Çin seferi nükleere yaradı 2. santralde 3 ülke yarışacak

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın 300 işadamıyla çıktığı Çin gezisinde nükleer işbirliği başta olmak üzere 6 anlaşmaya imza atıldı. Çin Ulusal Halk Meclisi’nde gerçekleştirilen başbaşa ve heyetler arası görüşmelerin ardından Erdoğan ile Çin Başbabakanı Vın Ciabao nezaretinde anlaşmalar imzalandı.
Düzenlenen imza töreninde, Türkiye ile Çin Halk Cumhuriyeti arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlarla Kullanımına İlişkin İşbirliği Anlaşması’na imza koyuldu. İmzalanan anlaşmalardan biri de Çin Ulusal Enerji Ajansı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı arasında nükleer enerji alanında işbirliğini içeren niyet mektubu oldu. Bu anlaşmayı ve niyet mektubunu Türkiye adına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız imzaladı.

Yatırımların korunması anlaşması
İki ülke arasında kültür merkezlerinin karşılıklı kuruluşu hakkında niyet mektubuna da imza konuldu. Niyet mektubuna Türkiye adına Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay imza attı. Törende TRT ile CCTV arasında ikili işbirliği anlaşması da imzalandı. Anlaşmaya TRT adına Genel Müdür İbrahim Şahin imza koydu.
Yatırımların karşılıklı teşviki ve korunmasına, müzakerelerin tamamlanmasına dair niyet beyanı da imzalandı. Anlaşmayı Türkiye adına Türkiye’nin Pekin Büyükelçisi Murat Salim Esenli imza koydu.

Üç ülke ile görüşüyoruz
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ikinci nükleer santral konusunda Rusya ile görüşmelerin durduğunu, aralarında Çin’in de bulunduğu 3 ülke ile görüşmelerin sürdüğünü açıkladı.
Yıldız görüşmelerde enerji sektörüyle ilgili iki temel anlaşma imzaladıklarını söyledi. Anlaşmaların nükleer güç santrallerinin yapımında işbirliği anlaşması olduğunu belirten Yıldız, bu anlaşmanın iki ülke kurumlarının artık karşılıklı görüşebilmelerini ve nükleer güç santralleriyle ilgili teklifleri alabilmelerine olanak sağlayacağını dile getirdi.
Yıldız, “Dolayısıyla Türkiye bugünden itibaren gerek Japonya ile gerek Güney Kore ile ve gerekse Çin ile beraber aynı süreçte müzakereleri yönetebilecek bir döneme girmiştir. Özellikle Sinop ile alakalı hangi hükümetlerarası anlaşmaya ve modele uygun olarak hangi ülke ön alabiliyorsa onunla anlaşmaya daha yakın olabileceğimizi söyleyebilirim. O yüzden biz artık müzakerelerimizi 3 ayrı ülke ve 3 ayrı model üzerinde yürütebileceğimizi söylüyorum” dedi.

‘Rusya’yla devam kurgumuz yok’
Yıldız, bir soru üzerine, “İkinci nükleer güç santralinin Rusya ile beraber devam etmesini öngören herhangi bir kurgumuz şu anda yok. Sinop’a yapılacak ikinci nükleer santralle ilgili olarak şu anda masada bulunan 3 tane müzakereyi inşallah yürütüp sonlandırmak durumundayız. Bunun daha doğru olduğu kanaatindeyim. Türkiye’nin 2023 vizyonunda en az ikinci santralini yani 4 ünite daha kurmasına dönük bir çalışmayı inşallah nihayetlendireceğiz kanaatindeyim” dedi.
Çin’in enerji devlerinin CEO’larıyla kahvaltıda bir araya geleceklerini belirten Yıldız, hidroelektrik santral ve kömür santrali konularının da ele alınacağını söyledi.

‘Çin yarışta önemli avantaj elde etti’

Financial Times (FT) gazetesi, Karadeniz’de nükleer santral yapımı konusunda Türk hükümetinden garanti talep etmeyen ve kendi finansmanını sağlayabileceğini ifade eden Çin’in, “uluslararası yarışta avantaj elde ettiği”ni yazdı.
FT, haberinde, “Çin’in, bu yarışta avantaj elde ettiği görülüyor, bu da nükleer şirketlerinin hırslarının, küresel nükleer sanayini nasıl şekillendirmeye hazır olduğunun işareti” diye yazdı.

