Libya’da ateşkes sonrası sessizlik ve sevinç

Libya’da, Türkiye ve Rusya’nın çağrısı sonrasında Ulusal Mutabakat Hükümeti ile Ulusal Ordu arasında varılan ateşkes, önceki gece yürürlüğe girerken, bazı ihlallere rağmen ateşkesin sürdüğü  haber veriliyor. Ülkenin doğusunda darbeci lider Halife Hafter’e bağlı güçler, Türkiye ve Rusya’nın Lib-ya’ya yönelik ortak ateşkes çağrısını kabul ederken, diplomasi trafiği de hızlandı. Hafter’e bağlı güçlerin Sözcüsü Ahmed el-Mismari, resmi sosyal medya hesabı üzerinden yayınladığı görüntülü mesajında, Libya’nın batısındaki “operasyonlarına ilişkin ateşkes çağrısını kabul ettiklerini” ancak karşı tarafın ateşkesi ihlal etmesi halinde şiddetle karşılık vereceklerini kaydetti.

Hafter’e bağlı Libya Ulusal Ordusu’nu takiben, ülkenin batısını denetimi altında tutan Ulusal Mutabakat Hükümeti de ateşkese uymayı kabul etti. Ancak UMH, Hafter’e bağlı güçlerin ateşkesi defalarca ihlal ettiğini duyurdu. UMH Sözcüsü Muhammed Kanunu, açıklamasında, Hafter güçlerinin, Trablus’un güneyindeki Salahaddin ve Vadi er-Rabi bölgelerinde ateşkesi defalarca ihlal ettiğini belirtti. Kununu, Hafter milislerinin, vatandaşların evlerine baskın düzenlediğini ve mülklerini yağmaladığını ifade etti.

Ateşkes açıklamasının ardından karar, Trablus’ta havai fişek gösterisiyle kutlandı, trafikte araçlarıyla seyreden vatandaşlar ise kutlamalara korna çalarak eşlik etti. Türkiye ve Rusya Çarşamba günü Libya’daki taraflara ateşkes çağrısı yapmıştı. Trablus’ta kontrolü elinde tutan ve Birleşmiş Milletler tarafından tanınan Ulusal Mutabakat Hükümeti çağrıyı olumlu karşılamış ancak ateşkesi kabul ettiğini açıklamamıştı. Serrac İtalya’ya yaptığı ziyarette ateşkes için şartın Hafter güçlerinin çekilmesi olduğunu söylemişti. Hafter ise cuma günü, başlattığı harekatı sürdüreceğini açıklamış ve ülkede sivil bir devletin ancak “terörist gruplar” yok edildikten sonra mümkün olacağını belirtmişti.

Olumlu karşılandı

Birleşmiş Milletler Libya’da tarafların ateşkesi kabul etmesini memnuniyetle karşıladığını belirten bir açıklama yaparken, taraflara anlaşmaya bağlı kalmaları ve müzakere için koşulları oluşturma çağrısında bulundu. İtalya Başbakanı Giuseppe Conte ise, Hafter’e bağlı güçlerin ateşkesi kabul etmesini, siyasi çözüme yönelik atılmış ilk adım olarak nitelerken, bu yolda daha çok adım atılması gerektiğini belirtti. 

Öte yandan Almanya’da hükümetin, gelecek hafta başkent Berlin’de Libya gündemiyle bir konferans toplamak üzere hazırlık yaptığı belirtildi. Almanya Başbakanı Angela Merkel’in önceki gün Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmede de konunun gündeme geldiği, Putin’in konferansa destek verdiği kaydediliyor.

‘Türkiye’nin barış diplomasisinin sonucu’

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Libya ve Suriye’nin İdlib kentinde ateşkes sağlanmasına ilişkin açıklama yaptı. Kalın, Twitter hesabından yatığı açıklamada, “Cumhurbaşkanımızın yoğun çabalarıyla devreye giren Libya ve İdlib ateşkes anlaşmaları, Türkiyenin izlediği barış diplomasisinin somut neticeleridir. Diplomasi bir süreç yönetimidir. Amaç, ülkemizin ve bölgemizin barış, güvenlik, istikrar ve refahını sağlamaktır” dedi.

Mısır’dan destek

Mısır, Türkiye ve Rusya’nın çağrısının ardından Libya’da yürürlüğe giren ateşkesi desteklediklerini açıkladı. Mısır Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Mısır, Libya’da ilan edilen koşulsuz ateşkesi memnuniyetle karşılıyor ve kardeş ülke Libya’da akan kanın durmasını sağlayacak herkese desteğini ifade ediyor” denildi.

‘Münferit bir iki olay dışında durum sakin’

Milli Savunma Bakanlığı, Libya ve İdlib’de ateşkesin ilanından itibaren tarafların ateşkese uyma gayreti içerisinde oldukları, münferit bir iki olay dışında durumun sakin olduğunun gözlendiğini bildirdi. Bakanlıktan yapılan açıklamada şunlar kaydedildi: “Libya ve İdlib’de 12 Ocak 2020 saat 00.01’den itibaren ateşkes uygulaması başlamıştır. Her iki bölgede uygulamaya konulan ateşkes, saldırıları durdurarak, can kayıpları ile göç akımlarını önlemek, hayatın yeniden normale döndürülmesine katkı sağlamak suretiyle istikrar ve barışın tesis edilmesi yönünde atılmış önemli bir adımdır. Her iki bölgede ateşkesin ilanından itibaren tarafların ateşkese uyma gayreti içerisinde oldukları, münferit bir iki olay dışında durumun sakin olduğu gözlenmektedir. Ateşkes uygulamaları yakından takip edilmektedir.”