KOBİ’ye 'limit'siz kredi yok

Bankalar küçük ve orta boy işletmelere (KOBİ) ve esnaflara ihtiyaç duyduklarında kredi vermek istiyorlar. Sektörde faaliyet gösteren bankaların bir kısmı bu yaklaşımı ekonomideki çarkların işlemesi için uygulamaya çaba gösteriyor. Ancak bazı bankalar ise piyasa paylarını artırmak, sermayedarın kar beklentisini karşılamak ve önemli oranda yabancı hakimiyetinde olan sigorta şirketlerinin ürünlerini satmak için KOBİ ve küçük esnafların kredi talebi üzerinden adı sanı duyulmayan yeni ürünler icat ediyorlar.

Bu ürünlerden KOBİ kredisi için piyasaya sürülen yeni sigorta, limit sigortası. Kredi limiti düşük olan KOBİ’lere önce bankacı, ‘limit vadesi güncelleme’, ‘yeni limit teklif etme’ gibi yöntemlerle limit yükseltme teklifinde bulunuyor. “Limitini yükselttik. İstediğin zaman kredi kullan” diyor. Nakit ihtiyacı olan KOBİ ve esnaf sıkıştığında bankaya başvurduğunda ise karşısına limit sigortası çıkartılıyor.

Poliçe hedefi var

“Bu sigortayı yaptırmazsan, krediyi alamazsın” deniyor. KOBİ, çaresiz kalan KOBİ ve küçük esnaf, bankacının çek, taksitli kredi limiti kullanma gibi tekliflerinin masrafları düşürülünce karlı çıkacağını ifade eden yönlendirmeleriyle limit sigortasını yaptırıyor. Kredi alırken limit sigortasına imza atan KOBİ bunu her yıl yenilemek zorunda.

Zorunlu olmayan bu sigorta türü böylece KOBİ kredisi için mecburi hale geliyor.

Penetrasyon...

Sigorta yabancı sermayeli sigorta şirketleri de olan bazı bankalar bu sigorta poliçelerinde yüzde 30 ile 50 arasında kâr marjı elde ediyorlar.

Çalışanlarına poliçe hedefi veren bankalar, BCH (Borç Ticari Hesap), KMH (Kredili Mevduat Hesabı), ticari kredi kartı, iskonto iştira kredisi ürünleri üzerinden bu sigortayı sat diyor. Bankacı verilen hedefi gerçekleştiremezse, her hedef müşteri için 5 bin TL şubesine ceza almakla tehdit ediliyor.

Bu çalışma sistemine bankacılık sisteminde limit sigortası penetrasyonu deniliyor.

Banka, KOBİ ve esnaf müşterilerine kredili mevduat hesabı gibi belirli bir kredi limiti açıyor. En az 200 bin liralık kredi limiti verilen KOBİ ve küçük esnaf bu limiti kullansın veya kullanmasın 200 bin TL’lik limit için peşinen en az 3 bin lira limit sigortası bedeli ödüyor. 300 bin limit için 7 bin 500, 500 bin limit için 7 - 8 bin limit sigortası ödeniyor.

Yapılandırma açıklamışlardı

Bankalar kısa bir süre önce Türkiye Bankalar Birliği (TBB), nezdinde KOBİ’lerin borçlarını yapılandırmaya yönelik ortak bir karar açıklamışlardı.

Buna daha önce büyük şirketler için alınan borç yapılandırma kararı küçük ve orta ölçekli şirketler için de alındı. Bankalar Birliği’nin üyelerine tavsiye olarak ilettiği karara göre, nakit akışı son dönemlerde piyasalarda yaşanan çalkantılardan olumsuz etkilenen KOBİ’lerin hayatta kalması için bankalar borç yapılandırmasına gidecek.
Nakit akış dengesi geçici olarak bozulduğu için borçlarını ödemekte zorlanan şirketlerin 15 milyon liraya kadar kredilerinin, 6 aya kadar anapara ödemesiz olmak üzere, toplam 24 aya kadar vade yapılacak. Bankalar 30 Nisan 2019 tarihine kadar vadesi dolacak; spot kredileri ile taksitli kredilerin bu dönemde vadesi gelen taksitleri, 6 aya kadar anapara ödemesiz olmak üzere, toplam 24 aya kadar vadelendirecekler.