Panik durdu ama piyasa kırılgan

     

     Geçen hafta piyasalar kotasyon indirimi beklerken, ABD ile askeri gerginlikle başlayan ve sözde Ermeni soykırım yasa tasarısıyla zirveye ulaşan bir ortamda adeta panik ataklar yaşandı. Faiz yüzde 57'ye, dolar 1 milyon 430 bine yükseldi. Faiz haftanın son iki gününde ise yüzde 51'ler seviyesinde dengelenmeye çalıştı. Ancak istikrar sağlanamadı ve piyasa hâlâ kırılgan.
     Aşırı dalgalanmaların ardından bu hafta IMF kanadından gelecek açıklamalar ve ABD Senatosu'nda gündeme getirilen sözde soykırım iddialarını taşıyan Ermeni yasa tasarısının akibetiyle ilgili gelişmeler piyasada yönü tayin edecek.
     Hazine müsteşar yardımcılarının değiştirilme hazırlığı ise piyasa tarafından henüz fiyatlanmadı. Çünkü tatile çıkan üç müsteşar yardımcısı belki de istifa edecekler ama yerlerine atanacak isimler henüz kesinleşmedi. İşin ilginci hükümet, görev değişiklikleri planını, hazırlıklarını yapmamasına karşın haftalar öncesinde kamuoyunun gündemine sokuyor.
     Görev değişikliğinin gündeme gelmesinden bu yana aradan üç hafta geçmesine karşın ortada bir tek DPT kökenli Cavit Dağdaş'ın ismi geçiyor. Hazine Müşteşarı İbrahim Çanakçı'nın yakın çalışma arkadaşı olan Dağdaş, Çanakçı'nın daire başkanlığı sırasında bir süre genel müdürlüğünü de yapmıştı. Müşteşar yardımcılıkları için eğer piyasanın bilmediği ve teknik donanımı zayıf isimler gündeme gelirse piyasanın tepkisi olumsuz olacaktır.
     
     Merkez izlemede
     Eksi çıkan haziran enflasyonu ve temmuz ayı birinci beklenti anketi kotasyon indirimi beklentisini kuvvetlendirdi. Ancak Merkez, 5. gözden geçirme çalışmalarını da izlemeyi tercih ediyor. MB, bir süre daha bekleyip net bir tablo görmeyi tercih edecek gibi gözüküyor. Cuma günü bitecek IMF ziyareti ve bu tarihte gözden geçirmeyle ilgili olarak yapılacak resmi açıklama nedeniyle, MB'nin bu tarihe kadar bekleyeceği düşünülüyor.
     
     IMF uzmanları Ankara'da teknik düzeydeki çalışmalarını sürdürüyor. IMF ile görüşmelerde öncelikli olarak bütçe uygulamaları üzerinde durulması bekleniyor. Geciken yapısal düzenlemeler bir şekilde bitirilecek. Buradaki kısa gecikmeler IMF tarafından idare edilebilir boyutta. Şu aşamada artık birinci öncelik kamu maliyesi ve atıl istihdamın giderilmesi olarak görünüyor. Borçların çevrilmesi için temel koşul kabul edilen kamu kesimindeki yüzde 6.5 oranındaki faiz dışı fazla hedefinin tutturulacağını hem IMF hem de ekonomi yönetimi sürekli vurguluyor. Rıza Moghadam başkanlığındaki heyet, 2003 yılı bütçesinde faiz dışı fazla hedefi için daha önce alınan önlemlere bakacak. Son dönemde biraz popülist yaklaşımlar olduğu ve faiz dışı fazlanın performansının düştüğü konuşuluyor.
     İlk altı aylık bütçe gerçekleşmelerine göre yeni önlemlerin gündeme gelmesine kesin gözüyle bakılıyor. 5.gözden geçirme görüşmeleri henüz başlamadan IMF Türkiye Temsilcisi Odd Per Brekk'in açıklamaları da bunu gösterdi. Brekk, çok net bir biçimde, bütçe gelişmelerinin gözden geçirileceği ve yıl sonu için GSMH'nın yüzde 6.5'ine karşılık gelecek şekilde hedeflenen faiz dışı fazlayı sağlamak için mevcut tedbirlerin yerine getirilip getirilmediğinin denetleneceğini söyledi. 5. gözden geçirme görüşmeleri haziran performans kriterleri çerçevesinde de yürütülecek. Yani haziran sonu itibariyle tamamlanması gereken diğer konuların da yerine getirilmesi istenecek. Komisyonda kabul edilen SSK, icra iflas, Bağ - Kur yasalarının Meclis'ten geçirilmesi gerekiyor. Haziran takviminde ikinci vergi reformuyla, kamu mali yönetimi ve iç kontrol kanununun geçirilmesi de bulunuyor.
     
