‘Teknoloji erkek işidir’ algısını yıkmalıyız

Teknoloji eskiden beri erkek egemen bir sektör olarak bilinir. Özellikle son dönemde gelişen yapay zeka, nesnelerin interneti, artırılmış gerçeklik, derin öğrenme gibi teknolojilerle de bu algı biraz daha ilerledi. Sektörde üst düzey yönetici seviyesinde pek çok kadını görmek mümkün. Ama işin mutfağı denilen yazılımcı ve araştırma geliştirmede kadın çalışan sayısı ise bir hayli az. Bu durumdan yola çıkarak sektörü kapsayan yeni bir dernek kuruldu.

Teknoloji sektöründe uzun yıllardır emek vermiş olan ve şu anda kendi girişimi 360+ Media Interactive’i yöneten Zehra Öney’in önderliğinde Teknolojide Kadın Derneği (Women in Tech-Wtech) kuruldu.

Fırsat eşitliği şart

Zehra Öney, tamamen erkeklerin ürettiği, kadın ihtiyaçlarından uzak yeni teknolojilerin arttığına dikkat çekiyor. Dünyanın sadece erkeklerin geliştirdiği yapay zeka ürünleriyle dolduğunu ve kadınların bu alanda treni kaçırmak üzere olduklarını vurgulayan Öney, “Kadınların ihtiyacını kim anlayacak. Teknolojide kadın çeşitliliğini sağlamamız gerekiyor. 2023-2030 yılları Türkiye kalkınmasında önemli. Kadınsız teknoloji seferberliği yapamayız. Teknoloji erkek işidir kodlarımızı acilen yıkmamız lazım. Fırsat eşitliğini yaratmamız gerekiyor” diyor.

Dernek iki yıllık çalışmanın ürünü. Şu anda üyeleri arasında 74 kurumsal firma var. Büyük firmalardan da 150 kişiye yakın üyeleri var. Zehra Öney, dünyada teknolojinin agresif şekilde büyüdüğünü vurgulayarak, “Kadınların bu alandaki eksikliğine vurgu yapmak için kadını seçtik ancak insan odaklıyız” diye anlatıyor.

Yeni meslekler

Kadının Türkiye’de iş hayatına katılım oranı yüzde 30. Teknoloji sektöründe ise bu oran yüzde 9.99’a düşüyor. Öney, STEM denilen, fen, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında kadın öğrenci sayısının yüzde 25’lerde bulunduğunu ancak mezun olduktan sonra bu alanı seçenlerin oranının yüzde 10’a düştüğünü kaydediyor. Ona göre geleceğin meslekleri olan veri analisti, yazılım tasarımcısı, derin makine öğrenmesi gibi alanlarda kadın öğrencileri de yetiştirmek gerekiyor. Gelecekte milyonlarca insan bugün adını bile bilmediğimiz mesleklerde çalışacak. Bu mesleklerde kadınlar da yer bulmalı.

Eğitim ve mentorluk

Öney’in diğer projeleri arasında da Wtech Akademi ve mentorluk var. Bir kısmı sanal, bir kısmı fiziksel ortamda olacak eğitimlerle kadınların iş gücüne hazırlanması hedefleniyor. 6-12 aylık sertifika programlarıyla STEM alanında eğitim gören üniversite öğrencisi ya da yeni mezunlar geleceğin meslekleri konusunda eğitilecek. Mentorluk projesinde ise dernek üyeleri üniversitelerin 3. ve 4. sınıf bilim, teknoloji alanında okuyan öğrencilerine iki yıl boyunca mentorluk yapacak. Bu öğrencilerin yüzde 80’ı kız, yüzde 20’si erkek olacak.

Önemli bir ağ kuracağız

Teknolojide Kadın Derneği’nin yeni projeleri de var. Bunlardan biri Wtech Online Platformu. Kasım ayında uygulamaya konulacak. Türkiye’de eksikliği çekilen önemli bir boşluğu doldurması hedefleniyor. Zehra Öney, şu bilgileri veriyor: “Özel sektör, kamu, üniversite, melek yatırımcılar ve STEM alanındaki öğrencileri bir araya getirecek. Öğrenciler, üniversiteler bu platformda projelerini paylaşabilecek. Şirketler yetenek havuzundan yararlanabilecek. Online ve fiziksel eğitimlere erişim sağlayacak. Bu alanın bütün paydaşlarını bir araya getirecek. Şu anda teknoloji alanında etkin olan bütün üniversitelerle iletişim kurmuş durumdayız. Bu fırsatların Anadolu’ya yayılmasını da sağlayacağız. Bu platform önemli bir pazaryeri olacak.”