Savaşın eşiğine gelen ülkelerin büyükelçileri CNN TÜRK'e konuştu

Keşmir'de 44 Hint askerinin bombalı saldırıda ölmesiyle tırmanan gerilimde, son olarak Pakistan Hindistan'ın savaş uçaklarını düşürdü. Dünyanın gözünü bir anda bölgeye çevirmesine yol açan gelişmeler üzerine, CNN TÜRK diplomasi muhabiri Sena Alkan iki ülkenin büyükelçileriyle konuştu.

HİNDİSTAN’IN ANKARA BÜYÜKELÇİSİ SANJAY BHATTACHARYYA.

SORU: Krizde son durum nedir? Tüm dünyanın gözü Pakistan Hindistan sınırında ve gerilimin savaşa dönmesinden korkuluyor.

BHATTACHARYYA: Birkaç yüzyıldır Hindistan olarak Pakistan tarafından gelen terör tehdidi ile karşı karşıyayız. Bu bizim için devam eden bir mücadele. 14 Şubat’ta olan bizim güçlerimize bir terörist saldırı idi. Bir intihar saldırısı, bu Jaish-e-Mohammed terör örgütü tarafından yapıldı ve bir video yayınlandı saldırı öncesine dair. Bunu websitelerine koydular.

Diğer terör örgütü Lashkar-e-Taiba bunu kabul etti. Bu iki terör örgütü Birleşmiş Milletler tarafından terör örgütü olarak kabul ediliyor. Pakistan’da konuşlular ve Pakistan tarafından destek alıyorlar.

Liderleri Hindistan’a karşı açıklamalar yapıyor. Pakistanlı bakanlarla yan yana oturuyor. Bu çok uzun bir süreç. Sonrasında olan şu: biz güvenilir delililere ulaştık bir terör saldırısı oalcağına dair. Hava kuvvetlerimiz bu terör örgütünün en büyük eğitim kampını vurdu. Bu operasyonu bize saldırmasınlar diye yaptık, sivil kayıplar olmaması için de oldukça dikkatli davrandık. Pakistan ordusunu hedef almadık. Bu bir terörle mücadele çabasıydı.

Pakistan Hint askeri yerleşkesine saldırdı. Başarılı bir şekilde geri püskürtüldüler. Ama, iki ülke hava kuvvetlerinin çatışması sırasında Pakistan jeti Pakistan tarafına düştü. Bir Hindistan jeti de Pakistan tarafına düştü. Pakistan tarafı pilotun gözaltında olduğunu söyledi, detayları bekliyoruz.

SORU: Pakistan tarafı ile bir temas mümkün müdür şu durumda?

BHATTACHARYYA: Pakistan ile bir anlaşmamız var Hindistan’a karşı kendi bölgelerinden ya da işgal altında tuttuğu bölgelerden terörist bir aktiviteye girişmeyeceklerine dair.

Pakistan bugüne kadar kendi topraklarından gelen teröristlerle ilgili hiçbir adım atmadı aksine desteklediler. Tüm uluslararası platform bu terör saldırılarına biliyor. En son terörün finansmanı ile mücadele zirvesinde Paris’te, Pakistan’ı gri listede tutma kararı çıktı bazı ülkeler kara listeye almak istedi ve Pakistan’a çağrıda bulunuldu teröre karşı etkili önlemler alması için. Ama, Pakistan bu önlemleri almadı. Şunu da hatırlatmak isterim ki 14 Şubat’taki terör saldırısından sonra Türkiye bu saldırıyı kınayan bir açıklama yayımladı. Biz bunu takdir ediyoruz, Türkiye’nin çabalarını takdir ediyoruz. Türkiye’de terörle mücadele ediyor, Türkiye’de bizi gerçekten iyi anlıyor.

SORU: Pakistan’dan bazı açıklamalar geliyor, hazırız ama gerilimin yükselmesini istemiyoruz deniyor, diyalog çağrıları yapılıyor. Ne dersiniz?

BHATTACHARYYA: Biz on yıllardır ölçülüyüz bu son olayda bile terör örgütlerinin kamplarını vururken de öyle ama Pakistan hiçbir adım atmıyor teröre karşı. şimdi Pakistan için sözleriyle hareketlerini eşleştirme zamanı.

SORU: Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu bugün "Krizde arabulucu olabiliriz" dedi. Pakistan Dışişleri Bakanı ile Çavuşoğlu birçok telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Türkiye arabulucu olmak istese nasıl bakarsınız?

BHATTACHARYYA: Pakistan Türk tarafıyla iletişim halinde, bunu biliyoruz. Bizim de geniş çapta temaslarımız var, bu sınır ötesinden gelen terörizmle ilgili, Pakistanla anlaşmalarımız var. Türkiye durumu gayet iyi biliyor ve saygı duyuyor. Tüm ülkelere Pakistan'ı bu terörist aktivitelere son vermek için uyarma çağrısında bulunuyoruz.

SORU: İki ülkenin de nükleer silahı var ve nükleer bir karşılaşma olmasından endişe duyuluyor. Ne dersiniz?

BHATTACHARYYA: Hindistan her zaman sorumluluk sahibi bir ülke olmuştur. Demokrasi ve barışı desteklemiştir, aynı zamanda Hindistan kendi vatandaşlarına karşı da sorumluluk sahibi, toprak bütünlüğümüz ve egemenliğimiz için tüm etkin önlemleri alacağız.

