34 milyar dolarlık satış

Şirket satışı açısından Türkiye 2005'te altın yılını yaşadı. Bu konularda aracılık eden mali danışmanlık şirketlerinin bilgilerine göre Kasım 2005 itibariyle toplam 64 satış gerçekleşti. Bunların bir kısmı şirket satışı, bir kısmı ise birleşme şeklinde oldu. Büyük çaplı satışlarda el değiştiren şirketlerin 18'i kamu, 14'ü özel sektör ve 11'i de TMSF'nin bünyesindeki Uzan şirketlerinden oluştu. AB müzakereleri, siyasi ve ekonomik gelişmeler, Türkiye'yi yabancıların paylaşamadığı ülke konumuna getirdi. Hem yabancılar, hem de yerli yatırımcılar büyük şirket alımları yaptılar. Yarıdan çoğu (18.6 milyar doları) yabancı alımı olmak üzere, 2005'te 33 milyar 786.6 milyon değerinde, alım - satım gerçekleşti. 2005'te bir yandan Özelleştirme İdaresi (ÖİB) satışları, bir yandan TMSF satışları, bir yandan da göze gelmeye başlayan Türk şirketlerine gelen cazip yabancı teklifleri sonucu gerçekleşen özel sektör satışları oldu. Böylece, üç koldan başlayan satışlar sonucu 34 milyar dolara yakın bir değere ulaşıldı.Toplam satışların TMSF ve ÖİB aracılığı ile gerçekleşen, dolayısıyla 'devlet satışı' olarak değerlendirilen satışların hacmi 26.4 milyar dolar oldu. Bu satışların en önemlileri T.Telekom, Tüpraş, Erdemir, Atatürk Havalimanı İşletme Hakkı ve Telsim satışı olarak sıralanabilir. Ancak sağlanan gelirin tamamı devletin kasasına girmiş değil. Çünkü bazı satışlar vadeli gerçekleşti. Üç koldan satış Geçen yıl yatırım açısından 'dünyanın en cazip 10 ülkesi' arasında yer alan Türkiye'de yabancılar şirket alımı veya şirketlerde hisse alımı olarak 18.6 milyar dolarlık yatırım yaptılar. Şirket satışı şeklinde olmayan Galataport projesi de eğer onaylanırsa, bu rakam 22.8 milyar doları buluyor. Satın almalar en çok telekom ve finansta yoğunlaştı. Bunun sonucu olarak Türkiye bankacılık sektöründe yabancı payı yüzde 3.4'ten yüzde 13.4'e ulaştı. Yabancıdan 18.6 milyar dolar Şirket satışı dışında dört önemli gayrimenkul satışı gerçekleşti. Uzanlara ait Esentepe arazisi 41 milyon dolara Hüsnü Özyeğin'e, Telsim arazisi 45.9 milyon dolara Torunlar'a Zeytin adası da 15.2 milyon dolara Zorlu Grubu'na satıldı. Erdemir'in Yarımca'daki arazisinin yarısı da 105 milyon dolara DP World'e satıldı. Dört arazi satışı yapıldı Özel sektörde İtalyan Magnetti Marelli'nin 12 milyon euro karşılığı Koç'un Mako Elektrik'in hisselerini alması, Fransız oto kiralama devi ADL Automotive'nin Türk Alfa Oto'ya ortak olması, Kuveytli yatırım grubu TII'nın kiralama şirketi Docar'ın yüzde 75'ini 24 milyon dolara alması, Danimarkalı temizlik şirketi Türk Proser'in yüzde 70'ini alması da 2005'in değer satın almaları oldu. Ayrıca, Birecik, Hydro Plant Sumitomo'ya; İntecty, Consortium of İnvest Banks'a; Tepe Cinemax, İş Girişim'e; Bender Menkul Değerler, Deutusche Bank'a, LTDS, Fusion'a; Cosmoshop, Watson'a satıldı. Küçük satın almalar da oldu 2005 yılının ilk 11 ayında işlem değeri açıklanmış ve toplam tutarı 24.2 milyar euro olan 63 adet birleşme ve satın alma işlemi gerçekleşti. Bu işlemlerin 17'si özelleştirme ve TMSF ihaleleri, toplam tutarları ise 15.7 milyar euro oldu. 2005 yılında gerçekleşen birleşme ve finansal alma işlemlerinde toplam tutar bazında ilk iki sırayı telekom ve finansal hizmetler sektörü yer alıyor. Pricewaterhouse Coopers Türkiye Başkanı Cansen Başaran Symes: Yabancılar bir an önce pazara girmek ve pazar paylarını artırmak için Türkiye'ye girdiler. Özelleştirme ve varlık satışları için bu yıl çok iyi bir yıl oldu. 3-5 yıl önce yapılması gerekenler son bir yılda yapıldı. Bu yıl gerçekten istisnai bir yıl oldu. Enerji, telekominikasyon ve bankacılıkta bu süreç devam edecek. Birkaç yılda olacak şeyi bir yılda kapadık. Türkiye özelleştirmelerde geç kalmıştı. Satın almalarda 2006 için beklentimiz 10 milyar dolar. Önümüzdeki iki yılda 15 - 20 milyar dolar arası bekliyoruz. Böylece 3 yılda yaklaşık 50 milyar dolarlık özelleştirme ve varlık satışı gerçekleşmiş olacak. Ernst & Young Kurumsal Finansman Bölüm Başkanı Can Deldağ: