17.01.2004 - 00:00 | Son Güncellenme:
Lise ve üniversite öğrencisi, yaşları 17 ile 25 arasında değişen bir grup genç, Avusturya Büyükelçiliği'ne bağlı Kültür Ofisi'nin "sessiz sedasız sanata destek" adını verdiği bir proje kapsamında bir araya geldi ve iki yıl içinde harikalar yarattı.
Öğrenciler bugüne kadar sayısız konser düzenledi, önümüzdeki günlerde de Avusturyalı yaşıtlarıyla Doğu ve Karadeniz illerini kapsayan bir Anadolu turuna çıkıyor. Amaçları şarkı söylemeyi öğretmek ve konser vermek... Bu projenin altında imzası olan kişi ise Türkiye aşığı Avusturyalı bir müzisyen: Vijay Upadhyaya...
"Avrupa'yı boşverin, türküleri öğrenin"
Boğaz'ın Yeniköy sahilindeki Avusturya Büyükelçiliği'ne bağlı Kültür Ofisi, iki ülke arasındaki kültürel diyaloğu artırmak ve seslerine güvenen Türk gençlerine eğitim fırsatı yaratmak için "Avrupa'nın Türk sesi" adı altında iki yıl önce okul gibi bir kurs açtı.
Öğrenciler, basit bir ses sınavıyla kursa kabul ediliyor. Öğrencilerin İngilizce veya Almanca dillerinden birini, karşısındakini anlayacak düzeyde bilmesi şart. Çoğunluğu lise öğrencisi gençler, her ayın ilk haftası ofiste buluşup çalışıyorlar. Büyükelçilikteki bir piyano başında müziğin inceliklerini öğrenen 40 gencin ustası şef Upadhyaya, kursun tek öğretmeni.
Viyana Üniversitesi Konservatuvarı öğretim görevlisi Upadhyaya, derslerde Viyana'nın klasik müzik ezgilerini ve Anadolu türkülerini çalıyor, öğrencileri söylüyor. İlk derse girdiklerinde nota okumayı bile bilmeyen gençlere, müziğin inceliklerini öğretiyor. Öğrencileri de, orkestra şefliği de yapan öğretmenlerine Türkçe öğretmekte geç kalmamışlar...
Usta şef her ay bir hafta, Türk öğrencileriyle buluşabilmek için İstanbul'a geliyor. Öğrencilerine verdiği en önemli mesajın Avrupa değil, Anadolu kültürünü öğrenmek için çaba harcamaları gerektiği olduğunu söyleyen Upadhyaya'nın, Türklerin ses kalitesi ile ilgili görüşleri şöyle:
"Sınavlar ilk yapıldığında çok şaşırdım. Türkler çok güzel bir ses rengine sahip ancak nasıl kullanacakları konusunda eğitilmemiş. Okul dışında müzik faaliyetlerinde bulunmamış, çoğu enstrüman çalmayı bilmiyor. Oysa, Avrupa'da durum çok farklı. Hint kökenli olduğum için müziğiniz bana çok yakın.
Bu nedenle, öğrencilerime Anadolu türkülerini öğretiyorum. Avusturya'daki derslerimde de bu türkülerden örnekler vermeye başladım."
Konserler üniversite salonlarında verilecek
Gençler, şeflerinin ısrarıyla Anadolu turuna da çıkıyor. Turneye, Avusturyalı öğrenciler de katılacak. Ancak onlar Anadolu türküleri, bizimkiler ise Avusturya klasik müziğinden eserler sunacak. Tüm konserler ücretsiz olacak. Mardin, Urfa, Diyarbakır, Van, Kars, Trabzon gibi şehirlerde öğrencilerle buluşup, birlikte şarkı söylemek ise tek hedef. Konserler 2-18 Nisan tarihleri arasında, her kentin üniversitesinin salonunda düzenlenecek. Konser gününün sabahında, öğrencilere yönelik atölye çalışmaları yapılacak, şarkılar öğretilecek. Dinleyiciler de konserin bir parçası haline gelecek.
Vijay Upadhyaya (38), Hindistan'ın Lucknow kentinde doğdu. Dört yaşından bu yana profesyonel piyanist olan şef, 14 yaşında okul korosunu yönetiyordu. İngiliz edebiyatı, tarih ve ekonomi alanında doktora derecesini Lucknow Üniversitesi'nden aldı. 1987'de Avusturya'da, Graz Üniversitesi'nde kilise müziği ve şan eğitimine başladı. Upadhyaya, Rönesans çağı koro müziği alanında da uzman sayılıyor.
Avusturya, Almanya, İtalya, Fransa, Polonya, Slovakya, Kanada, Güney Afrika ve Arjantin gibi ülkelerde sayısız konserde şeflik yaptı. Halen Graz Schubertbund ve Graz Üniversitesi korolarını yönetiyor.
KoroTürk ve Avusturya gençliği arasında küçük bir iletişim ağı kurmak amacıyla 2001 yılının haziranında Avusturya Liseliler Vakfı ve Avusturya Kültür Ofisi tarafından kuruldu. İlk elemeye pek çok öğrenci başvurdu ve kısa zamanda 40 kişiden oluşan koro kuruldu.
Koronun ilk konseri aynı yıl Noel'de, Beyoğlu'ndaki St. Antuan Kilisesi'nde gerçekleşti. Bu konseri yaklaşık 1200 kişi izledi.
Noel konserini diğer başarılı konserler dizisi izledi. Yine İstanbul'da iki konser düzenlendi. İlki 9 Mayıs'ta (Avrupa Günü) İş Sanat'ta, ikincisi ise Harbiye Askeri Müzesi'nde yapıldı. Geçen aralıkta koronun 35 üyesi bir hafta boyunca Viyana'da, Karlkirche'de düzenlenen koro konserleri dizisine katıldı.
Son iki yıl içinde yeniden yapılanan koro öğrencileri sürekli şarkı söylemeye özendirmenin başarısını yakaladı. Koronun bazı erkek ve kadın şarkıcılarının provalara katılmak için iki saatlik yol kat etmek zorunda olmaları gerçeği bu projenin cazibesinin bir kanıtı oldu!
Ancak koronun erkek seslere ihtiyacı var. Hatta 15 ve 16 Mayıs tarihlerinde Cem Mansur yönetiminde Akbank Oda Orkestrası ile birlikte verilecek konser için acil olarak erkek yetenekleri kabul etmeye hazırlar. Bunun için Avusturya Kültür Ofisi'ne (0212) 223 78 43 numaralı telefondan ulaşmak mümkün.