Ekonomi Dış piyasalarda "Türk kağıtları" kötüler arasında iyi durumda

Dış piyasalarda "Türk kağıtları" kötüler arasında iyi durumda

23.11.1998 - 00:00 | Son Güncellenme:

Dış piyasalarda "Türk kağıtları" kötüler arasında iyi durumda

Dış piyasalarda Türk kağıtları kötüler arasında iyi durumda

       TÜRK bankaları ve firmaları tarafından yurtdışında daha önce satılan üç yıl, beş yıl, yedi yıl vadeli tahviller, bir ara yıllık yüzde 20, yüzde 24 getiri sağlayan fiyatlardan alınıp satılır oldu. Ama bir süre sonra yıllık getiri yüzde 13.5, yüzde 15.0'e kadar düştü.
       Sayın okuyucularıma bu işin perde arkasını anlatacağım.
       Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi'nin çıkardığı tahviller ve bonolar ile, KİT'lerin ve özel sektörün çıkardığı tahviller yurtdışında alınıp satılıyor.
       Açık anlatımıyla bunları piyasaya arz edildiğinde satın alanlar ellerinde tutmuyor. Değişik nedenlerle tekrar satışa çıkarabiliyor.
       Bu alım satımlar nedeniyle, Hazine kağıtları, KİT kağıtları, özel sektör kağıtları için yurtdışında bir fiyat oluşuyor. Bu fiyata dayalı olarak kağıtların yıllık getirileri, daha önce belirlenmiş faiz oranlarının üzerine çıkıyor veya altına iniyor.
       Örneğin şu anda 10 yıl vadeli, üzerlerinde yıllık yüzde 10 faiz kuponu bulunan 100 dolarlık Hazine tahvillerimiz, Avrupa piyasalarında 92 dolardan satılıyor. Bu nedenle yıllık getirisi yüzde 11.47'ye çıkıyor. Bu getiri, aynı vadeli ABD Hazine Bonosu'nun getirisinin üzerinde 6.72 puanlık bir ek getiriyi ifade ediyor.
       Sayın okuyucularım soracaklar: "İyi de... Türk Hazine kağıtları yıllık yüzde 11.47 getiri verirken, yatırımcılar nasıl oluyor da yıllık getirisi yüzde 4.75 olan ABD Hazine Bonosu'nu satın alıyor?"
       İşte burada "ülke riski" denilen etken ortaya çıkıyor. Sağlamcılar, yüzde 4.75 faize razı oluyor. Riski göze alanlar, yüzde 11.47 yıllık getirisi olan Türk Hazinesinin kağıtlarını alıyor.
       Dışbank'ın Hazine Pazarlama Bölümü Sorumlusu Meltem Altaş Hanım, Rusya krizi ortaya çıkınca, Avrupa'daki kurumsal yatırımcıların panik içinde portföylerini boşalttıklarını, bu arada Türk tahvillerinin de düşük fiyatla satıldığını anlatıyor. Meltem Altaş'ın anlatımına göre, ilk panikte, 100 dolarlık kağıtların 77 dolara, 80 dolara satılması karşısında bunların yıllık getirisi yüzde 14.7'lere ulaştı. Ama sonra ortalık sakinleşince Türk kağıtlarının fiyatları 78 dolardan 92 dolara, 95 dolara tırmandı.
       Türk özel sektör kuruluşları tarafından çıkarılıp Avrupa piyasalarında satılan tahvillerin ikinci piyasadaki fiyatları da aynı dönemde o kadar düştü ki, bunların yıllık getirileri yüzde 20'lere, yüzde 24'lere tırmandı. Ama şimdilerde onların faizi de yüzde 15'lere indi.
       Bu kağıtların getirisi yüksek ise de, Türkiye riskinden daha büyük riski göze alanlar için yıllık getirisi daha yüksek kağıtlar da piyasalarda dolanıyor.
       - On yıl vade ve de yüzde 10 faiz ile çıkarılmış Rusya kağıtlarının 100 dolarlığı 23 dolardan satıldığından yıllık dolar getirisi yüzde 47.4 gibi çılgın bir rakama ulaşıyor. Faizi ve anaparayı kimin alabileceği, kimin alamayacağı belli değil.
       - Otuz yıl vadeli Brezilya kağıtlarının üzerinde yazılı faiz yüzde 10.1 ama, bu kağıtların 100 dolarlığı 72.7 dolardan satıldığı için, yıllık getirileri yüzde 14'ü aşıyor.
       Değişik ülkelerin kağıtlarının Avrupa pazarındaki fiyatları ile ilgili bilgileri yayımlayan Financial Times gazetesi, Standart and Poor's firması tarafından ülkeye verilen kredi notunu da ve net getirideki aylık fiyat değişimini de gösteriyor. Bir ay içinde ülke kağıdının getirisi artıyor ise bu ülkenin kredi riskinin de arttığına işaret ediyor. Getiri oranındaki gerileme, ülkenin kredi itibarının düzeldiğini, riskinin azaldığını ortaya koyuyor.
       Sayın okuyucularıma dünya pazarları hakkında genel bir bilgi vermek amacıyla yazının altında değişik ülke kağıtlarının alım satım fiyatları ve yıllık getirileriyle ilgili bir tablo yayımlıyorum.