Savunma sanayiinin gücüne güç katacak

Dünya bor rezervinin yaklaşık yüzde 73’üne sahip olan Türkiye, ‘Milli Enerji ve Maden Politikası’ kapsamında attığı dev adımlara bir yenisini daha ekledi. Türkiye artık bor mineralini katma değeri yüksek ürünlere çevirecek bor karbür üretecek. Bu kapsamda ilk ‘Bor Karbür Üretim Tesisi’ Balıkesir Bandırma’da kuruluyor.

Temel atma töreninde konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Bor Karbür Tesisimizle birlikte; katma değeri yüksek ileri teknoloji bor ürünlerini ülkemize kazandırmanın ilk adımını atıyoruz” dedi. Dönmez, şöyle konuştu:

“Bor karbür tesisimizle birlikte milli enerji milli savunmaya en büyük desteği verecek, gücümüze güç katacak. Üreteceğimiz bor karbür, düşük yoğunluğu ve yüksek ısıya dayanma özelliği ile savunma sanayinin yerlilik oranının artırılmasına büyük katkı sunacak.”

Dönmez, borda dünya rezervlerinin çoğuna sahip olan Türkiye’nin artık madenlerini işleyerek değerine değer kattığını söyledi.

2 bin kat değer

Özellikle savunma sanayi için kritik öneme sahip ileri teknoloji bir ürün olan bor karbür ile katma değer; bor karbür gibi ürünlerde 150 katına, bu ürünlerin kullanıldığı zırh yapımında 500, nükleer gibi sektörlerde ise 2 bin katına çıkmış olacak.

Dönmez, artık Türkiye’nin doğal kaynaklarını ve madenlerini yurt dışına ağırlıklı olarak hammadde şeklinde değil uç ürün ya da ileri teknoloji ürünler olarak ihraç edeceğini söyledi. Dönmez, enerji teknolojilerindeki yerli dönüşümü sağlamak için önemli adımlar attıklarını dile getirdi. Bakan Dönmez, şöyle konuştu:

“Enerji ve madenciliğin her alanında yerli insan kaynağı, yerli teknoloji ve yerli uç ürün diyerek köşe taşlarımızı diktik. Savunma sanayinde yaşanan teknolojik dönüşüm kendi kaynağımıza döndüğümüzde neleri başarabileceğimizin, yerli ve milli teknoloji ile nerelere gelebileceğimizin en güzel örneğini ortaya koyuyor. Savunma sanayinde yerlilik oranı yüzde 70’lere ulaştı. Önemli bir ihracat kalemi haline geldi. Enerjiyi de teknolojide Türkiye’nin yeni savunma sanayisi yapmak istiyoruz.”

Eti Maden Genel Müdürü Serkan Keleşer, dünyadaki yaklaşık 4 milyon tonluk bor ticaretinde Eti Maden’in yüzde 59 paya sahip olduğunu söyledi.

3 kat değer katıyoruz

Keleşer, 20 yıl önce çıkarılan bor madeninin direkt satıldığını artık katma değerli ürünler üretildiğini belirterek, “150-200 dolarlık ürünü üç kat değer sağlayarak satıyoruz. 17 çeşit ürün olarak satıyoruz. Bu tesiste yılda 1.000 ton üretim gerçekleştirilerek yaklaşık 25-30 milyon dolar değerli ürün üretilecek” dedi.

TRBOR şirketi kuruldu

İleri teknolojili ürünlerin üretiminde kullanılan bor karbürün kamu-özel işbirliğiyle gerçekleştirilmesi için Savunma Sanayi Başkanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı öncülüğünde, savunma sanayi şirketleri, Eti Maden ve savunma sanayi alanında faaliyette bulunan özel sektörün katılımıyla TRBOR Bor Teknolojileri AŞ şirketi kuruldu. Şirkette Eti Maden yüzde 33 paya sahip olacak.

Çin’de yerleşik China Machinery Engineering Corporation (CMEC) firmasının inşa edeceği bor karbür üretim tesisi 70 milyon dolara mal olacak. 24 ayda tamamlanacak tesiste 250 kişi istihdam edilecek.

Yılda 1000 ton kapasite

İlk etapta yılda 1000 ton kapasiteyle devreye girecek olan tesiste, farklı sektörlerde kullanılan bor içerikli ürünler üretilecek. Bor karbür yüksek sertlik ve mukavemet/yoğunluk oranının kritik olduğu taktik araçlar, helikopterler, uçaklar, top namlusu, askeri kıyafetler ve personel koruyucu yeleklerin zırhlanması gibi askeri amaçlı malzemelerde yoğunlukla kullanılacak. Ayrıca, aşınmaya dayanıklı makine ve seramik parçaları ile nükleer uygulamalarda da bor karbür kullanılacak