3 ‘AS’ CİROYU RESMEN PATLATTI

Ressamların müzayede satış performansını değerlendiren 3’üncü Forbes Sanat Raporu verilerine göre, resim müzayede piyasası geçen yılı yüzde 22 işlem hacmi artışıyla kapadı. Bir önceki yıla göre ciro yüzde 13 artış gösterdi. Bu artışlara yüksek orandaki katkılarıyla ressamlar Ergin İnan, Mehmet Güleryüz ve Devrim Erbil yılın ‘as’ları oldu.

Bu ayki Forbes Türkiye’de Handan Bayındır imzasıyla yayımlanan araştırmaya göre, 2 genel seçim, jeopolitik sorunlar ve dolarda ciddi hareketliliğin yaşandığı 2015 yılında sanat pazarı, diğer yatırım ve para piyasalarına göre nispeten iyi performans gösterdi.

Araştırma 200 ressamın 2015’te müzayedeye çıkan 3 bin 226 eserini inceledi. Bu rakam, 2014’te 3 bin 19’du. 200 ressamın toplam müzayede cirosu 2014’te 72 milyon lira iken 2015’te yüzde 12’lik artışla 80.6 milyon liraya çıktı.

2015’te tüm ressamların toplam müzayede cirosu ise 99 milyon lira oldu. Bu da 2014’e göre yüzde 13.7 artış anlamına geliyor. Ancak dolar kuru üzerinden hesapladığında 2 yıl arasında yüzde 6’lık bir gerileme oldu.

27 ressam eşiği aştı

Antik AŞ Yönetim Kurulu Üyesi Olgaç Artam bu durumla ilgili, “Elbette doları yakalayamamış bir sanat piyasası var ama sanat eserleri Türk Lirası üzerinden işlem görür, algı da TL üzerindendir. Dolayısıyla eser fiyatlamaları 2014’e göre yüzde 10’luk bir artış gösterdi” yorumunu yaptı.

Forbes’un araştırmasına göre 2014’te cirosu 1 milyon lira ve üzerinde olan ressam sayısı 18 iken 2015’te yüzde 50 artışla 27 ressam 1 milyon lira eşiğini geçti. Geçen yıl müzayedelerde satışa çıkan eserlerin yüzde 81’i satıldı. 2014’te ise yüzde 71’i satılmıştı.

Rapora göre, 2015’te hayatta olup en yüksek ciro yapan ilk 5 ressam Ergin İnan, Kemal Önsoy, Komet, Mehmet Güleryüz ve Devrim Erbil. Ergin İnan 89 eserle 3 milyon 144 bin lira müzayede cirosuna ulaşırken Kemal Önsoy’un 29 tablosu 2 milyon 291 bin TL getirdi. Komet’in 60 tablosu 2 milyon 211 bin TL, Güleryüz’ün 18 eseri 1 milyon 650 bin TL ve Erbil’in 39 eseri 1 milyon 303 bin TL ciro yaptı. Devrim Erbil’in 2015 yılı cirosu, bir önceki yıla göre yüzde 85 artış gösterdi.

Doğançay lider, Eyüboğlu büyük çıkışta

Müzayede salonlarında geçen yıl en çok ciro yapan 5 ressamın ilk dördü hayatta değil. Müzayede cirosuyla 2015 Sanat Raporu’nda birinci sıraya oturan Burhan Doğançay’ın 54 eseri için vergiler ve komisyon hariç 4 milyon 420 bin liranın üzerinde para ödendi. Pek çok sanatçı yetiştiren Şakir Paşa Ailesi’nden Fahrelnisa Zeid 2015’te 4 milyon 330 bin liralık bir hacim yarattı. Bedri Rahmi Eyüboğlu ise yükseliş trendine girdi.

2015’te 92 Eyüboğlu eseri müzayede salonlarına taşıdı. Eserlerin yüzde 80’i satıldı. 3 milyon 713 bin liralık hacme ulaşan Eyüboğlu pazarında ortama eser fiyatı son üç yılda ilk kez 50 bin liraya ulaştı. Bu değer 2013’te 11 bin, 2014’te 8 bin lira olmuştu. Araştırmaya göre istikrarlı şekilde yükselen ressamlardan biri de Ömer Uluç. 2015’te arzda artış beklentisi gerçekleşmedi ancak yüzde 94’lük satış oranıyla piyasa Uluç’a olan iştahını gösterdi. Uluç satılan 31 eseriyle 3 milyon 681 bin TL ciro yaptı. Ergin İnan 3 milyonun liranın üzerindeki müzayede cirosuyla ilk beşe girdi ve listede “yaşayan en yüksek cirolu imza” unvanı onun oldu. Daha önce 11 ve 13’üncü sıralarda yer alan İnan satışlarında adeta bir patlama yaşandı.