Türkiye, hortumu Birleşmiş Milletler gündemine soktu

Türkiye tüm dünyada geçerli olacak ve uzun süredir hazırlık çalışmaları süren Birleşmiş Milletler (BM) Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi’ne banka hortumlamalarının da alınması konusunda öneri verdi.
2002 yılı başından bu yana Avusturya’nın başkenti Viyana’da sürdürülmekte olan Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi çalışmaları sırasında Türk delegasyonu, banka ve finans kuruluşları sahipleri ile yöneticilerinin bankanın para ve diğer varlıklarını kendilerinin veya yakınlarının çıkarlarına kullanmaları halinde zimmet suçundan yargılanabilmeleri için bir öneri verdi.
Türkiye’nin bu önerisi, 13 - 24 Ocak 2003 tarihleri arasında yapılacak 4’üncü dönem oturumlar sırasında 32’nci madde kapsamında ele alınacak.
Türkiye, BM’ye "Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi Tasarısı" sunan dokuz ülkeden biri olmanın yanı sıra verdiği birçok öneriyle de dikkat çekiyor.

Kamuda denetim
Türkiye’nin bugüne kadar verdiği önerilerden "kamuda denetimin meslek olarak kabul edilmesi ve kamu denetim standartlarını üretecek kurumsal bir yapının oluşturulması", "kamu görevlerinden ayrılan üst düzey yöneticiler ile kritik görevlerde bulunanların, görevleriyle doğrudan ilgili alanlarda özel sektörde bir süre çalışmamaları", "ihalelere ilişkin süreçlerde kamu görevlilerinin takdir yetkisinin en aza indirilmesi ve objektif ölçütlerin dikkate alınması", "kamu kuruluşlarında iç mali kontrol ve denetim mekanizmalarının kurulması" gibi öneriler kabul edilerek tasarıya girdi.

Nepotizm de var
Ayrıca, Türkiye birçok maddenin başlığı ve içeriğiyle ilgili söz alarak maddelerin hukuki zemine çekilmesini sağladı. Nepotizm, patronaj gibi her türlü kayırmacılığın suç sayılmasına ve ülkelerin bilgiye erişim özgürlüğü yasaları çıkarmasına ilişkin önerilerimiz ise her ülkenin kendi iç mevzuatında düzenlenebileceği gerekçesiyle genel kabul görmedi.
Konferansta yolsuzluğun tanımı, yolsuzlukla mücadele politikaları, yolsuzlukla mücadele birimleri, kamu görevlileri için uygulama kodu, kamu ihale ve kamu mali yönetimi, siyasi partilerin kaynaklarının sorgulanması, sivil toplumun ve basının rolü, kara paranın aklanmasıyla mücadele yöntemleri ve özel sektörde yolsuzluk suçları gibi konular ele alınıyor.
Tartışılan konuların başında ise, siyasi partilerin kamusal kaynaklarının sorgulanması, yasadışı kaynakların finans aracı olarak kullanmalarının önlenmesi, bazı ülkelerde şirketlerin verdiği rüşveti vergiden düşürmelerinin önlenmesi ve yasadışı yollardan elde edilip de yurtdışına kaçırılan paraların ülkelerine iadesi gibi konular geliyor.
Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi çalışmalarının 2003 yılı sonunda Meksika’da yapılacak yüksek seviyeli bir konferansla tamamlanması ve 2004 yılı başında BM Genel Kurulu’nda onaylanması bekleniyor.

Toplantılarda Türkiye’yi BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Aydın Şahinbaş başkanlığında Başbakanlık Başmüfettişi R. Bülent Tarhan, Dışişleri Bakanlığı Genel Müdür Yardımcısı Osman Paksüt, Adalet Bakanlığı Tetkik Hakimi Filiz Ercan Coşkun, İçişleri Bakanlığı Komiser Yardımcısı Sinen Esen ve Daimi Temsilcilik yetkililerinden oluşan bir heyet temsil ediyor.
Takriben 80 maddeden oluşan BM Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi çalışmalarına BM’ye üye 190 ülkenin ve IMF, AB Konseyi, Uluslararası Şeffaflık Örgütü gibi kuruluşların temsilcileri katılıyor.