     Haftanın ajandası yüklü bir gündemle dolu
•   Haftanın genelinde piyasalar, komisyonlardan Meclis gündemine inecek olan ve yapısal reform niteliğindeki yasa tasarılarının durumunu takip edecek.
•   5. gözden geçirme çerçevesinde IMF'ten gelebilecek açıklamalar faizler ve borsa üzerinde birebir etkili olacak. Sözde soykırım iddialarını taşıyan Ermeni yasa tasarısındaki gelişmeler de piyasalara yön verecek.
•   Ayrıca, ortak çalışma komisyonu kuran Türk ve Amerikalı generallerin yapacağı değerlendirmeler de piyasalar tarafından dikkatli şekilde takip edilecek.
•   Piyasaların bu hafta yakından takip etmesi gereken bir diğer gelişme de Anayasa Mahkemesi'nin CHP'nin 1.7 katrilyon TL'lik ek vergi uygulamasının iptaline ilişkin açılan davada vereceği karar olacak. Anayasa Mahkemesi'nin konuyu esastan görüşmesi için 16 Temmuz Çarşamba günü toplanması bekleniyor.
•   Bu hafta Hazine'nin 1.5 katrilyon TL'si piyasaya olmak üzere 2 katrilyon TL'lik itfası bulunuyor. Hazine bu itfasını karşılamak üzere salı günü 126 gün vadeli iskontolu bono ihalesi düzenleyecek. İhaleye gelecek teklif miktarı ve ihalede oluşacak faiz de piyasalar üzerinde etkili olacak.     
     

     

     ABD'nin Irak'ta 11 askerimizi tutuklamasıyla haftaya moralsiz başlayan endeks haftanın ilk günlerinde 10,181 puanı test etti. Hafta boyunca gündemi Türk ABD ilişkileri meşgul etti. 10,000'e yaklaştıkta güçlenen alımlar dipte küçük bir yükselen üçgen görünümüne dönüşüyor. 10,546 puandaki boğaz çizgisi muhtemelen önümüzdeki hafta kırılacak.
     Endeksin kısa ve uzun vadeli göstergelerinin aşırı satım bölgelerinden alıma dönmesi yukarıya doğru bir hareket olasılığını güçlendiriyor. Diğer taraftan tutuklama olayıyla 6- 7 puan fırlayan faizlerin tekrar bir düşüş eğiliminde olması ve IMF'nin kaynağı bulunmak şartıyla kamu işçilerine verilecek zamları onaylaması tansiyonu biraz düşürebilir. Tutuklama olayının gölgesinde kalan enflasyon ve büyüme rakamları, bilanço döneminin de gelmesiyle biraz daha mikro bazda incelemeye alınabilir.
     Özellikle döviz kurlarındaki gerilemeye bağlı olarak dövizle borcu bulunan şirketlerin bilançolarında iyileşmeler izlemek mümkün olacaktır. Faizlerdeki düşüş eğiliminin de TL bazında yüklü finasman giderleri ödemek zorunda kalan şirketler için olumlu etki yapacağı bir gerçek. Bu nedenle bilanço beklentilerine bağlı hareketler izlenebilir. Destekler 10,200 ve 10,000 iken dirençler 10,546 ve 11,000 seviyelerinde bulunuyor. İyi haftalar dileğiyle.