İran AB’yi ikna edemedi!

Tahran yönetiminin, ABD’nin kısa süre önce aldığı yaptırım kararlarının ardından nükleer anlaşmadaki taahhütlerini kısmen durdurma kararı aldığını açıklaması ve Avrupa’ya 60 günlük süre tanıması, Avrupa Birliği (AB) tarafından tepkiyle karşılandı. Nitekim AB’nin yanı sıra Fransa, Almanya ve İngiltere, İran’a nükleer anlaşmaya ilişkin sorumluluklarını yerine getirme çağrısı yaparak, her türlü “ültimatomu” reddettiklerini bildirdi.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ve İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, İran’ın nükleer anlaşmadaki taahhütlerini kısmen durdurma kararına ilişkin ortak açıklama yaptı. Açıklamada, Tahran yönetiminin nükleer anlaşmadaki taahhütlerini kısmen durdurmaya yönelik beyanının büyük endişeyle karşılandığı kaydedildi.

‘Tam uygulanmalı’

Tarafların, nükleer anlaşmanın korunması ve tam olarak uygulanması konusunda kararlılığını sürdürdüğü ifade edilen açıklamada, “İran’a, güçlü bir şekilde, şimdiye kadar yaptığı gibi nükleer anlaşmanın yükümlülüklerini yerine getirmeye devam etmesi ve gerginliği tırmandırmaktan kaçınması çağrısında bulunuyoruz” değerlendirmesi yer aldı.

Açıklamada, “Her türlü ültimatomu reddediyor, İran’ın yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini nükleer anlaşma ve Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması çerçevesinde değerlendireceğiz” ifadesine yer verildi. ABD’nin İran’a yönelik tekrar yaptırım kararının üzüntüyle karşılandığı belirtilen açıklamada, İran’la yasal yollardan ticaret yapmaya yönelik çalışmaların kararlılıkla devam edeceğinin altı çizildi.

İran, önceki gün ABD’nin kısa süre önce aldığı yaptırım kararlarının ardından nükleer anlaşmadaki taahhütlerini kısmen durdurma kararı aldığını açıklamıştı. Tahran’ın açıklamasında “Nükleer anlaşmanın 26. ve 36. maddelerindeki taahhütleri durdurma kararımız, ABD’nin 4 Mayıs’ta aldığı yeni yaptırım kararı ile ilgilidir. Bu yaptırımlarla söz konusu maddelerin gerçekleşmesi mümkün değil. Amerikalıların İran nükleer anlaşmasına yapıcı yaklaşmadığı ve bu yaklaşımın devam edeceği açık” ifadeleri yer almıştı. İran, ayrıca, anlaşmaya taraf olan diğer ülkelere de sözlerini yerine getirmeleri için 60 gün süre tanımış, olumlu gelişme sağlanamaması halinde uranyum zenginleştirme seviyesini artıracağını bildirmişti.

Öte yandan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İran’ın nükleer anlaşmadaki taahhütlerini kısmen durdurma kararı ile ilgili olarak Güvenlik Konseyi’ni acil topladı.