ABD SAVAŞI BİTİRDİ ENKAZ IRAK’A KALDI

15 Aralık 2011, tarih sayfalarına 21. yüzyılın en kanlı savaşlarından birinin resmen bittiği gün olarak yazılacak. George W. Bush önderliğindeki ABD’nin Mart 2003’te başlattığı ve Saddam Hüseyin rejiminin devrildiği Irak İşgali, Başkan Barack Obama’nın ilanı ile sona erdirildi. Neredeyse dokuz yıl süren Irak Savaşı, 100 bin’den fazla sivilin ölümü, 1.6 milyon Iraklının yerinden edilmesi ve Amerikalı askerlerin yaptığı işkencelerin görüntüleri ile akıllara kazındı.
ABD Başkanı Obama ise Irak’tan dönen son birlikleri karşılama törenine katıldı. Kuzey Carolina’daki Fort Bragg üssündeki törende konuşan Obama, “Amerikan ordusunun tarihteki en sıradışı bölümlerinden birinin sonuna gelindi. Irak’ın geleceği kendi halkının elllerinde olacak. Amerika’nın Irak Savaşı bitti” dedi.

Obama sözünü tuttu
Amerikalı askerlerin coşkulu alkışları arasında “Askerlerimizin Irak’ta yaptığı mücadeleler, ölümler, kan akması ve inşaa, eğitim bizi başarı anına götürdü. Tabii ki Irak mükemmel bir yer değil. Ancak geride egemen, istikrarlı ve seçilmiş bir hükümeti bulunan Irak bırakıyoruz” dedi. Obama, 2008 seçimlerindeki kampanyasında Irak Savaşı’na son verme talebinde bulunmuştu. Savaşın arefesinde, 2002 yılında Irak’a karşı “salak bir savaşa” karşı olduğunu söyleyen Obama’ya önceki gün düzenlediği basın toplantısında hala böyle düşünüp düşünmediği soruldu. Obama ise “Irak’a girme kararını tarih yargılacacak” dedi.

‘Amacımıza ulaştık’
Irak’ın resmen Iraklılara teslim edilmesi görevini üstlenen ABD Savunma Bakanı Leon Panetta ise Irak’a gitti. Bağdat Uluslararası Havalimanı’nın yakınındaki Sather Üssü’ndeki törenle Amerikan bayrağı asılı olduğu gönderden indirildi. Amerikan askerlerinin baskınları, tutuklamaları, öldürmeleri Iraklıların hafızalarında canlılığını korurken Panetta, törende yaptığı konuşmasında savaşın amacına ulaştığını ilan etti.
Törene katılan 160 Amerikan askerine seslenen Panetta, “Burada çok kanımız döküldü. Ancak hiçbiri boşa gitmedi. Bu kanlar Irak’ı egemen ve bağımsız, kendi kendisini yönetebilen ve koruyabilen bir ülke yapmak içindi” dedi. Panetta, konuşmasını “Fedakarlığınızın, Irak halkının bir tirandan kurtulmasına yardım ettiğini, onlara gelecek ve barış umudu verdiğini bilerek ayrılacaksınız” diye sürdürdü. Irak’ta son kalan 5 bin 500 askerin de 1.500’ü Kuveyt’e gitti. Geriye kalan 4 bin asker ise 31 Aralık’ta tamamen ülkeyi terk etmiş olacak.

SAVAŞIN UNUTULMAZ KARELERİ

Saddam Hüseyin’in Bağdat’taki heykelinin 9 Nisan 2003’te yıkılması işgalin sembolü oldu.

Saddam Hüseyin aylarca saklandı ancak 14 Aralık 2003’te yakalandı.

ABD askerlerinin yayımlanan ilk tabut fotoğrafları Amerikan halkını şoke etmişti.

Amerikalıların kontrolündeki Ebu Garib Hapishanesi’nde çekilen işkence fotoğrafları 2004 yılında basına sızdı. Tutukluların çırılçıplak, tasmalı fotoğrafları zihinlere kazındı.

