Enflasyon tek hane

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), eylülde aylık bazda yüzde 0.99, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0.13 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 9.26, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 2.45 olarak tek haneye indi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, eylül ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 18.27, yurt içi üretici fiyatları yüzde 26.44 arttı. Geçen yılın aralık ayına göre de tüketici fiyatları yüzde 8.42, yurt içi üretici fiyatları yüzde 6.53 yükseldi.

Hedef yüzde 5’in altı

Ocak 2017’de yüzde 9.22, Temmuz 2017’de yüzde 9.79 olarak gerçekleşen enflasyon, geçen ağustosta yüzde 17.9, eylülde yüzde 24.52, ekimde de yüzde 25.24 seviyelerine tırmanmıştı. Bunun üzerine Hazine ve Maliye Bakanlığı “Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı”nı başlatmış, kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları, pek çok şirket ve vatandaşlar bu programa destek vermişti.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Twitter’dan yaptığı paylaşımda, 2019 Eylül ayı enflasyon rakamlarına ilişkin açıklamada bulundu. Paylaştığı görselde, ÜFE ve TÜFE oranlarının tek haneli seviyelere indiğini kaydeden Bakan Albayrak, şu ifadeleri kullandı: “İlk gün hedeflerimizin başına yazdığımız enflasyonla mücadelede büyük bir aşamayı geride bıraktık. Ağustos ayındaki kur ataklarının ardından ekonomideki en önemli kazanımı sağladık. Ekim ayında yüzde 25 seviyesindeki TÜFE’de ve yüzde 45 seviyesindeki ÜFE’de tek haneyi yakaladık. Ekonomide arzu ettiğimiz seviyeye ulaşmak için şimdi yeni hedefimiz bu kazanımları koruyarak, enflasyonda yüzde 5 seviyesine adım adım ilerlemek. Enflasyonda ve cari dengedeki bu başarıyı, ekonominin tüm alanlarına taşıyacağız. Gece gündüz demeden çalışacak ve sonunda kazanacağız.”

Konut çıktı, gıda düştü

TÜFE’de yer alan ana harcama gruplarında, eylülde aylık bazda en yüksek artış yüzde 2.15 ile konut grubunda oldu. Giyim ve ayakkabıda yüzde 2.13 artış kaydedildi. En çok düşüş gösteren grup yüzde 0.60 ile gıda ve alkolsüz içecekler olurken, eğlence ve kültürde yüzde 0.53 düşüş gerçekleşti. Yıllık bazda en yüksek artış yüzde 43.86 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda görüldü. Endeksteki 418 maddeden 42’sinin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 292’sinin ortalama fiyatlarında artış, 84’ünün ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

ANALİSTLER FAİZ İNDİRİMİ BEKLİYOR

‘Yılı yüzde 12-13’le bitirir’

Haluk Bürümcekçi Ekonomist

“Enflasyonun geçen yıla göre belirgin gerilemesinde, gıda fiyatlarındaki düşüşün devam etmesi ve gıda dışı diğer gruplarda artışların kur şokunun yaşandığı geçen yıla göre ılımlı kalması etkili oldu. Yıllık enflasyonun ekimde sınırlı geriledikten sonra, güçlü baz etkisi nedeniyle son 2 ayda tekrar yükselerek yılı yüzde 12-13 aralığında bitirmesi olası duruyor.”

‘Ekimde de tek hane’

Muammer Kömürcüoğlu İş Yatırım Araştırma Yön.

“Yıllık enflasyondaki düşüşte baz etkisi temel faktör. Manşet enflasyona 0,45 puan katkı verecek olan son elektrik zammına rağmen yıllık enflasyonun ekimde de tek hanede kalmasını bekliyoruz. Enflasyonda tek haneye dönüşün faiz indirimi konusunda TCMB’nin elini rahatlattığını düşünüyoruz. 24 Ekim’de TCMB 100-150 baz puan aralığında faiz indirimine gidebilir.”

‘200 baz puan olabilir’

Cem Tözge / Ata Yatırım Direktörü

“Ekim ayı enflasyonu yüzde bile gelse yıllık enflasyon baz etkinin devamından dolayı yüzde 7.50’ye düşecek. Tahvil faizleri ve başta bankacılık sektörü açısından borsaya olumlu yansıyacağını düşünüyoruz. Söz konusu enflasyon verisi sonrası TCMB’nin 24 Ekim tarihinde gerçekleştireceği toplantıda 200 baz puanlık bir indirim sürpriz olmayacaktır.”

Üretici fiyatlarını enerji yükseltti

Yİ-ÜFE kapsamında eylülde bir önceki aya göre madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 0.86, imalat sanayi sektöründe yüzde 0.05 geriledi, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı sektöründe yüzde 3.02 ve su temini sektöründe yüzde 0.23 arttı. Ana sanayi gruplarında eylülde aylık en fazla artış yüzde 2.7 ile enerjide gerçekleşti.