bir de fincanlı iş www.gurbuzde.com adresindeki web sayfamdan izlenebilir. Kapak konusunu ısmarlıyorlar mı? New York Times için de çizdi Forbes dergisine kapak yaptım. New York Times gazetesine illüstrasyonlar yaptım. New Yorkta bulunduğum birkaç seferde bir ayda 10 bin dolardan fazla para kazandım! Başka yayınlarla da çalıştınız mı? Bir yorumlama tarzım var. Diyelim ki bana bir metin veriyorlar. O metne uygun skeçler yapıyorum. O skeçlerden bir tanesini sanat yönetmeni onaylıyor. O şekilde orijinale dönüştürüyorum. The New Yorkerda yayımlanan işlerin orijinalleri satışa da sunuluyor. Meraklısı koleksiyonerler var. Bir iş 10-12 bin dolar arasında satılıyor. Benim yayımlanmış bir işim 12 bin dolara satıldı. Onun yüzde 25ini dergi alıyor, yüzde 75i sanatçıya kalıyor. İkiz kuleli kapağım için de satış izni istediler. Hep aynı tarzda mı çalışıyorsunuz?