31 Mart 2004’te Felluce’de Amerikan askerlerinin yanmış cesetleri sallandırılırken halk ABD karşıtı sloganlar atıyordu.

16 Eylül 2007’de bir annenin, aile otomobiline açılan ateşte can veren oğlunu kucakladığı bu fotoğraf ülkedeki
150 bin sivil ölümün sembolü oldu.

K. Irak’ta 2003’te Türk erlerini başlarına çuval geçirilerek gözaltına alan ABD birliğini General Raymond Odierno yönetiyordu.

Irak’taki İranlı Şii lider Mukteda el Sadr yönetimindeki milislerin, Felluce ayaklanmasında 100’lerce kişi hayatını kaybetti.

IRAKLILAR NE DİYOR?
Daha istikrarlı ama su yok
Bağdat’ta balıkçılıkla geçinen Said Müslim (63) “ABD ülkeyi terk ederken Irak’ın geleceğini nasıl görüyorsun?” diye sorulunca “Irak şimdi daha istikrarlı. Her şeyin iyi olacağını umuyorum. Allah bilir. Benim mahallemde elektrik yok, su yok. El yıkamak için su almak zorundayız” yanıtını veriyor.

Saddam’dan kötü olamaz
Reuters’a bir futbol sahasında poz veren 12 yaşındaki Harar Haydar, kendini bildi bileli Amerikan işgalinde yaşıyor. “Birçok şeyin Saddam dönemine göre daha iyi olacağına eminim. Ama okulda elektrik ve ısınma sorunumuz var. Bu durumun düzeleceğini düşünmüyorum” diyor.

Askerlerle hayata çok alışmıştık
Bağdat’ta yaşayan 18 yaşındaki anne Roaua Mansur, Irak’ın geleceği hakkında, “Amerikalılar geldiğinde ben genç bir kızdım. ABD askerleri ile yürümeye, onlarla fotoğraf çektirmeye ve sohbet etmeye alıştım. Bana kalem ve okul kitapları verdiler. Umarım her şey daha iyiye gider ama şu anda buradaki ana sorun: güvenlik” yorumunu yaptı.

ANALİZ- AFP
ABD geriye nasıl bir Irak bıraktı?
ABD Irak’tan çekilirken geride egemen ve istikrarlı bir ülke bıraktığını söylese de işgal ile birlikte mezhepsel gerilimin arttığı, güvenliğin bir türlü sağlanamadığı Irak’ın önünde daha birçok sorun var. Kilit problemler şöyle:
- El Kaide korkusu
Sünni aşiret üyeleri ve Amerikan ordusu arasında 2006’da El Kaide’ye karşı yapılan anlaşma sayesinde şiddet 2007’den beri azaldı. Ama kaçırma ve infazlar hala görülüyor.
- MEZHEP ÇATIŞMASI RİSKİ
Birçok Iraklı, ABD’yi siyasete mezhepçilik getirmekle suçluyor. Şiilerin yönetimindeki hükümet, Saddam rejiminde baskın olan Sünnileri kendilerini devirmek için plan yapmakla suçluyor.
- SURİYE KRİZİ ETKİLEYEBİLİR
Irak, Saddam’ın Baas Partisi’nin bir kolunun yönetimde olduğu Suriye’de rejim düşerse Irak’ta gerilim artabilir.
- İRAN MÜDAHALESİ
İran, Irak hükümeti üzerinde etki kurmaya çalışıyor. S. Arabistan ve İran kozlarını Irak üzerinde paylaşabilir.
- ENERJİ PAYLAŞILAMIYOR
Enerji piyasasını ve merkezi hükümet ile eyaletler arasındaki paylaşımı düzenleyecek bir yasa hala yok.
- YOLSUZLUK
Irak’ın Mart 2010 seçimlerinden beri içişleri ve savunma bakanı yok. Kurumlar zayıf; Irak dünyada en çok yolsuzluk yapılan 8’inci ülke.
- YOKSULLUK
Irak nüfüsunun yüzde 25’i yoksul. Kadınların toplumdaki konumu geriledi.
- AYRILIKÇI KÜRTLER
PKK ve PJAK’ın üsleri Kuzey Irak’ta. Türkiye ve İran düzenli olarak bu üsleri bombalıyor.