Kıdem tazminatı tavanı arttı

2003 yılında çok yoğun bir vergisel gündem yaşadık. Pek çok konuda AB standartlarına uygun değişiklikler yapıldı. Yıl sonlarına doğru ve yılın ilk günlerinde genellikle gündem yoğun olur. Geçen hafta da bu açıdan verimli oldu. Aşağıda geçen hafta yapılan değişikliklere özetle değineceğiz.
2004 yılı Bütçe Kanunu ile kamu personelinin maaş ve taban aylığı katsayısı artırıldı. Bu değişiklik otomatik olarak kıdem tazminatı tavanını da artırdı. Kıdem tazminatı tavanı 1 Ocak 2004 - 30 Haziran 2004 döneminde 1 milyar 485 milyon 430 bin lira ve 1 Temmuz 2004 - 31 Aralık 2004 döneminde 1 milyar 574 milyon 740 bin lira olarak uygulanacak.

Çocuk zammı arttı
Böylece çocuk zammı tutarı da otomatik olarak arttı. Buna göre gelir vergisinden müstesa olarak, 1 Ocak 2004 - 30 Haziran 2004 döneminde 9 milyon
105 bin (iki ve daha fazla çocuk için 18.210.000) lira,
1 Temmuz 2004 -
31 Aralık 2004 döneminde ise 9 milyon 652 bin 500 (iki ve daha fazla çocuk için 19 milyon 305 bin) lira çocuk zammı verilebilecek.

Enflasyon muhasebesi yürürlüğe girdi
TEFE'de içinde bulunulan yıl dahil son üç yılda yüzde 100'den ve içinde bulunulan yılda yüzde 10'dan fazla artış olması halinde, bilanço usulüne göre defter tutan mükellefler mali tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutacaklar. Enflasyon düzeltmesi uygulaması, her iki şartın birlikte gerçekleşmemesi (yani hem son üç yılda yüzde 100'den fazla artış olmaması, hem de son yılın artışının yüzde 10'nun altında kalması) halinde sona erecek.
Enflasyon muhasebesine ilişkin düzenlemelerin yürürlüğe girmesi nedeniyle gereksiz hale gelen çeşitli düzenlemeler de yürürlükten kaldırıldı. Bunlar şöyle:
• Mükelleflerin amortisman sürelerini serbestçe belirleyebileceklerini öngören madde,
• Maliyet revizesine ilişkin hükümler,
• Finansman gideri kısıtlamasına ilişkin hükümler,
• Yeniden değerleme uygulaması.
Bunların çoğu mükellef lehine kısmi enflasyon muhasebesi uygulamaları idi. Yürürlükten kaldırıldıkları için, şartlar sağlanamayıp (yüzde 100 ve yüzde 10) enflasyon düzeltmesi yapılamasa bile artık uygulanamayacaklar. Yani tipik bir evdeki bulgurdan olma hikayesi.
2004 yılı ilk geçici vergi dönemi için uygulama ihtiyari, ancak ikinci dönemden itibaren zorunlu.

Emeklilerin tek meskeni için vergi sıfır
Bakanlar Kurulu yetkisini kullanarak, aşağıda sayılan kişilerin sahip oldukları konutun brüt 200 m2 yi geçmeyen tek bir konut olması halinde, bu konutların 2004 yılı bina (emlak) vergisi oranını sıfır olarak belirledi:
• Hiçbir geliri bulunmayanlar (Kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup 18 yaşını doldurmamış olanlar hariç, gelirin olmadığının nasıl belgeleneceğini Maliye Bakanlığı belirleyecek, ancak şu ana kadar herhangi bir düzenleme yapılmadı),
• Geliri sadece sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları emekli aylığından ibaret bulunanlar,
• Şehitlerin dul ve yetimleri,
• Gaziler.
Emekli aylığı dışında başka geliri olmayan mükelleflerin tek meskeni dışında, gelir getirmeyen işyeri, arsa veya araziye sahip olmaları indirimli bina vergisi oranının uygulanmasına engel değil.

Konut kira gelirlerine ilişkin istisna tutarı
Konut kira gelirlerinin bir kısmı vergiden istisna ediliyor. İstisna tutarı her yıl değişiyor. 2003 yılında 1 milyar 500 milyon lira olarak uygulanan bu istisnanın 2004 yılı için geçerli miktarı 1 milyar 800 milyon lira olarak belirlendi. Buna göre 2004 yılında giderler indirildikten sonra kalan kira bedeli bu tutarı aşmazsa beyan edilmeyecek. Kira giderinden gerçek giderler düşülerek kira geliri hesaplanabileceği gibi, kiranın yüzde 25'i oranında götürü gider düşülerek de safi kira geliri bulunabiliyor. Ancak götürü gider yönteminden iki yıl geçmeden dönülemiyor.
Kirada tahsil esası geçerli olduğu için, dönemi ne olursa olsun, kiranın sadece tahsil edilen kısmı elde edilmiş sayılıyor.
2003 yılında elde edilmiş kira gelirleri de dahil olmak üzere, kira gelirleri için 0cak ayında beyanname verilmesine gerek yok. Artık gelir sadece kiradan ibaret olsa bile Mart ayında beyan gerekiyor. (Diğer gelirler ile birlikte) Mart ayında verilen gelir vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan vergilerin, biri Mart diğeri Temmuz ayında olmak üzere iki eşit taksitte ödenmesi zorunlu.
Vergiye ve beyana tabi gelirlerin toplamı 2003 yılında 12 milyar lirayı aşmadığı takdirde, işyeri kira gelirlerinin beyanı gerekmiyor. Yani sadece işyeri kirasının miktarı değil, diğer beyana tabi gelirlerin tutarı da işyeri kirasının beyan edilip edilmeyeceğini belirliyor.

Vergiden müstesna yemek bedeli
İşverenlerce, işyerinde veya eklentilerinde yemek verilmeyen durumlarda hizmet erbabına dışarıda yemek verme hizmeti sağlayan mükelleflere yapılan ve 2003 yılında KDV hariç 6 milyon lira olarak uygulanan gelir vergisinden müstesna yemek bedeli tutarı, 2004 yılında 7 milyon lira olarak uygulanacak.
Bu bedel yemeğin KDV hariç tutarı. Bu nedenle 1.1.2004'den itibaren KDV dahil (7.000.000 x 1,18=) 8 milyon 260 bin lira olarak uygulanacak.
Ödemenin bu tutarı aşması halinde aşan kısım ile hizmet erbabına yemek bedeli olarak nakden yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan tüm menfaatler ücret olarak vergilendirilecek. (GVK Md.23/8)




BUSINESS