Faiz tedirgin etti, dolar sıçradı, euro arayı açıyor

AB zirvesi öncesinde bardağın dolu tarafına konsantre olan ve olumlu tepki veren piyasalarda Irak gündemi hakim. Piyasa AB beklentisiyle olumlu modunda ertelediği Irak riskini fiyatlara yansıtmaya başladı.
Dün bono piyasasında en çok işlem gören 3 Aralık vadeli bononun faizi 3 puan artarken dövizde 45 bin lira yükseliş yaşandı. Önceki gün 48.5 bileşiklerden kapanan gösterge 3 Aralık 2003 vadeli bononun faizi, bugün valörlü işlemlerde yüzde 52’ye kadar yükseldi. Faiz düne göre 3.5 puan arttı. Dün eurobondlarda da bir miktar kâr realizasyonu yaşandı. Önceki hafta 111 dolara kadar yükselerek prim yapan 2030 vadeli gösterge bonoda gelen satışların etkisiyle 108.250 dolara geriledi.

İhale faizi beklentinin altında
Dünkü ihalede ise faiz piyasa beklentisinin altında çıktı. Hazine 3 Aralık vadesinde yüzde 51 maksimum faizle borçlandı. Ağustos 2004 vadeli değişken faizli tahvil ihalesinde ise dönemsel faiz yüzde 12.24 ile beklentilerin üzerinde kaldı. Hazine’nin bugün yapacağı yılın en son yüklü itfasına karşılık yaptığı ihalelerde toplam net borçlanması 1.578.6 trilyon lira ile piyasa tahminlerinin üzerinde gerçekleşti.
Hazine önceki gün yaptığı bugün valorlü 3 aylık referans bono ihalesindeki 1.302 katrilyon liralık borçlanmasıyla birlikte bugün yapacağı 2.29 katrilyon liralık iç borç geri ödemesinin üzerinde toplam 2.88 katrilyon lira borçlanmış oldu.

Hedefinin üzerinde borçlandı
Hazine ihale öncesinde kamu kuruluşları ve piyasa yapıcısı bankalara 11 Ağustos 2004 vadeli kağıttan toplam olarak net 188.2 trilyon lira daha satış yaptı.
Dünkü ihale ile üçüncü kez ihraç edilen 3 Aralık 2003 vadesinde oluşan faiz en son 10 Aralık’ta yapılan ihalede yüzde 51.33 olmuştu. Bu vade ile Hazine net olarak 925.7 trilyon lira borçlanarak gelen nominal teklifin 1.814.2 trilyon teklifin yüzde 76’sını karşıladı.
İhalede yüzde 51 bileşikle piyasaya çıkan ihale kağıdı, bugün valörlü işlemlerde yüzde 52’ye yükseldi. Kağıt ikinci el piyasada bir miktar zarar yazdı. Bu da piyasanın hala tedirgin olduğunu gösteriyor.
Dünkü ihaleyle birlikte, Hazine aylık borçlanmasını rahatlıkla tamamlamış oldu. Hazine, aralık ayı hedefi 6.7 katrilyonluk borçlanma rakamının üstünde, son ihaleyle birlikte 7.9 katrilyon lira borçlandı. Irak tedirginliğinin arttığı bir ortamda Hazine’de kasım ayı hedefinin üzerinde borçlandı.

Dolarda ise Irak tedirginliği ve yıl sonu pozisyon kapamalarının etkisiyle bankalararası piyasada
45 bin liraya varan bir yükseliş yaşandı. Dolarda üçü yerli biri yabancı
4 bankanın alışta görünmesiyle, öğleden sonra döviz fiyatları sığ piyasada hızlı bir şekilde arttı. Dolar bugün valörlü işlemlerde 1 milyon 595 seviyesine ulaştı. Geçen hafta dövizde pozisyon açan yabancı bankaların Irak gerginliğinin etkisiyle bir miktar pozisyon kapamaları da yükselişte etkili oldu. Dolar yarın valörlü işlemlerde 1 milyon 595 binlerin üstüne çıktı. Dolar bankalaralarası döviz piyasasında 1 milyon 580’den kapandı.

Euro 55 bin lira arttı
Dün euro dolar paritesi ise son üç yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Euro dolar paritesi 1.0310"a ulaştı. Euronun hızlı yükselişinde, ABDönin beklenen Irak hareketinin doları olumsuz yönde etkilemesi bekleyişi var. Doların euro karşısında değer kaybetmesinin bir diğer nedenide yeni Amerikan Hazine Bakanı’nın ABD hükümetinin güçlü dolar politikası üzerinde ince ayar yapıp yapmayacağının bilinmemesi. Önceki gün serbest piyasada 1 milyon 585 bin liradan işlem gören euro, 55 bin liralık yükselişle günü 1 milyon 640 bin liradan kapattı.

Faiz piyasasında, son dönemde yabancı alımları da vardı. Faiz yüzde 70’li seviyelerden seçim öncesinde yabancıların alımlarıyla gevşemişti. Şu anda bonolar negatif fonlamayla taşınıyor. Irak’ın etkisiyle gerginliğin tırmanıp, faizde kısa vadede tekrar aşağı yönlü hareket beklentisi zayıflarsa oyuncular zararlarını realize etmeyi tercih edebilirler. Bu da faizde bir miktar daha harekete neden olabilir. Bonoda yüklü pozisyonları olan yabancıların Irak tedirginliğiyle satış yapması durumunda faizde bir miktar daha yükseliş olabilir.



• Yabancı bankaların yıl sonu pozisyonlarını kapatmak için dolarda alıma geçmeleri ve Irak operasyonu ile ilgili tedirginliklerden dolayı, dolar düne göre yaklaşık 40,000 lira arttı.
• Bugün valörlü işlemlerde doların ve faizlerin yükselişi artarak devam etti. Yurt dışında işlem gören Türkiye tahvilleri de Irak operasyonu endişelerinin baskısıyla hızlı bir şekilde değer kaybetti.



• Kopenhag zirvesi sona erdikten sonra Irak’taki gelişmeler ve IMF görüşmeleri gündemin üst sıralarına yükselmeye başladı. Özellikle para girişinin durması ve faizleri daha fazla düşürecek kısa vadeli olumlu beklentinin kalmaması faizlerde kâr realizasyonlarını ve sert satışları beraberinde getirdi.
• 3. kez ihraç edilen 3 Aralık ihalesine gelen fazla talebe karşın, ihale sonrası faizlerin yüzde 52-52.5 seviyelerine doğru yükselmesi kısa vadede piyasalarda yaşanan tedirginliği gösteriyor.
• Yılın son günlerinde, piyasalarda beklenti yaratacak gelişmenin olmaması, uzun vadeli faizlerde yüzde 50 seviyelerinin altını kısa vadede görmemizi zorlaştırıyor.