Doları ‘TL’ tutacak

Borsa İstanbul AŞ Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkan Vekili Murat Çetinkaya, uluslararası standartlarla uyumlu bir Türk Lirası referans faiz oranı olan TLREF’i oluşturduklarını belirterek, “Bankalarımız uzun vadeli TL finansman sağlamak, daha da ziyade sabit faizli uzun vadeli TL kredilerinin faiz riskini yönetmek için yurt dışında milyarlarca dolar tutmak durumunda kalıyor. TLREF’e dayalı swap işlemleri yaygınlaştıkça faiz riskini yönetmek için bankacılık sisteminin dolar kullanmasına, bu kaynağı yurt dışına göndermesine gerek kalmayacak” dedi.

LIBOR dönemi kapanıyor

Dünyanın en önemli gösterge değişken faizi olarak anılan LIBOR’un 2021’den sonra ilan edilmeyeceğini anımsatan Çetinkaya, G-20 ülkelerinin manipule edilemeyecek piyasalarda oluşan gecelik faizlere dayalı altyapı kurmaya çalıştığını belirterek, “Bu konjonktürde Türk Lirası için büyük bir fırsat gördük. Repo piyasasında zorunlu karşılık kaldırılınca, uluslararası standartlarla uyumlu bir Türk Lirası referans faiz oranı olan TLREF’i oluşturduk. Avrupa Kalkınma ve Yatırım Bankası (EBRD) da sürecin paydaşı olacak” diye konuştu.

Referans faiz haline gelecek

Çetinkaya, “TLREF, gecelik işlemlerden türetilen, finansal sistem tarafından kolaylıkla erişilebilir bir referans faiz oranıdır. LIBOR’a karşı en önemli üstünlüğü, organize piyasada herkesin gözü önünde gerçekleşen işlemlerden türetilmesiyle kazandığı şeffaflıktır. Bir sonraki adımda TLREF bazlı daha uzun vadeli işlemler için Overnight Indexed Swap (OIS) eğrisi oluşturmaya odaklandık. Faiz takası anlaşmalarının altyapısını oluşturarak bankalarımızın orta ve uzun vadeli TL faiz risklerini döviz likiditelerini kullanmadan yönetmelerine olanak sağlayacağız” diye konuştu.

Ekonomide oynaklık azalacak

Çetinkaya, “Bankaların riski bertaraf etmek için kullandıkları yöntem yabancı bankalarla takas ettikleri dövizi teminat gibi kullanarak, karşılığında uzun vadeli sabit faizli TL fonlama yaratmak. Bu yapı dolarizasyonu perçinliyor. Yerli yabancı her kurumun üzerinde mutabık olduğu bir değişken faizimiz, TLREF’imiz olursa döviz ile TL anaparayı takas etmemize gerek kalmadan sadece sabit ve değişken TL faiz takas anlaşması yaparak faiz riskini yönetme imkanına kavuşuruz. TLREF yerleştikçe, şirketlere yabancı para yerine uzun vadeli TL kredi kullandırılması mümkün olacak, reel kesimin kur riski azalacak. Sabit ve değişken faiz arasında tercih ve geçiş yapılabilecek, tüketim ve yatırım talebi kur ve faiz dalgalanmalarından daha az etkilenecek, ekonomideki oynaklık azalacak” dedi.

Borsadaki yenilikler

Çetinkaya, “Borsada benzer büyüklük, derinlik ve likiditeye sahip hisseleri gruplayarak yatırımcılara rehberlik ve uygun işlem şartları sağlayacağız. En çok işlem gören gelişmekte olan ülke para birimlerinden olan TL’nin dövize karşı fiyatlamalarında BİST’in bir referans merkez olmasını amaçlıyoruz” dedi.

Kredi maliyeti ucuzlayacak 

Çetinkaya, “Bankalar uzun vadeli TL finansman sağlamak, sabit faizli uzun vadeli TL kredilerinin faiz riskini yönetmek için yurt dışında milyarlarca dolar tutmak durumunda kalıyor. Kredilerin hızlandığı dönemde, bu rakam 25 milyar doları aştı. Değişken döviz faizine değil de TLREF’e dayalı bir swap mekanizması kredi maliyetini düşürmeye yardımcı olacak” dedi.