“Ten”in dünya seyahati

Mimari sınırlarla oynamaktan hoşlanan ve alışılmadık biçimlerde ürettiği işlerinde mekanın mimari dokusu kadar nesnelerin işlevlerine de yeni anlamlar yükleyen Mehmet Ali Uysal “Ten” eseri ile dünyada da büyük ilgi gördü. Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde akademisyen olan Mersinli sanatçı Mehmet Ali Uysal sanat eseri ve galeri arasındaki ilişkiyi sorgularken günlük nesneler kadar sanat mekanını da manipüle ettiği işleriyle tanınıyor. Bunu yaparkenki amacı etrafımızı saran dünyaya dair boyut ve perspektif algısını yeniden sorgulatmak olan Uysal’a göre dünya durmadan değişirken, görsel ve algısal sanat da bu değişimden bağımsız düşünülmemeli.

Uysal’ın dünyada büyük ilgi gören “Ten” çalışması devasa boyutlarda tahta bir mandal olarak tasarlanmış. Ve bu mandal toprağı tutuyor. Nesnenin boyutları kadar formu ve içeriğini de değiştiren Uysal, bir yandan mekanı yeniden keşfetme imkanı sunarken diğer yandan ilişkisiz görünen iki farklı öğeyi mekanın mimari dokusuyla da bütünleştirmiş. Çalışmasını sadece tahta malzeme kullanarak değil, çimlere entegre şekilde üreten Uysal, toprak ve çim tohumları da bir araya getirmiş.

Lamine ahşap kullandı

Beş farklı edisyonu bulunan ve bir mandal formunun replikası fakat çok daha büyük ebatlardaki hali olan çalışmasında Uysal lamine ahşap kullanmış. “Ten” serisinin dört metrelik ilk versiyonu Fransa’da Fresnes-all-mont’ta sergileniyor. Buradaki “Ten” ile ilgili olarak Le Soir gazetesinde “doğayla konuşma sanatı” yorumu yer almıştı. Eserin altı metrelik ikinci versiyonu “Ten2” adıyla Belçika’nın Liege kentinin Chaudfontaine Parkı’nda 2010 senesinden bu yana sergileniyor.
Bu dönem görünürlüğü artan eser pek çok farklı mecrada değerlendirildi.

Belçika’da ilk gösterildiği dönem Fitzrovia News internet sitesi, “Ten”i eğlenceli bir iş
olarak tanımlarken, sanatsal olarak büyük bir yumruk olarak değerlendirdi. Deceptology adlı sitede yer alan yorum ise şöyle: “Küçük bir nesne büyütüldüğünde,
dünya da çimdiklenebilir bir kıyafet haline geliyor.”

Uysal’ın “Ten” çalışmasına ekolojik bir yorum getiren
Le time Basse-terre sitesine göre aynı zamanda dokunulabilir olan çalışma “Yeryüzü, çevre ve insanlar ilişkisinden hareketle gezegeni korumak üzerine çok yalın bir mesaj veriyor”. “Ten”, doğada yapılan herhangi bir hareketin bile tıpkı insan derisinde meydana gelen tahrifata benzer bir etki yaratabileceğine dikkat çekerken, Uysal içinse şu yorum yapılıyor: “Sanatçı, sanat ve kavramlar arasında kurduğu iletişim ile görünmeyeni görünür kılarken,
bu sayede üreticisinden daha meşhur işler ortaya çıkıyor.”

En uzunu 9 metrelik

“Ten”in, dokuz metrelik en uzun versiyonu İsveç’in Umea kentinde sergilenmekte. Umea Üniversitesi’nin kampüsünde bulunan ve 2013 senesinde Umea şehri Avrupa Kültür Başkenti olduğu yıl, bu etkinlik kapsamında açılışı yapılan “Ten 4” bir üniversite kampüsünde yer alan bir kamusal sanat örneği olması açısından da önemli. Eserin üçüncü edisyonu ise dördüncüden sonra bu yıl Kemer Country Golf Kulübü’ne yerleştirildi. Uzunluğu da altı metre.

Belçika’da gösterildiği festivalin aynı adlı, Festival 5 Saison sitesinde, “Nesnelerin boyutlarıyla oynamaktan zevk alan Uysal’ın çalışması Ten’in etrafında yürürken Gulliver’in yolculuğunda gibi hissetmenin kaçınılmaz olduğunu” söyleniyor. Uysal’ın çalışması içinde yaşadığımız mekan ve çevre ilişkisi ile kıyafetlerimizi asmakta kullandığımız mandal hakkında diye tarif edilmiş. Designplayground’daki yazıda ise yine Gulliver benzetmesinden hareketle bunun çok zekice bir seçim olduğu belirtiliyor.

“Ten”in beşinci ve son edisyonu ABD’nin Kuzey Virginia eyaletinde önümüzdeki aylarda açılacak.

Uysal en iyi Türk sanatçılardan

Hem The Culture Trip hem de Art Radar tarafından dünyanın en iyi Türk sanatçıları listesine alınan Uysal, The Culture Trip’e göre, geniş çapta enstalasyonları sergi alanı ile entegre ederken, seyircinin mekan ve mekanın hareketlerine dair algısıyla oynama gücüne sahip bir sanatçı. Art Radar ise mekanı kusursuz bir şekilde illüzyona dönüştürme başarısına sahip sanatçının sanat mekanları ve galerilere atfedilen değeri de değiştirdiğini vurguluyor.

Heykelleri Londra’da

Mehmet Ali Uysal’ın eserleri Londra’da sergileniyor. Pi Artworks’un Londra şubesinin ev sahipliği yaptığı “Block” başlıklı sergi, sanatçının muzip yaklaşımının bir yansımasını oluşturuyor. Büyük heykel çalışmalarının yerine bu kez sergide soyut sütunlar, taş engeller, yakalanmış hayvanlar yer alıyor. Sergi
28 Mart’a dek devam edecek.