Herkes Türk fındığı yiyecek

Üretici bahçesindeki fındığı toplamak için gün sayıyor. Yapılan son araştırmalar, fındıkta bu yıl yüksek rekoltenin habercisi oldu. Fındık üretim ve ihracatında dünya tekeli durumundaki Türkiye, bu yıl rakipsiz olacak! Başta Karadeniz çanağındaki ülkeler olmak üzere, İtalya, ABD, Çin gibi ülkelerin fındıkta verim artışı için aradığı çare yetersiz kaldı. İklim koşulları, bu yıl dünyada fındık üreten ülkeleri de vurdu. Dünyadaki fındık veriminin bu yıl düşük seviyede kalacağını belirten uzmanlar, Türk fındığının daha çok taleple ve yüksek değerle satışta olacağını vurguladı. Buna göre, geçen yıl 500 bin ton seviyesinde gerçekleşen fındık rekoltesinin, bu yıl 650-700 bin ton olarak gerçekleşmesi bekleniyor.

FİSKOBİRLİK, Karadeniz İhracatçılar Birliği, Fındık Araştırma Enstitüsü, ziraat odaları, ticaret borsaları ve ilgili kurumların temsilcileri ile sürdürülen fındıkta rekolte belirleme çalışmaları tamamlandı. Fındıkta bu yılki tahmini üretim, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından açıklanacak.

Fındık için politika

Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, Türkiye’nin önemli rakiplerinden olan Gürcistan’da verimin son iki yıldır düşük seyrettiğini, diğer üretici ülkelerden de bu yıl için aynı duyumların alındığını söyledi. Türk fındığının dünyanın çikolata/şekerleme üretiminde vazgeçilmez olduğunu belirten Yıldırım, “Türkiye, fındık konusunda bu kadar güçlü iken, dünya piyasasını kendisi yönetemiyor. İhracatta aldığı değerler çok düşük kalıyor. Bu piyasanın bize ihtiyacı olduğunu bilerek hareket etmeli, dünyada bu alanı yöneten konumunda olmalıyız. Bu sayede üreticinin, alıcının ‘yüksek rekolte, düşük fiyat’ algısı yerine üretimin değeri fark edilmiş olur. Türk fındığı kazançlı çıkar. Bunun için öncelikle gelecek yılları da kapsayan, sürdürülebilir bir fındık politikası üretmek ve sadık kalmak gerekiyor” diye konuştu.

İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Haydar Gören de, ihracat atağında geride kalmamak için sürdürülebilir bir fındık politikası oluşturulması önerisinde bulundu. Gören, “Verimin yanı sıra fındıkta kaliteyi de artırmamız lazım. İhracatta daha etkin olmak için kaliteli fındık ihtiyacımız var. Ürünü korumak, bahçeleri korumak için çalışmaları devam ettirmeliyiz. Dünyada edindiğimiz yerde kayıplar veriyoruz” dedi.

TMO piyasada olacak mı?

Üreticilerin rekolte tahmini açıklanmadan ve fındık toplamaya başlamadan önce TMO’nun piyasada olup olmayacağını, bir taban fiyat belirlenip belirlenmeyeceğini öğrenmek istiyor.

Geçen yıl ekim ayı sonunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, TMO’nun fındık alacağını ve 14 lira seviyesinde bir fiyat belirlendiğini açıklamıştı.
FİSKOBİRLİK Başkanı Lütfi Bayraktar, bu sezonun fındık açısından iyi olacağını tahmin ettiklerini belirtirken, bu verimin fiyatlara da olumlu etkisi olacağını söyledi. Bayraktar, “700 bin tona yakın rekolte tahmini oluştuğu değerlendiriliyor. Fiyatlara da etki etmesini bekliyoruz. Çünkü TMO stoklarında da fındık çok az miktarda kaldı. Stok yok, dünyada fındık üreten ülkeler çok iyi durumda değil. Üreticinin mevcut durumda beklentisi, bu yıl da bir taban fiyat açıklanıp açıklanmayacağına yönelik. Eğer böyle bir durum olacaksa erkenden açıklanmasını istiyoruz” dedi.

Fındık bahçelerini de vurdu

Daha önce Doğu Karadeniz Bölgesinde ve ardından Düzce’de etkili olan yoğun yağış ve sel felaketi bir kısım fındık bahçesini de etkiledi. Alınan bilgilere göre, iklim koşulları nedeniyle fındık toplanmadan önce yaşanan sıkıntıların, bu bölgelerde verime etki edebileceği, ancak rekolteyi etkileyecek düzeyde olmayacağı belirtiliyor. 

Yeni ürün fiyatı ne olur?

Giresun Ticaret Borsasında fındık fiyatı 16-17 lira seviyesinde işlem görüyor. Yeni hasadın fiyatı ise genellikle, eski ürünün piyasadaki kapanış fiyatıyla başlıyor. Bu nedenle üreticinin beklentileri yüksek. Üreticiler, piyasada fiyatın ‘speküle’ edilmemesi için rekolte ve taban fiyat konusunda erken açıklama bekliyor.

Ali Ekber Yıldırım, fındık toplamanın ilk zamanlarında yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları nedeniyle de fiyatın düşük seyrettiğini anlatırken, “Ağustos-Eylülde gurbetçiler fındığını toplayıp satıp gitmek istiyor, bu dönemde arz yüksek olunca fiyat düşük kalıyor. Spekülasyona çok açık bir ürün. ‘Ürün çok fiyat düşer’ algısından kurtulup, alıcıların da eline teslim etmeden üreticiyi teşvik edecek adımlar atılmalı” dedi.