Törüner borsaya repoyla da kaybettirdi

Daha önce borsa binasının yapımında devleti 6.5 milyon dolar zarara sokan Yaman Törüner hakkında hazırlanan ancak sümenaltı edilen raporu Milliyet açığa çıkardı

Rapora göre Törüner İMKB'nin parasını eşinin eski bankasına düşük faizle yatırdı. Ve 1993 yılında borsayı 1.4 milyar lira faiz kaybına soktu

İSTİNYE'deki borsa binasının inşaatı sırasında yaptığı usulsüz işlemler nedeniyle kamu parasını 6.5 milyon dolar zarara soktuğu Sermaye Piyasası Kurulu'nun hazırladığı rapor ile belirlenen ANAP milletvekili Yaman Törüner'in İMKB başkanlığı dönemindeki işlemleri ile ilgili olarak Başbakanlık Teftiş Kurulu tarafından hazırlanan raporda ilginç iddialar bulunuyor.
18.8.1995 tarihli olan ve uzun süre sümenaltı edilen ancak Milliyet'in ele geçirmeyi başardığı Başbakanlık Teftiş Kurulu raporuna göre, Törüner, borsanın parısının Tl olarak tutulan kısmını eşi Alev Törüner'in eskiden çalıştığı Bank Indosuez'e yatırdığı resmen belirlendi.
1993 yılı içinde repo işlemi yapılan banka sayısı 29 olarak belirlendi. Fakat işlemlerin daha çok, Bank Indosuez, TSKB ve Demirbank olduğu saptanırken, özellikle Bank Indosuez'e yapılan bazı repoların vadesinden önce düşük oranla bozularak, yeniden aynı yere aynı oranla bağlandığı belirlendi. Yeniden repo yapılmasının borsanın fon ihtiyacının olmadığını gösterdiği vurgulanan raporda, "Hesap örnekleri verilirken, 17.3.1994 tarihinde Bank Indosuez'e yüzde 61.5 ile yatırılan repo 2 gün sonra yüzde 45 ile bozulup, yeniden düşük oranla aynı bankaya yatırılmıştır" denildi. 1993 yılında İMKB fon kaynaklarının en büyük bölümü Bank Indosuez'de, daha sonra sırasıyla TSKB ve Demirbank'ta tutulurken, döviz mevduatının önemli kısmının da bu bankalara yatırıldığı belirtildi.
Teftiş Kurulu'nun yaptığı incelemede 1993 yılında toplam 237 adet repo işlemi yapıldı. Elde edilen bilgilere göre, repo oranları İMKB repo piyasasında gerçekleşen en düşük repo oranlarının bile altında kaldı. Teftiş kurulu'nun İMKB Repo piyasasındaki en düşük faiz oranı ile Törüner'in bankalardan aldığı repo oranları karşılaştırıldığında, borsanın uğradığı faiz kaybının 784 milyon 337 bin 962 lira olduğu ortaya çıktı.
Raporda gerçek kaybın bunun çok üzerinde olduğu vurgulandı. Repolardan faiz kaybında 237 milyon 528 bin 68 lira ile Bank Indosuez ilk sırayı alırken, TSKB 94 milyon 341 bin 742 bin lira ile ikinci, 66 milyon 608 bin 432 lira ile Demirbank üçüncü sırada yer aldı. Böylece borsa fonunun değerlendirilmesinde ağırlıklı olarak tercih edilen bankalardan, en büyük faiz kaybı yaratıldığı ifadesi yer alan raporda, ayrıca İş Bankası ile Yapı Kredi Bankası'ndaki cari hesaplarda bırakılan yüklü nakit paradan da faiz kaybına yolaçıldığı vurgulandı. Bankalarda bırakılan paralar nedeniyle uğranılan zarar miktarının da 544 milyon 188 bin 745 lira olduğu belirlenen Başbakanlık Teftiş Kurulu raporunun konuyla ilgili değerlendirme bölümünde, bazı repoların vadesinden önce bozulmasından dolayı 84.3 milyon zarara uğrandığı belirlenirken, toplam fonların repo piyasasındaki oranların altından değerlendirilmesi nedeniyle 784 milyon 337 bin lira, iki adet vadesiz hesabın gönsonu bakıyelerinin nemalandırılmaması nedeniyle 544 milyon 188 bin lira zarar ortaya çıktığı vurgulandı. Teftiş Kurulu toplam zararın 1993 yılında 1.412 milyar lira olduğunu belirlerken, borsa fonunun yönetiminin 1993 yılında nasıl yapıldığı hakkında Personel ve Muhasebe Müdür Yardımcısı Hasan Aydın'ın ifadesine de yer verildi. Aydın; öğlene kadar bankalardan faiz oranlarının derlendiğini ve başkana (Yaman Törüner'e) liste olarak sunulduğunu söyledi. Bazen Başkanın "şu bankaya şu kadar yatır" şeklinde doğrudan talimat verdiğini de belirten Aydın, sonuçta bütün yatırımlar başkanın bilgisi ve şifahi onayı ile, yine onun koyduğu kurallar çerçevisinde yapılırdı" sözlerine ifadesinde yer verdi.
Roporun konuyla ilgili kısmında Teftiş Kurulu , 1993 yılında borsa fonlarını yönetiminde, herhangi bir düzenlemeye veya yazılı ilke kararlarına bağlı kalınmadığı sonucuna varıldığı belirlendi.