İtalya’da hükümet görevi bir ‘tanıdık’ta!

İtalya’da Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella’nın “5 Yıldız Hareketi” ve “Lig” partisinin muhtemel ekonomi bakanı Paolo Savona’yı veto etmesiyle hükümet kurma girişimleri resmen çöktü. İtalya’da 4 Mart’ta yapılan ve hiçbir parti veya ittifakın tek başına hükümeti kurmaya yetecek oy alamadığı seçimler sonrası ülkede hükümet kurulamamıştı. Aşırı sağcı Lig ile popülist 5 Yıldız Hareketi (M5S), uzun süren müzakerelerin ardından siyaset dışı bir isim olan Giuseppe Conte başbakanlığında yeni hükümeti kurmak için anlaşmıştı. Ancak Ekonomi Bakanlığı için düşünülen ekonomist Savona, Cumhurbaşkanı Mattarella’dan veto yiyince, ülkede yeni bir siyasi kriz ortaya çıktı.

Başbakan adayı Conte, Cumhurbaşkanı’nın ekonomi bakanı olarak düşünülen euro karşıtı ismi veto etmesiyle bu görevden vazgeçti. Veto yiyen Savona, AB’ye karşı ve euro’dan çıkma yanlısı, euro’yu “Almanya'nın hapishanesi” olarak niteleyen bir ekonomistti.

Mattarella’ya tepki

Bu gelişmenin ardından özellikle 5 Yıldız Hareketi’nin siyasi lideri Luigi Di Maio, Cumhurbaşkanı Mattarella’nın “akıl almaz bir karar” aldığını söyleyip, “halkın tepkisini önlemek için” cumhurbaşkanının azlini savundu.

Mattarella’nın, ekonomi bakanlığına başka ismi önermeleri teklifine ise Lig ve 5 Yıldız liderleri kararlı bir şekilde karşı çıktı, cumhurbaşkanını kendilerine oy veren halkın taleplerini görmezden gelmekle itham etti. Yeniden seçimlere gidilmesini isteyen Di Maio, Cumhurbaşkanı’nın da görevden azledilmesini talep etti. Lig Partisi lideri Matteo Salvini de Cumhurbaşkanı’nın kararını eleştirdi ve ülkenin Avrupa Birliği tarafından yönetildiğini ima etti. Mattarella’nın kabinedeki bir ismi “sırf Avrupa’ya eleştirel yaklaşımı nedeniyle veto etmesine” çok sert tepki gösteren Lig ve M5S, erken seçim çağrısında bulunuyor.

Buna karşılık 5 Yıldız Hareketi’nin “Cumhurbaşkanının, Anayasa’nın 90. maddesi çerçevesinde suçlanması” çağrısı tepkilere neden oldu. Mevcut hükümetin büyük ortağı Demokrat Parti, Mattarella’ya destek çıkarak, “demokrasi ve kurumları savunmak için harekete geçmeye hazır olduklarını” bildirdi. Lig’in seçime beraber girdiği eski müttefiklerinden Forza Italia partisinin lideri ve eski başbakan Silvio Berlusconi de, 5 Yıldız Hareketinin açıklamasını “sorumsuzca” olarak değerlendirdi.

Cottarelli çağırıldı

Tüm yaşananların ardından Cumhurbaşkanı Mattarella, hükümeti kurma görevini Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye Masası eski şefi ve ekonomist Carlo Cottarelli’ye verdi. Görevi kabul eden Cottarelli, “Cumhurbaşkanı, benden ülkeyi (2019’da) erken seçime götürecek bir programla parlamentoya gitmemi istedi.

Cumhurbaşkanı’nın verdiği hükümeti kurma görevini kabul ettim. Bir İtalyan olarak bana verilen bu konumdan onur duydum. Tabii ki bu konuda elimden gelen herşeyi yapacağım” dedi. Hükümet güvenoyu alabilirse, bütçe kanununu ve 2019’daki erken seçimi içeren bir program sunacağını belirten Cottarelli, aksi takdirde de seçimlerin ağustos ayından sonra yapılacağını dile getirdi. Ancak hükümeti kurmaya çalışan partilerin Cottarelli’ye güvenoyu vermesi beklenmiyor. Bu durumda İtalya Ağustos sonrasında erken seçime gidecek. Erken seçimin Lig ve Popülist 5 Yıldız’ın işine geleceği yorumu yapılırken, iki partinin ortak seçim çalışmasına girmesi de söz konusu.

Türkiye’nin yakından bildiği bir isim

İtalya Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella’nın hükümeti kurma görevi verdiği Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye Masası eski şefi ve ekonomist Carlo Cottarelli, Türkiye tarafından ekonomik krizin yaşandığı 1999-2001 döneminde tanındı. Geçen yıl bir söyleşi veren Cottarelli, Türkiye ekonomisindeki dönüşümü “muazzam bir ilerleme” olarak değerlendirmişti.

Cottarelli, geçen yıl AA’ya verdiği bir mülakatta da “O dönemlere ait çok fazla anım var. Yemek açısından en çok baklavayı özlüyorum. Türk insanlarını her zaman İtalyanlara çok benzer buldum, Akdenizli ve çok sıcak insanlar” demişti. Türkiye’deki görevi süresince hemen her gün ekranlarda boy gösteren Cottarelli, o zamanlar kullandığı meşhur çantasını hala sakladığını belirterek, “Eski çantamı bir süre sonra değiştirmem gerektiği için yenisini aldım ama atmadım, hala İtalya’daki evimde saklıyorum” ifadesini kullanmıştı. İtalya’da kamu harcamalarını kısma yönündeki girişimleri nedeniyle “Bay Makas” ismiyle anılan Cottarelli, popülist partilerin dile getirdiği “euro’dan ayrılma” tezine karşı çıkıyor.