Sadece Pakistan’da santral kurdu
Çin’in ‘nükleer santral oyunu’nda yeni olduğunu, şimdiye kadar yurt dışında sadece Pakistan’da santral inşa ettiğini kaydeden gazete, devlet destekli Çin National Nuclear Corporation ve Çin Guangdong Nuclear Power Corporation’un, küresel nükleer enerji tedarikçisi olma yönünde iddialarını olduklarını belirtti.

Vazgeçen de var
* Japonya 14 yeni reaktörün inşaatını iptal etti.
* İsviçre 3 yeni nükleer reaktör planını iptal etti ve 2034 yılına kadar nükleer santrallerini kapatacağını açıkladı.
* Almanya hükümeti 7 santrali kapattı, 2022 yılı sonuna kadar nükleer enerjiden tümüyle vazgeçilmesi konusunda karar aldı.
* İtalya’da nükleer santral kurulması konusu referanduma taşındı ve halkın yüzde 95’i ‘nükleere hayır’ dedi.
* Kuveyt Başbakan yardımcısı Dr. Mohammad Al - Sabah, elektrik üretmek amacıyla nükleer güce ve nükleer teknolojiye sahip olma isteklerinden vazgeçtiklerini açıkladı.
* Fransa Enerji Bakanı Eric Besson, nükleer enerjiyi tamamen devreden çıkartmayı gündeme getirdi.

Silah kriziyle başladı şarkılarla ortam yumuşadı

Erdoğan’ın Çin ziyaretinin ikinci günü silah kriziyle başladı. Urumçi’den Pekin’e geçen Erdoğan, korumaların silahlarını alamaması nedeniyle uçakta 30 dakika bekletildi.
Erdoğan’ın Pekin’e gelişinde, Türk korumalar, Erdoğan’ı, bagajda bulunan silahlarını aldıktan sonra uçaktan indirmek istedi. Ancak Çinli yetkililer, önce Erdoğan’ın inmesini, ardından silahların indirilmesinde ısrar etti.
Başbakanlık korumaları ise, silahlar alınmadan Erdoğan’ı uçaktan indirmeyeceklerini anlattı. Tartışmalar nedeniyle Erdoğan uçakta yarım saat bekletildi. Türk yetkililerin Çinli yetkililere, “Başbakan’ı uçakta bekletiyorsunuz” diye bağırdıkları duyuldu.
Tartışmaların ardından Çinli yetkililer, korumaların silahlarını ve bagajlarını almasına izin verdi. Silahların alınmasının ardından Erdoğan, uçaktan indi.

27 yıl sonra ilk ziyaret
Erdoğan, Ulusal Halk Meclisi’nde Çin Başbakanı Vın Ciabao tarafından resmi törenle karşılandı.
Vın Ciabao, Erdoğan’ın 27 yıl aradan sonra Çin’i ziyaret eden ilk Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olduğunu hatırlatarak, 2 yıl önce Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştirdiğini ve çok güzel bir şekilde ağırlandığını ifade etti. Vın Ciabao, Erdoğan’ın Pekin’den önce Sincan’ı ziyaret ettiğini ve bu bölgeyi ziyaret eden ilk Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olduğunu söyledi.
Erdoğan, Çin Devlet Başkanı Hu Jintao’yu Türkiye’de görmek istediklerini belirterek, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Çin Devlet Başkanı Hu Jintao’yu Türkiye’ye davet ettiğini söyledi.
Erdoğan, Vın Ciabao ile Suriye’yi de konuştu. Erdoğan, BM’de Suriye yönetimine destek veren Çin yönetimine ölümleri anlattı.
Çin Başbakanı, Başbakan Erdoğan onuruna verdiği akşam yemeğinde Türkçe şarkı jesti yaptı. Yemek sonrasında Çin Halk Kurtuluş Ordusu Orkestrası, 4 Türk şarkısı, 5 de Çin şarkısı seslendirdi. Orkestra, “gençler”, “siyah saçlı kızım”, “iki aslan bir kaya” ve “sarı kurdelem” parçalarını icra etti.

Tuzlu morina yediler
Türk heyetine akşam yemeğinde zengin içerikli mönü ikram edildi. Mönüde; papaya ve ıstakoz çorbası, kızarmış yeşil sebzeler ile tuzlu morina balığı, tatlı ve meyve tabağı yer aldı.