Zıplayan Çin

ABD istihbarat servisi CIA'nin, geçtiğimiz günlerde, 'uçmuş bunlar' dedirten bir araştırmasının sonuçları yansıdı kamuoyuna. CIA kaynaklarına göre Çin'in efsanevi lideri Mao, 1 milyar Çinliyi zıplatarak ABD'de deprem yaratmayı hedefledi. 'Atlayan Ejderha' adı verilen operasyon sonucu yaratılan depremle 'düşman ABD'liler' yerle bir olacaktı.
1976 yılında planlandığı ileri sürülen bu operasyon CIA'nin uydurması mı yoksa gerçek mi belli değil ama Çin'in 2000'li yıllarda dünyaya ekonomik anlamda damgasını vurmak üzere zıplamaya başladığı gözle görülen bir olgu.
Çin, 370 milyar dolarlık dış ticaret hacmiyle, 6 trilyon doları bulan dünya ticaretinin, yüzde 6'sını gerçekleştiriyor. Önümüzdeki 10 yıl içindeyse payını yüzde 10-15 arasına oturtmak istiyor. Ve kısa bir süre sonra resmen Dünya Ticaret Örgütü'nün üyesi olmaya hazırlanıyor. Çin, eğitime verdiği önem, teknoloji konusundaki yatırımlarıyla da dünyanın en önemli stratejistleri tarafından 'patlamaya hazır ülke' olarak gösteriliyor. Yüzde 7'lik büyüme oranı, ucuz işçiliği ve yabancı yatırımlara sağladığı kolaylıklarla da 1.3 milyar kişilik bu pazar dünya devlerinin iştahını kabartıyor.
Çinliler borsa, finans alanında da kendilerini dünyaya açıyorlar. Daha önce yabancıların sadece B tipi hisselerde işlem yapmasına izin veren Çin, şimdi startejik ağırlığı olan ve iyi kazandıran A tipi hisseleri de yabancılara açıyor.
Çin'in bu büyük dönüşü, pek çok fırsatı ve riski içinde barındırıyor. Dünya ekonomisine yön veren ülkelerde, Çin pazarından yararlanma ve Çin'in dünya piyasalarında yaratacağı büyük rekabete karşı hazırlık yapılıyor. Çin Türkiye için de avantaj ve riskler taşıyor. Ama riskler daha yoğun gözüküyor. Türkiye'yi ziyaret eden Dünya Bankası Başkanı Wolfenshon bile 'Çin inşaatta güçlü. Türk inşaatçılar önlemini alsın' diye uyarma gereği duyuyor. Çin, tekstil, hazırgiyim, seramik ve inşaat sektörlerinde Türkiye'yi oldukça zorlayacak bir ülke. Gerek Türk girişimciler gerek uluslararası güç dengelerinin borsa ve finans piyasalarını derinden etkilediğini bilen yatırımcılar pozisyonlarını bu devin hareketlerini iyi analiz ederek belirlemeliler.
Artık yerel reflekslerle ekonomiyi okumak imkansız hale geldi.