‘Trump kral değil!’

ABD Başkanı Donald Trump’ın devam eden azil soruşturmasıyla ilgili önemli bir gelişme daha yaşandı. Federal yargıç Ketanji Brown Jackson, Beyaz Saray’dan gelen engellemelere rağmen, Trump’ın eski hukuk danışmanı Don McGahn’ın azil süreci kapsamında ifade vermesi gerektiğine karar verdi. Kararı veren Jackson, Beyaz Saray yetkililerinin dokunulmazlığı olduğu yönündeki tartışmalara da “Kimse hukuktan üstün değildir” yanıtını verdi. Yargıç Jackson, yürütme organı yetkililerinin Kongre’nin zorunlu süreçlerinden muaf olmadığını söyledi. Jackson, “başkanların kral olmadığını” ifade ederek Trump’ın, danışmanlarını Kongre’de ifade vermelerini engelleme yetkisine sahip olmadığını söyledi.

Bu karar, Trump’ın Kongre ile mücadelesinde Beyaz Saray aleyhine vurulmuş bir darbe niteliği taşıyor. Böylelikle McGahn gibi önemli bir tanığın ifade vermesi sağlanırken, bu süreçte başka kritik isimlerin de konuşmasının önü açılmış olacak. Hukuk uzmanlarına göre söz konusu hüküm yalnızca McGahn’ı bağlasa bile, eski güvenlik danışmanı John Bolton gibi diğer yetkililerin de ifade vermesinin yolunu açabilir.

Trump ve yönetimi, azil süreci ve Demokratların yürüttüğü diğer soruşturmalar kapsamında işbirliği yapmaktan kaçınıyor; aynı zamanda Beyaz Saray çalışanlarının da ifade vermesinin önüne geçiyordu. ABD Adalet Bakanlığı, Reuters haber ajansına, bu kararı temyize götüreceklerini söyledi. Ekim 2018’de görevinden ayrılan McGahn, geçtiğimiz mayıs ayında Rusya’nın başkanlık seçimlerine müdahale ettiği iddialarına ilişkin soruşturma kapsamında ifadesine başvurulması çağrısını reddetmişti.

Haftaya sunulacak

Öte yandan ABD Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi, Trump’ın azil soruşturmasıyla ilgili raporların önümüzdeki hafta teslim edileceğini açıkladı. Komite Başkanı Adam Schiff, Trump’a yönelik azil soruşturmasını yürüten komitelerin, Adalet Komitesi’ne gelecek ay başında teslim etmek üzere rapor hazırladığını belirtti. Schiff, “Bu milletin güvenliğini ve seçimlerimizin  bütünlüğünü koruyacaksak bu (azil), bekleyemecek kadar acil bir mesele demektir” değerlendirmesinde bulundu.

ABD yasaları gereği, Schiff ve diğer komitelerin hazırlayacağı soruşturma raporu sonucunda azil başvurusu Adalet Komitesi’nde kabul edilirse Temsilciler Meclisi’nde oylamaya sunulacak. Dava taslağı, Temsilciler Meclisi üyelerinin salt çoğunluğunun kabul oyunu alması durumunda Senatoya gidecek ve Trump’ın yargı süreci başlayacak. Yüksek Mahkeme Başkanı tarafından denetlenen bu süreçte, Temsilciler Meclisi’ndeki bir grup milletvekili savcılık görevini, Senato ise jüri görevini görecek. Trump’ın ise bir savunma avukatı bulunacak. Yargılama sürecinin sonucunda Senato’da bir oylama yapılacak. Bu oylamada senatörlerin üçte ikisinin (en az 67) Trump’ı suçlu bulması durumunda başkan görevinden azledilecek ve yerine başkan yardımcısı göreve gelecek. Senato’daki sandalyelerin 53’üne Cumhuriyetçilerin sahip olması, Trump’ın azli için gerekli 3’te 2 oy oranına ulaşılması ihtimalini oldukça azaltıyor.