Asfalt yerine beton yol önerisi

Türkiye Hazır Beton Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Güleryüz, beton üretiminde son 3 yıldır Avrupa birincisi, uygulama teknolojisinde ise gelişmiş ülkeler düzeyinde olan Türkiye’nin bu potansiyelini karayolu planlamalarında, özellikle de ağır taşıt trafiğinin yoğun olduğu bölgelerde kullanmasını isteyerek, ”Petrol fiyatlarındaki ani artış nedeniyle asfalt betonu birim fiyatı yükselmeye başlamışken, beton birim fiyatında bu kadar keskin değişiklikler meydana gelmemektedir. Beton yolların ilk yapım maliyeti asfalt yolun altındadır ve bakım masrafı daha azdır” dedi.

Güleryüz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, şehirler arası ve şehir içi karayollarının son yıllarda giderek artan bakım ve onarım giderlerinin, Türkiye’nin bu sorunu kendi kaynaklarını daha çok kullanarak akıllı bir şekilde çözme zorunluluğunu ortaya koyduğunu söyledi.

Türkiye’nin çimento üretiminde dünyanın önde gelen ülkelerinden olduğunu, beton üretiminde son 3 yıldır Avrupa birincisi, uygulama teknolojisinde ise gelişmiş ülkeler düzeyinde bulunduğunu anlatan Güleryüz, Türkiye’nin bu potansiyelini karayolu planlamalarında, özellikle de ağır taşıt trafiğinin yoğun olduğu bölgelerde kullanılması gerektiğini dile getirdi.

Avrupa Hazır Beton Birliği (ERMCO) üyesi olan Türkiye Hazır Beton Birliği’nin, Avrupa’daki gelişmeleri yakından takip etme şansına sahip olduğunu belirten Güleryüz, ”Avrupa’da yapılan araştırmalar göstermiştir ki, beton yolun ömrü 34 yıl iken asfalt yolun ömrü 17 yıldır. Aynı iklim koşulları asfalt ve beton yolun uygulanarak yapıldığı birçok araştırmada performans açısında da beton yolun asfalt yola karşı üstün olduğu görülmüştür” diye konuştu.

”Beton yolun maliyeti daha az”

Beton yol ile asfalt yol kıyaslandığında beton yolun taşıma gücünün yüksek olması, üzerine gelen yükleri asfalta göre çok daha geniş bir alana yayarak taban zeminine iletmesinin avantaj olduğunu ifade eden Güleryüz, ”Yani taşıma gücü taban zeminine iletir. Bu nedenle, beton yol zayıf taban zeminleri üstünde asfalt yollara göre daha iyi sonuçlar vermekte, dayanma bakımından her türlü etkiye karşı koyacak şekilde hazırlanabilmektedir. Beton yolların bir diğer artısı ise maliyet açısındandır. Günümüzde petrol fiyatlarındaki ani artış nedeniyle asfalt betonu birim fiyatı yükselmeye başlamışken, beton birim fiyatında bu kadar keskin değişiklikler meydana gelmemektedir. Beton yolların ilk yapım maliyeti asfalt yolun altındadır ve bakım masrafı da daha azdır” dedi.

Betonun dayanıklılığının en çok önem kazandığı mevsimin ilkbahar olduğuna dikkati çeken Güleryüz, Amerikan Devlet Karayolu ve Taşımacılık İdareleri Birliği (AASHTO) tarafından Kanada’da yapılan araştırmaya göre, asfalt yolların yüzde 61’inin bahar koşullarında bozulduğunu, oysa aynı koşullarda betonda bozulma oranının sadece yüzde 5,5 olduğunu söyledi.

”Beton yollar her mevsimde ve her koşulda yapılabilir”

Asfalt uygulaması düşük sıcaklıkta ve yağışlı havalarda yapılamadığından yapım ve onarım mevsiminin kısa olduğunu bildiren Güleryüz, beton yol uygulamasının ise ıslak zeminde dahil olmak üzere, hemen her iklim koşulunda yapılacağını kaydetti.

Asfalt yollarda bağlayıcı olarak kullanılan asfalt malzemesinin, bünyesinde çeşitli uçucu maddeler içerdiğini, bu uçucu maddelerin zamanla kaybolması sonucunda, kaplamada ”yaşlanma” adı verilen bir tür gevşekleşme ve eskime görüldüğünü belirten Güleryüz, beton yolların bağlayıcı maddesi çimentonun ise herhangi bir uçucu madde içermediğini, bu nedenle beton yol için yaşlanma, gevrekleşmenin söz konusu olmadığını söyledi.

Beton kaplamaların kayma sürtünme katsayılarının yüksek olduğunu dile getiren Güleryüz, ”Yol yüzeyi düzgün olduğundan yağış suları kolay akar ve yüzey çabuk kurur. Sürücülerin güvenliği düşünülürse, beton yolun yapısı daha da önem kazanır. Asfaltta oluşan tümsek ve çukurlar yağışlı havalarda fazladan su tutar. Bu da su kızağı tehlikesi için büyük bir potansiyel oluşturur” diye konuştu.

”Beton yollar gece görüşünü kolaylaştırır”

Beton yolların doğal olarak açık renkli olması ve araçlardan veya sokak lambalarından gelen ışıkları, koyu asfalt kaplamalara göre daha az emmeleri nedeniyle gece görüşünün arttığını bildiren Güleryüz, şöyle konuştu: ”Günümüze kadar yapılan araştırmalar, beton yolların birçok açıdan üstünlüğe sahip olduğunu kanıtlamaktadır. Amerika’da 100 yılı, Avrupa’da ise 75 yılı aşkın süredir kullanılan beton yolların oranı, bazı ülkelerin otoyollarında yüzde 70’dir. Türkiye’de az sayıdaki bazı şehir içi ve köy yolları dışında ne yazık ki bugüne kadar uygulanmamıştır. Ülkemizde havaalimanı inşaatlarında çalışmış beton yol yapım tecrübesine sahip çok sayıda müteahhitlik firması bulunmaktadır. Ülkemiz beton yol yapımına başlayacak altyapıya sahiptir.”