El Beşir’in 5 milyar varil petrolü var

Hakkında, Darfur soykırım suçu nedeniyle Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin tutuklama kararı olan Sudan Devlet Başkanı Ömer el Beşir’in İstanbul’a gelmesi, Türkiye ile AB arasında yeni bir gerginliğe neden olurken, Türkiye’nin Sudan’la ilişkilerini geliştirme konusundaki kararlılığı dikkat çekiyor. El Beşir’in bu ziyaretinde serbest ticaret anlaşmasının ele alınması bekleniyor.
Türkiye’nin bu ülkeyle ilişkilere verdiği önemin bir sonucu olarak imzalanan ağırlıkla ticari konulardaki anlaşma sayısı 12’yi bulurken, Türkiye’nin Hartum Büyükelçiliği Ticaret Ataşeliği de Sudan’ın petrol kaynakları konusunda özel bir araştırma yaptı.
Buna göre, Sudan’ın petrol üretimi günlük 600 bin varile ulaştı. Toplam 5 milyar varil petrol rezervine sahip. (Türkiye’nin yıllık tüketimi 170 milyon varil civarında) Türk - Sudan İş Konseyi’nin raporunda da Sudan’ın petrol rezervlerine dikkat çekiliyor.

STA yapılması gündemde
Sudan’ın petrolünü Çinli CNPC, Malezyalı Petronas, Hintli ONGC ve Sudanlı Sudapet ortaklığı üretiyor. Çin toplam ithalatının yüzde 7’sini Sudan’dan yapıyor.
Petrol kaynaklarını çeşitlendirmek isteyen Türkiye için de Sudan önemli bir seçenek. DEİK raporlarında Sudan’ın zengin yeraltı kaynaklarına (altın ve uranyum) dikkat çekiliyor. Türkiye, serbest ticaret anlaşması (STA) için Sudan’a talebini iletti. Son olarak ekim ayında Tarım Bakanı Mehdi Eker talebi resmen iletti. Kasımda konuşulması kararlaştırıldı. El Beşir’in bu ziyaretinde ele alınması bekleniyor.
Sudan’la ekonomik ilişkiler için 2008’de kurulan İş Konseyi’nin başkanlığını, petrol yatırımları yapan Çalık Holding’in sahibi Ahmet Çalık’ın eniştesi Abdülkadir Taçyıldız yürütüyor. Taçyıldız’ın yöneticisi olduğu Gap İnşaat, 89 milyon dolara Sudan Telekom binasını inşaatını yaptı.

Ticaret 6’ya katlandı
Türkiye ile Sudan ticaret hacmi 2000 yılında 43 milyon dolardı. 2008 yılında 243 milyon dolara ulaşarak 6’ya katlandı. 2009’da 350 milyon doları aşması bekleniyor. Altyapı yatırımlarına hız veren Sudan’da Türk müteahhitlerinin 2008 yılında aldığı işlerin toplam değeri 850 milyon doları buluyor. 2003-2008 yılları arasında Türk firmalarının Sudan’da üstlendikleri projelerinin toplam bedeli ise 1.7 milyar dolar.