Uzay asansörünün tasarımcısı İstanbul'daydı

Anılır bu yıl ikincisi gerçekleşen İstanbul Design Week'in (IDW) katılımcıları arasında en çok dikkat çeken isimlerden biriydi. Yıldız Teknik Üniversitesi'nde mimarlık eğitimi alan Anılır, önce NASA'da daha sonra da JAXA'da (Japon Uzay Havacılık Dairesi) uzay asansörü projesinde çalıştı. JAXA'da grup liderliğine kadar yükselen Anılır, aynı zamanda NASA'da astronotluk eğitimi alan ilk Türk. IDW'de "Altyapısız Evler" isimli projesini anlatan genç mimar-bilim adamı, halen Japonya'da yaşıyor. Anılır Japonlarca hayli tanınan bir popüler kültür figürü olmayı da başarmış. 320 bin satan "Uzayın Dışı" kitabının üzerine geçtiğimiz aylarda piyasaya çıkan ve Atatürk'ten esinlenerek "ATA" ismini verdiği uzay asansörünü anlatan kitabının da 30 bin alıcısı olmuş. Sharp firması, bilimsel çalışmalarının yanı sıra medyada da sıkça yer alan Anılır'a bu nedenle bir ödül dahi vermiş. Hayatımda hiçbir şeyin imkansız olduğunu düşünmedim. Uzay asansörünü yaparken 'Başka işin yok mu?' diyorlardı. Ama ne oldu? 30 yaşıma gelmeden 15 milyon dolarlık bütçeler yönettim." Bu sözler, henüz 30 yaşında Tokyo Üniversitesi'nde doçentlik unvanı alan Serkan Anılır'a ait. Uzay istasyonları içindeki yaşam ünitelerini tasarlıyorum. Örneğin idrardan su elde ediyorum. Altyapısız evlerde de bu teknikleri kullanıyoruz. Astronotların tuvaletten attığı katı atıklar eskiden geri getiriliyordu. Bunlarda enerji üretimini sağlayan bir bakteri keşfettik ve dünyada geri dönüşüm için kullanmayı hedefliyoruz. Uzayla ilgili ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz? ATA uzay asansörü projesi NASA'da yürütülüyordu. Bütçe yetersizliğinden dolayı yarım kalınca fikri sabit tutarak Japonya'da farklı bir konsept altında çalışmaya başladık. Yalnız yanlış anlaşılan bir şey var. "2018'de Japonlar uzay asansörünü yapacak" deniyor. İstersek 2018'de yapabiliriz ama yapmamıza gerek yok. Biz de bu asansörü hayal ederek yeni teknolojiler geliştiriyor ve ihtiyacı olan alanlara aktarıyoruz. Örneğin Neck şirketi Toshiba ile birlikte uzay asansörünün pillerini geliştiriyor. Biz de bu çalışmalar sırasında 80 saat ömürlü piller yaptık. Uzay asansörü projenizden bahsedelim... Şu anda hangi aşamada? Kesinlikle. Oradan yarattığımız her teknoloji transferinin insan hayatını kolaylaştırmasını tercih ediyoruz. Cep telefonunuzdan tutun da lens ve gözlüklerde, tahmin edemeyeceğiniz noktalarda uzay teknolojileri kullanılıyor. Uzaya gitmek tabii ki insanoğlunun hedefi ama o teknolojileri burada kullanmak çok daha doğru. Teflonun uzay araştırmaları sırasında geliştirilerek daha sonra mutfaklara teflon tava olarak girmesi gibi, siz de bu yeni teknolojileri gündelik hayata mı uyarlamak istiyorsunuz? Kendi kendini onaran duvarlar Mesela deprem durumunda elektrik, su, gaz kesildiği anda zaten hayatınız biter. Biz de altyapı çökse dahi evde altyapı varmış gibi bir ortam yaratmaya çalışıyoruz. İlk aşamada bir haftadan başlayarak, bir ay, bir yıllık evler yapmayı planlıyoruz. Daha sonra da tamamen altyapısız evlere yöneleceğiz. Ayrıca kendini yenileyebilen duvarlar üzerinde de çalışıyorum. Holojen bir madde ile kırılan duvarı onarmayı hedefliyorum. IDW'de de anlattığınız altyapısız binalardan biraz bahseder misiniz? Eski Galata Köprüsü üzerinde gerçekleşen İstanbul Design Week yarın sona eriyor. Köprüde gerçekleşen sergilerin yanı sıra bugün ve yarın takip edebileceğiniz program ise şöyle: İstanbul Design Week'in son iki günü 11.00 Sanat mı Tasarım mı? Panel, IKEA SalonuKonuşmacılar: Vasıf Kortun, Ali Akay12.00 Ahmet Faik Özbilge "Fener Balat Ayvansaray" Kitabı İmza Günü12.30 DJ Parti, Eski Galata Köprüsü Etkinlik Alanı14.30 Mirzat Koç, Basınla Buluşma, Basın Odası15.30 3 Şehir 1 Tasarımcı, Konferans, IKEA SalonuKonuşmacı: Mirzat Koç17.00 5 Senses of İstanbul, Konferans, IKEA SalonuKonuşmacı: Aziz Sarıyer, İTÜ18.30 IDW 2006 "Yılın Tasarımı" ve "Yılın Genç Tasarımcısı" Ödül Töreni, Eski Galata Köprüsü Etkinlik Alanı19.00 DJ Parti, Eski Galata Köprüsü Etkinlik Alanı20.00 Parti, Damat Tween Life, Eski Galata Köprüsü Etkinlik Alanı 16 Eylül Cumartesi 11.00 Medya ve Tasarım Konferans, IKEA SalonuKonuşmacılar: Melda Narmanlı Çimen, Benan Kapucu12.00 DJ Parti, Eski Galata Köprüsü Etkinlik Alanı13.30 Sanatla Grafik Karşılaşması, Panel, IKEA Salonu 17 Eylül Pazar 15.30 Tasarımın İletişimi İletişimin Tasarımı,Panel, IKEA Salonu 16.00 Stefano Maffei, Basınla Buluşma, Basın Odası17.00 Tasarımcı Kuluçkası: OPOS Konferans, IKEA Salonu, Konuşmacı: Mimar/Tasarımcı Stefano Maffei18.30 DJ Parti, Eski Galata Köprüsü Etkinlik Alanı 20.00 Kapanış Partisi Addressistanbul, İstanbul Design Week'e "İstanbulKoza Kolektif Zamanlar Diyarı" adlı projesiyle katılıyor. Ebru Kılıç'ın danışmanlığında, Mimar Sinan ve Marmara üniversitelerinden tasarımcıların ürettiği "Geleceği Kaplarken", "Lüksist Hayat" ve "Misafir Yolculuklar" başlıklı çalışmalar Addresistanbul'un 2007 koleksiyonunda da değerlendirilecek. Tasarım öğrencileri Addressistanbul el ele