SORU: Pakistan iki savaş jetinizi düşürdü. Bir pilot gözaltına alındı. Pilotun durumuna ilişkin bir bilgi alabildiniz mi?

BHATTACHARYYA: Pakistan tarafı pilotun gözaltında olduğunu söylüyor, detayları bekliyoruz Pakistan tarafından

PAKİSTAN’IN ANKARA BÜYÜKELÇİSİ MUHAMMAD SYRUS SAJJAR QAZİ

SORU: Pakistan çerçevesinden bakarsak krizde son durum nedir? Siz bir savaş ihtimali görüyor musunuz?

QAZİ: Bölgemizdeki durum çok hoş değil şu anda. Başbakanımız ulusa seslendi. İlk olarak, Hindistan’daki terör saldırısında hayatını kaybedenler için başsağlığı diledi. Aynı zamanda, diyalog çağrısı yaptı. İki milletin farklılıkları varsa bunlarla başetmenin en doğru yolu diyalogtur, anlamlı bir diyalog ve sonuç odaklı bir diyalogtur. Pakistan bu tansiyonu düşürebilir ve normale dönebiliriz. Umuyorum normale dönme konusunda bir irade olur hem Pakistan hem Hindistan tarafında. Bölgemizde zaten hali hazırda bir çok sorun var Keşmir gibi. Başbakanımız da söyledi, Pakistan ve Hindistan’ın sahip olduğu silahları düşününce, sahip olduğumuz silahların boyutunu düşününce iki ülke de yanlış bir hesap yapmayı göze alamaz. Savaş bunu isteyenin ya da başlatanın kontrolü dışında bir yere evrilir. Pakistan ve Hindistan, farklılıklara rağmen, bu tarz bir yanlış hesabı göze alamaz. Geçen gün olandan sonra bize başka bir seçenek kalmamıştı, topraklarımızı koruyabileceğimizi göstermek dışında. Tansiyonun düşmesini, aklı selimin üstün gelmesini istiyoruz. Ne Pakistan ne Hindistan daha ileri giden bir yüzleşmeyi göğüsleyemez. Hindistan tarafından olumlu bir yanıt bekliyoruz. Sorunlarımızı, farklılıklarımızı olgun devletler gibi diyalogla çözmeliyiz.

SORU: Hindistan tarafı 'Pakistan’ın terörü desteklediğini söylüyor'. Yanıtınız ne olur?

QAZİ: Hindistan tarafına diyoruz ki, "Söylediğiniz şeyin kanıtlarını verin, biz de harekete geçelim" ama malesef bu çağrımıza yanıt gelmedi. Hindistan kendisi hakim jüri ve infaz memuru olmak istiyor ve bakın bugün nereye geldik. Bugün Başbakanımız aynı şeyi söyledi. Kanıt verin, atabileceğimiz adımları atalım. Biz terörle mücadele de kararlıyız. Dünyada bizim kadar terörden çekmiş, terörle mücadelenin bedelini ödemiş bir ülke yoktur. Kimse bize terörizmle nasıl savaşacağımızı söylemesin. Kanıtları verin, gerekeni yapalım.

SORU: İki ülkenin de nükleer silahı var ve nükleer bir karşılaşma olmasından endişe duyuluyor. Ne dersiniz?

QAZİ: Kesinlikle hayır.. Paksitan sorumluluk sahibi bir ülke, bölgemizdeki bu zor durumda en azından Pakistan tarafında savaş çanı çalınmıyor. Kim daha güçlü gösterisi düşünülmüyor. Biz rasyonel bir ülkeyiz. O yüzden biz tansiyonu yükselten taraf olma niyetinde değiliz ve çünkü bunun sonuçları bölge için başedilemez olur.

SORU: Gözaltına alınan Hintli pilotla ilgili paylaşabileceğiniz bilgi var mı?

QAZİ: İki Hint savaş uçağı yine ülkemiz sınırına girdi, düşürdük. İkisinden biri bizim kontrol ettiğimiz tarafa, diğeri Hindistan'ın işgal ettiği Keşmir tarafına düştü. Pilota savaş hukuku ve Cenevre Konvansiyonu'nun gerektiği gibi davranılıyor. Kimsenin endişelenmesine gerek yok.

SORU: Keşmir uzun yıllardır çözülmeyi bekleyen bir sorun olarak duruyor. Bu krizin Keşmir sorununa etkileri nasıl olur?

QAZİ: Keşmir’deki durum her zaman çok kötü. Yarım milyondan fazla silahlı Hint ordusu işgal altındaki Keşmir’de duruyor. Silahlılar. Daha da kötüsü kanun tarafından onlara işgal altında yaşayan Keşmir vatandaşlarına karşı yaptıkları da kanun tarafından koruma altında. Geçen yıl 500 Keşmirli öldü, onlarcası yaralandı kullandıkları özel silahlarla. Şimdi gördüğünüz durum bence, şimdi Keşmir’de yaptığını yansıtmak için talihsiz bir çabadır. Ve sıradan bir Keşmir’linin o şartlarda nasıl bir gün geçirdiğini hayal etmek hepimiz için imkansız.